Geen randzaken meer in het onderwijs

Door Tiny Hoedemaker.

Ik richt mij in dit stuk op het verwerven van kennis en vaardigheden (kwalificatie) binnen de schoolomgeving.

Veel scholen lokken leerlingen met randzaken die niks met goed onderwijs te maken hebben.

Zo las ik in de Leeuwarder Courant van 29 oktober over een school met een zogenoemde ‘Mindfullnessjuf’ en over yogalessen in de klas.

Hierover lees of hoor ik vaak: “Wij zien een kind als individu dat de regie heeft over zijn eigen ontwikkeling”. Wanneer je kinderen echt iets wilt leren, hebben ze goede doelgerichte instructie nodig van een expert.

Kinderen hebben rust, sturing en regelmaat nodig om goed de basisvaardigheden te leren en hun kennis te vergroten. Duidelijke regels en routines creëren extra leertijd die zo effectief mogelijk moet worden benut.

In een school moet je rust en een goed en veilig pedagogisch klimaat creëren. Hierdoor komen kinderen tot leren. Wanneer je ’s morgens om halfnegen bij de Kinderkoepel in Leeuwarden binnenstapt, is er na een paar minuten al een serene rust. Ieder kind zit achter zijn eigen tafel en heeft een startopdracht of leest een boek. Hier hebben onze leerkrachten geen yoga voor nodig.

Het is toch de omgekeerde wereld: eerst onrust creëren door te veel vrijheid op een leerplein en dit daarna weer oplossen met yoga- of mindfulnessoefeningen.

 

Onze medewerkers geven met passie gedegen, expliciete instructie en laten kinderen pas zelfstandig werken wanneer ze dit ook echt aan kunnen. Wij zijn er om de kennis van kinderen te vergroten en ze de wereld te leren kennen. Elke les die bij ons wordt gegeven is doelgericht.

Sommige kinderen hebben verlengde instructie nodig of meer verdiepende leerstof.

Het is ontzettend belangrijk kinderen een brede kennisbasis bij te brengen. Je hebt voorkennis nodig om teksten te kunnen begrijpen. Wanneer er een goede basis is, kan je nieuwe informatie koppelen aan bestaande kennis.

 

Als je voor individueel onderwijs kiest kan je zaken kort aanstippen, maar verinnerlijk je deze kennis niet. Herhalen en automatiseren is een belangrijk aspect van goed onderwijs, net als rust en regelmaat.

Probeer eens een lastige tekst te lezen met de televisie aan en spelende kinderen op de achtergrond. Er is maar een enkeling die zich kan afsluiten voor al deze geluiden. Wanneer je als school kiest om het jaarklassensysteem los te laten en kinderen hun eigen planning laat maken en te veel zelfstandig laat werken op een druk leerplein, neem je een groot risico voor het leerrendement.

 

We moeten zuinig zijn met onze leertijd gedurende het schooljaar. Reken maar uit: we hebben gemiddeld 8 keer 40 schoolweken keer 25 lesuren per week. Deze tijd moeten we optimaal benutten om de einddoelen te halen voor ieder kind. Wanneer je de aandacht van de leerkracht versplintert per individu en verdoet aan randzaken is er te weinig rendement voor de hele groep.

Natuurlijk moet je rekening houden met niveauverschillen in een groep, kinderen die meer aan kunnen moet je blijven uitdagen. Maak keuzes als school, we kunnen niet aan alle maatschappelijke problemen aandacht besteden.

 

Tiny Hoedemaker, directeur IKC de Kinderkoepel in Leeuwarden