Toen ik las over de toestand van het Nederlandse onderwijs moest ik terugdenken aan een opmerking in het jaartallenboekje dat indertijd op de lagere school werd gebruikt. Bij het jaar 1672 werd opgemerkt dat de regering ‘radeloos” was, het volk ‘redeloos” en het land ‘reddeloos’.
Wie iets van geschiedenis weet, zal zich herinneren dat het toen, na betrekkelijk korte tijd, nogal meeviel. Maar met het Nederlandse onderwijs van nu valt het niet mee en dat is al een hele tijd het geval.
Men kan stellen dat de neergang al begonnen is met de Mammoetwet van 1968 en dat het echte verval tot stand kwam onder het ministerschap van dhr Deetman.
Waaruit bestaat die achteruitgang dan? In hoofdzaak uit twee factoren: verlaging en versmalling van de aan opleidingen gestelde eisen, en, min of meer gelijktijdig, verlaging van het opleidingsniveau van de onderwijsgevenden.
Deze ontwikkeling is daarbij in een stroomversnelling gekomen door de ‘privatisering’ van het onderwijs die eruit bestond dat de overheid haar handen aftrok van besteding van de gelden in het onderwijs maar die overliet aan de schoolbesturen. En door deze laatstgenoemde bestuurlijke blunder kan de overheid, ook al zijn er fatsoenlijke ministers, eigenlijk niets doen ter verbetering.
Wie de website van Beter Onderwijs Nederland leest ziet dat ook een man als minister Dijkgraaf daar weinig aan kan veranderen. Extra geld voor het onderwijs wordt door de besturen gaarne in ontvangst genomen maar verantwoording afleggen over de uitgaven hoeft blijkbaar niet. Wel is duidelijk dat er steeds meer geld wordt uitgegeven aan particuliere instituten om de ergste hiaten in het reguliere onderwijs op te vullen.
In het verlengde daarvan zou het gepast zijn dat basisscholen die nog maar vier dagen in de week les geven aan de ouders op zijn minst een financiële compensatie aanbieden om oppas voor de kinderen te betalen.
Je zou bijna vergeten dat in Nederland ook een ‘leerrecht’ bestaat . Waarom wordt dat niet gehandhaafd?
En het is natuurlijk ook bekend dat slecht en ongelijk verdeeld onderwijs, de kloof tussen arm en rijk, tussen slecht opgeleid en beter opgeleid vergroot omdat je voor goed onderwijs in een betere buurt moet wonen en meer moet verdienen.
Dat weten we toch? Daarom, het onderwijs kent niet een rampjaar, maar een ramptijdperk.
J.C. Traas
Weer een sterk stuk Ko! Compact en helder. Maar wat kunnen we eraan doen, als zelfs Dijkgraaf machteloos is? Ik kan er nog altijd geen vinger achter krijgen, wie nu eigenlijk echt de dienst uitmaken. We zijn met BON een heel kleine minderheid.