Reactie op column Harald Merckelbach

Bij wijze van voorbeeld wees [Ad Verbrugge] op mijn faculteit. Die zou al het onderwijs in het Engels aanbieden en 90% van de studenten zou zodoende uit het buitenland komen. Beide beweringen zijn apert onjuist en dat had hij kunnen weten.

Prof. dr. Annette de Groot heeft bij haar eigen onderzoek naar onnodige verengelsing van het hoger onderwijs gekeken naar de percentages internationale studenten van de verschillende bacheloropleidingen psychologie in het hele land. Uit deze cijfers blijkt dat in 2014 reeds 52% van de instroom van de (grotendeels Nederlandstalige) bacheloropleiding in Maastricht uit het buitenland afkomstig was. In 2015, het eerste jaar dat Maastricht behalve een Nederlandstalige ook een volledig Engelstalige bacheloropleiding psychologie aanbood, steeg deze instroom uit het buitenland in één klap naar 86% (in 2016 gaat het ook om 86%, in 2017 om 83%). Over recentere cijfers beschikken wij momenteel nog niet. De 90% die BON-voorzitter Verbrugge noemde was dus enigszins naar boven afgerond; daarin heeft de heer Merckelbach gelijk.

Maar die omgeving ziet er in Maastricht anders uit dan in Buitenveldert, de plek waar Verbrugge colleges over Heidegger geeft. De Vlaamse student uit Tongeren (B), de Duitstalige studenten uit Laurensberg (D) en Moresnet (B) en de Waalse student uit Visé (B) die op de fiets naar onze faculteit komen zijn formeel buitenlanders, maar feitelijk naaste buren in eenzelfde Euregio. Zodra ze met elkaar praten, doen ze dat vaak in het Engels. Het is een Europese realiteit waar Verbrugge zich klaarblijkelijk maar moeilijk een voorstelling van kan maken.

Hier zouden wij tegenover willen stellen: alle zaken die Merckelbach beschrijft, waren in 2014 ook al het geval. Kennelijk zijn die zaken dus uitstekend te combineren met een Nederlandstalige bacheloropleiding. De gevolgtrekking van Merckelbach dat Maastricht om die redenen een volledig Engelstalige bachelor psychologie dient aan te bieden, is dus een onzinnige. Ook in 2014 zat Maastricht in de Euregio, en ook toen al wist de internationale student zijn weg te vinden naar de Maastrichtse bacheloropleiding psychologie. Het verschil is alleen dat deze internationale studenten destijds Nederlands leerden; nu hoeven ze dat niet meer.

Een groot verlies volgens ons, en het verkleint de kansen voor internationale studenten om een bijdrage te leveren aan de Nederlandse samenleving. Bovendien is deze ontwikkeling – landelijk gezien – een belangrijke oorzaak van de verdere schaalvergroting en massaliteit van het hoger onderwijs en van de overwerktheid van docenten.

Wij zouden dus wat de opleiding psychologie in Maastricht betreft willen pleiten voor een terugkeer naar de situatie van 2014. Dit geldt mutatis mutandis ook voor alle andere bacheloropleidingen die een volledig Engelstalige ‘track’ aanbieden of zelfs volledig Engelstalig zijn, zoals veel opleidingen in Twente.