
54 Studeren in Frankrijk : Claude Lévi-Strauss 1908-2009, een inspirerend voorbeeld
6 november 2009
Op 30 october j.l. overleed Claude Lévi-Strauss (1908-2009), die in zijn jeugd evolueerde van filosoof tot etnoloog. Hij is ook de vader van het ‘structuralisme’ (weet niet hoe dat precies in elkaar zit, een God Ersatz misschien?) en hij heeft aangetoond dat ons mentaal functioneren met het gebruik van symbolische waarden, mythen en rituelen, fundamenteel in alle culturen gelijk is. In het elite-rijtje van boeken die ongelezen in kast staan, bevindt zich ook zijn ‘Tristes Tropiques’ (1955), met ‘Du Contrat Social’/Rousseau (1762) * en ‘Le Maître et Marguerite’/Boulgakov en nog een paar. ‘Tristes Tropiques’ al van voor mijn afstuderen. Prof. Tinbergen (1903-1994) had het aangeraden (al is dat boek niet helemaal zijn genre), althans dat meen ik me te herinneren, zo schep ik ook een heel persoonlijke, valoriserende mythe… Beiden waren afstandelijke grootburgers, iets wat hun hartstocht voor de zaak niet in de weg stond, en bovendien socialisten. Hun beider creatieve ontplooiing en fundamenteel inzicht berustte op dat soort veel-eisende eruditie en belezenheid, dat zoveel meer is dan een ‘domme’ opstapeling van kennis die het Internet moeiteloos en ongerangschikt ter beschikking stelt. (1) Gisteravond (donderdag 5 nov) kwam Arte met een avondvullend programma over Lévi-Strauss. Men kon toen kennis nemen met de grootse eenvoud van zijn wetenschappelijk leven en hoe aanstekelijk de uitwerking was/is op de jongere generatie, ook in de in de VS. Ik denk dat hij veel duurzamer is dan Sartre/Beauvoir. De moderne mens ontkomt niet aan rituelen die nodig zijn om sociaal elkaar te verdragen en met elkaar om te gaan. Zonder gedeelde waarden, geen sociale cohesie. Waarom wordt daar in Nederland zo weinig over nagedacht?