Mbo’ers op achterstand in onderwijswedloop.

De bestaande inkomensverschillen tussen mbo-, hbo- en wo-gediplomeerden jagen nu iedereen naar de universiteit. Het onderwijs wordt zo steeds meer de dominante weg waarlangs maatschappelijk succes wordt bereik.  Het is daarom rationeel om een zo hoog mogelijke opleiding te volgen, omdat dit toegang biedt tot de beste banen in termen van inkomen en status.

De huidige waaier van minister Dijkgraaf kan alleen succesvol zijn als de inkomensverschillen tussen mbo-, hbo- en wo-gediplomeerden veel kleiner worden. Deze inkomensverschillen jagen nu iedereen naar de universiteit, en de tweedeling tussen winnaars en verliezers leidt tot een groeiend ressentiment bij de achterblijvers. Het ontstaan van een verticaal topzware onderwijsladder is een verschijnsel die de positie van het middelbaar beroepsonderwijs uitholt en heeft grote negatieve individuele en maatschappelijke consequenties. Dat stellen Rolf van der Velden en Arie Glebbeek, onderzoekers bij het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA) in hun essay Het MBO in de onderwijswedloop: Kan de ladder ooit een waaier worden?

In hun essay schijven zij ook dat de drang om hoger onderwijs te volgen ten koste gaat van de instroom in het voorbereidend en middelbaar beroepsonderwijs en dat het vmbo door ouders steeds meer gezien wordt als restonderwijs dat ten koste van alles vermeden moet worden. Daarnaast heeft volgens de onderzoekers, de groei van het hoger onderwijs ook geleid tot een zelfversterkende vraag naar voor hoogopgeleiden, zoals kwaliteitszorgmanagers, financiële consultants, adviseurs en coaches. Vaak banen met betrekkelijk geringe maatschappelijke meerwaarde in vergelijking met bijvoorbeeld zorgpersoneel, politie, schoonmakers, en leerkrachten en sectoren als voedselvoorziening, transport en bouw  die cruciaal zijn  als het gaat om het functioneren van de maatschappij.

Volgens de onderzoekers moeten met name de zorgwekkende tekorten in het onderwijs met voorrang bestreden moeten worden omdat deze; “op termijn zeer schadelijk zijn voor de economie en maatschappij als geheel”.

Download hier het essay Het MBO in de onderwijswedloop: Kan de ladder ooit een waaier worden? door Rolf van der Velden en Arie Glebbeek, Maastricht University.

Bron: Science Guide, F. van Heest, 20 maart 2040