Met al haar ervaring, ook in diverse bestuursfuncties, legt Meijs bloot wat er volgens haar schort aan het hedendaagse basisonderwijs. En dat is nogal wat. ,,Onderwijs is een verdienmodel geworden, kinderen een product”, zegt Meijs. Ze mag dan 76 zijn, ze heeft nog altijd de bevlogenheid van een 26-jarige. Ze geeft ook nog steeds les – individueel, op verzoek.

Regelmaat

,,Het onderwijsvak is vernield. Kinderen moeten tegenwoordig de ‘regisseur van hun eigen leerproces’ worden. Sorry, maar daartoe zijn kinderen echt niet in staat.”

,,Door de Mammoetwet is alles fout gegaan.” Met die wet ging in de jaren zestig het voortgezet onderwijs in Nederland ingrijpend op de schop. ,,Die wet is een vreselijk overblijfsel van de anti-autoritaire jaren ’60 en ’70. Een taal of rekenen, leer je alleen door te oefenen, oefenen, oefenen. Ik ben een voorstander van goed gestructureerd klassikaal onderwijs, gericht op grote middengroepen. Met het ouderwetse rust, reinheid en regelmaat als leidraad. En daarnaast ruimte voor individuele begeleiding.”

Zere plekken

,,Je moet als leerkracht boven de leerlingen staan. Dat vereist een gedegen opleiding, waaraan het ook schort. Het vak ‘verjuft’; de opleiding tot docent is ook niet aantrekkelijk voor jongens. En er zijn veel te veel administratieve verplichtingen. Het werk gebeurt bovendien veel te veel in deeltijd, dat heb ik nooit begrepen.”

Door alle zere plekken waarop Meijs de vinger legt, had Juf voor het leven een ‘boze’ film kunnen worden. Filmmaker Entrop is er echter in geslaagd dat te vermijden.

,,Het was een uitdaging om er echt een fílm van te maken”, zegt de cineast. ,,En dus meer dan een aaneenschakeling van pratende hoofden. Dat is goed gelukt, vind ik, door veel op locaties te filmen. Je leert Jeanet echt kennen als persoon. Het is geen ‘oma vertelt’- en ‘vroeger was alles beter’-film.”

Een mooi fragment: als staatssecretaris Sander Dekker van Onderwijs door pabo-leerlingen wordt geconfronteerd met wat er volgens die studenten mis is op de lerarenopleiding.

Op een voorbeeldschool in Amsterdam zie je in de film hoe de uitgangspunten van Meijs in de praktijk werken. ,,De film is wel een enorme aanklacht, dat klopt”, zegt Meijs. ,,Maar ik wil dat hij vooral gezien wordt als een steun in de rug voor al die onderwijzers die het goed willen doen, maar niet weten hoe. Het tij is nog te keren, ik houd echt hoop daarop. Al voel je je soms wel Don Quichotte.”

Uitgehold

Door haar leeftijd en het feit dat ze nog steeds actief is in het onderwijs, is Meijs een van de weinigen in de sector die de gehele periode van de jaren ’60 tot nu kan overzien.

,,Het moet beter, door een combinatie van de kennis van toen en nu”, zo stelt ze. ,,Het vak van onderwijzer is de afgelopen decennia volkomen uitgehold. Dat neem ik de overheid echt kwalijk. Vakdocenten zijn er bijna niet meer op de opleidingen. Daardoor weten onderwijzers van nu veel te weinig van didactiek en pedagogiek. Dat is ook wat de studenten in de film Sander Dekker voor de voeten gooien.”

,,Het aantal functioneel analfabeten onder Nederlandse studenten is schrikbarend hoog”, weet de ‘juf voor het leven’. Ze doelt daarmee op mensen die weliswaar technisch in staat zijn te lezen, maar dat niet vloeiend en snel genoeg kunnen om teksten echt goed te begrijpen en gebruiken.,,Veel van hen zijn niet in staat om zelfstandig hun lesboeken te lezen.”

Dubbeltje

,,Basisonderwijs is het fundament waarop alles rust, ik wil dat dat nu eens wat meer doordringt. Door goed onderwijs kun je wel degelijk van een dubbeltje een kwartje worden. Ik ben daar zelf een voorbeeld van. Door goed onderwijs, te beginnen op de lagere school, heb ik me kunnen ontwikkelen tot het punt waar ik wilde zijn. En dat is iets wat ik ook de kinderen van nu zo erg gun. Dat was mijn motivatie om met Bob deze film te maken.”