Hans Duijvestijn en Frans van Haandel hebben onderzocht in hoeverre het voor de leraren beloofde extra geld ook inderdaad bij leraren terecht is gekomen. Zij publiceerden hierover in De Correspondent onder de onthutsende kop: ‘Resultaat van twintig jaar miljarden extra naar onderwijs: minder docenten, grotere klassen, lager salaris’. (Vorig jaar publiceerde toenmalig BON-bestuurslid Hans Duijvestijn in Vakwerk het lumpsum-onderzoek ‘Een bodemloze put?‘.)
Het doorwrochte onderzoek heeft effect. Alle landelijke kranten berichtten hierover en ook radio en tv besteedden aandacht aan het rapport. In de Tweede Kamer heeft het geleid tot Kamervragen en wellicht het meest opmerkelijke gevolg: de PO-raad ondersteunde het verzoek van Duijvestijn en van Haandel voor een serieus onderzoek en stelde zich achter een parlementair onderzoek. Korte tijd later meldde de VO-raad dat daar wat hen betreft geen behoefte aan was.
Het is duidelijk dat de discussie over de lumpsum nu eindelijk gevoerd gaat worden. Wij zijn er klaar voor. Op ons symposium van 20 mei (inschrijven kan hier) zullen de Tweede Kamerleden ook over dit onderwerp debatteren.
Wilt u ons steunen in onze strijd voor een alternatief voor de schadelijke lumpsumfinanciering?
Word lid van BON!
Voor een heer van stand / leraar speelt geld geen enkele rol.
Het wordt tijd dat onderwijzers zich gaan gedragen als arbeiders.
Bij “Uitzending gemist” kun je nog “Dit is de dag” van vrijdag terugluisteren. Daarin gaat staatssecretaris Dekker in op dit onderzoek. Hij vindt het maar een eenzijdig verhaal. Tegenover het feit dat er minder in plaats van meer docenten op scholen te vinden zijn stelt hij, dat het ondersteunend personeel is toegenomen, waar docenten toch ook veel profijt van hebben. Dat lijkt me te gemakkelijk. Op het punt van de klassengrootte wordt niet ingegaan en het probleem van de werkdruk als gevolg van een toegenomen administratieve- en vergaderdruk van leraren legt hij bij de scholen zelf neer. Tegenover de nadelen van de lumpsum zet hij de nadelen van het vroegere systeem van labelen van iedere cent. Dat bracht een grote bureaucratie en veel formulieren met zich mee. Hierin heeft hij gelijk, maar daarmee is het ontbreken van goede controle op het uitgavenpatroon van onderwijsorganisaties en scholen, zoals de afgelopen jaren bij herhaling gebleken is, natuurlijk niet opgelost. De accountantscontrole, waar hij naar verwijst, was op dit punt niet effectief. Hij legt een deel van de verantwoording bij de medezeggenschapsraad. Dan denk ik even terug aan de casus Amarantis. Daar is de medezeggenschapsraad door het bestuur zwaar onder druk gezet is om akkoord te gaan. Zo sterk is de positie van die raden nog steeds niet en ik meen me te herinneren, dat de staatssecretaris in het verleden er blijk van heeft gegeven niet zo’n voorstander van versterking van de positie van de medezeggenschap te zijn. Die raden zouden te conservatief zijn en vernieuwingen kunnen tegenwerken.
De huidige staatssecretaris ontkent alles. Zijn carrière staat bol van vage verhalen en stiekeme zetten. Maar: híj heeft de lumpsum-regeling niet ingevoerd! Dat gebeurde door zijn voorgangers van Paars (die deden de voorbereiding, de eerste kabinetten Balkenende met mevr. Van den Hoeven voerden de regeling in).
Wie wilden dit zog graag? Het begon allemaal om meer vrijheid te krijgen. Waren de onderwijsbonden in vuur- en vlam tegen op deze regeling? Ik kan het me niet herinneren. De besturen waren wel voor, dit gaf immers, zo leek het, meer armslag. Maar uiteindelijk zijn we allemaal beduveld: besturen èn personeel. De regeling was geen open-eindregeling meer, en tekorten werden door het ministerie al gauw verweten aan de besturen en de bonden. Bovendien: omdat een en ander toch behoorlijk lastig bleek te regelen zonder misstappen, werden besturen geherstructureerd (meer kwaliteit in bestuur) en ja,: met het toenemen van ingewikkeldheid van regelingen is de stap terug nu wel heel moeilijk.
Afschaffen lumpsum? Je snapt dat de overheid nooit weer in zee wil met een open-eind-regeling; om te zorgen dat de kosten niet omhoog gaan lopen gaat het afschaffen van de lumpsumregeling met een forse bezuinigingstaakstelling gepaard; de bestuursbaarheid vertaalt zich niet in minder bestuurders, de kosten wordendus opnieuw verhaald op… ? Precies. Daar worden we dus niet wijzer van.
Of we straks zonder Dekker beter af zijn? En een parlementair onderzoek? Wat moet dat opleveren? Wat heeft de commissie-Dijsselbloem uiteindelijk opgeleverd?
Of is het misschien gewoon tijd dat de personeelsbeleiden zíjn deel van de pot opeist?