Gisteren, 3 januari, verrastte de NRC met twee pagina's over het mbo. Breed bovenaan: "Regionale opleidingscentra richten aandacht na jaren van fusies op kwaliteit van de opleiding en kansen op de arbeidsmarkt."
Dan staan er links en rechts twee artikelen door Mark Hoogstad. Links: "Voor een goede stukadoor is er straks wel werk" en rechts: "De directeur kent weer wel zijn leerlingen", ondertitel "Kleiner scholen, persoonlijke aandacht. Mbo's komen terug van jarenlang groter groeien. Het is weer 'een feest om hier les te krijgen'. met in dit laatste de tussenkopjes: "De menselijke maat op de roc's is verdwenen. Terug naar de charme van de kleinschaligheid" en "In het onderwijs hebben we te lang gedacht dat kinderen van 16 en 17 al volwassen zijn".
En dan is er nog een groen kader met de tekst: "Het afgelopen jaar wqs geen goed jaar voor het Nederlandse middelbaar beroepsonderijws (mbo). ROC Leiden, ROC Zadkine in Rotterdam en Amarantis zaten in financiële problemen doordat bestuurders op onverantwoorde wijze hadden geïnvesteerd in vastgoed. Amarantis (Amsersfoort, Almere, Amsterdam, Utrecht) kon maar nauwelijks van de ondergang worden gered en moest worden opgesplitst. ROC Leiden en Zadkine zijn door de onderwijsinspectie onder berscherpt toezicht geplaatst. De financiële problemen van deze scholen waren een gevolg van de op groei gerichte strategie die bestuurders in het mbo er de afgelopen jaren op nahielden. Die strategie leidde niet alleen tot lege bankrekeningen, maar ook tot volle leslokalen, waar jongeren modieuze opleidingen volgen waar op de arbeidsmarkt weinig behoefte aan is. De komende tijd gaat het mes in het aanbod van deze studies. Ook wordt bij de meeste opleidingen de cursusduur teruggebracht van vier tot drie jaar. Verder moeten alle leerlingen een taal- en vanaf 2016 een rekentoets afleggen."
Als je naar al die tussenkopjes kijkt, denk je dat er rijkelijk wordt geciteerd uit de BON-pagina's van de afgelopen jaren. Dat is op zich verheugend, de boodschap is massaal overgekomen. Een kanttekening kan zijn dat BON nergens op die twee pagina's genoemd wordt, zij het zijdelings. ROC-MiddenNederland-bestuursvoorzitter Geluk komt aan het woord. Het lijkt of hij voortdurend BON citeert als hij verwijst naar de verwording en naar de kwaliteit van de beroepsopleidingen voor de vernielingen, maar hij zegt ook "Ons ROC is het product van liefst zeventig fusies in de laatste decennia. Dat heeft niet alleen nadelen opgeleverd zoals her en der wel eens wordt gesuggereerd. Door die schaalvergroting zijn we bijvoorbeeld in staat om vaak dure technische opleidingen te betalen. Met geld dat we verdienen met andere, populaire opleidingen, zoals welzijn en zorg"
BON heet dus nu "her en der". Dat doet geen recht aan de naam van BON.
Maar klopt het verder wat Geluk zegt? Waren er vroeger geen "dure opleidingen"? Of werden die misschien anders gefinancierd. Geluk gebruikt dit als argument om niet op te splitsen. Ziet hij niet dat als er straks weer nieuwe bestuurders (uit de NPM-voorraad, die mensen moeten toch ook aan de bak) opkomen, de ellende in zijn scholen zich zal herhalen?
En waar zijn die "volle leslokalen" te vinden? In een rondgang langs vele mbo-leraren en in een gesprek met de voorzitter van het JOB kort geleden, kwam naar voren dat er nog talloze lessen niet gegeven worden, dat het competentiegerichte onderwijs weliswaar omgedoopt is tot "beroepsgericht onderwijs", maar dat er geen iota veranderd is. Het is nog steeds pure ellende. Er zijn nog honderden competentologen die bijvoorbeeld op ROC-Twente de leraren voortdurend voor de voeten lopen; de murw geslagen leraren die vaak op een zijspoor zijn gezet met als gevolg ontevredenheid onder talloze leerlingen.
Daarover staat in dit artikel geen woord. Het rooskleurige beeld dat de NRC schets, is kortom misleidend.
Scholingsinstituutjes: en
Scholingsinstituutjes: en vergeet de duizenden gelovige scholingsinstituutjes niet die klauwen met geld verdienen aan het beroepsgericht onderwijs. Nooit, nooit, nooit gaat het over de vakinhoud. Op mijn school kom je alleen een schaal hoger als je een flinke tijd een cursus volgt die nog steeds het competentiegeloof aanhangt en die bovendien gegeven wordt door juffies en meesters die geen ervaring hebben in het beroepsonderwijs. Het zou echt mooi zijn als die uren konden worden ingevuld met vakdeskundigheid, maar helaas het is één en al 'klassemanagement', empathie en zelfsturing' wat de klok slaat, evenals de genetische wijzigingen in de hersens van de jeugd van tegenwoordig (evolutionair gezien niets minder dan een wonder).
Hinke, zou het niet goed zijn
Hinke, zou het niet goed zijn als jij als ervaringsdeskundige een ingezonden brief naar die krant kunnen sturen met deze nodige aanvulling dat het beeld helemaal niet zo mooi is als NRC Handelsblad ons doet geloven,
De lezers daar hebben recht op een compleet beeld. Nu lijkt het allemaal wel goed te komen. Ingewijden weten wel beter.
Philippens, ik kan mijn
Philippens, ik kan mijn vroegere reacties hier nog niet een twee drie vinden, maar ik herinner me dat ik eens (een paar maanden geleden) op je reageerde toen jij vrij positief was over de onderwijstoekomst (door wat er gebeurde binnen de onderwijscoöperatie), terwijl ik nog totaal geen vertrouwen had. Is het niet zo dat de eerste positieve wervelingen beginnen, maar dat de klus nog láng niet geklaard is? (Zie ook de laatste Vakwerk.) Zoals het onderwijs er (tientallen) jaren over deed om goed af te zakken door de vernieuwlingen, zo doet het er nu weer (tientallen) jaren over om op een of andere manier weer op gezond niveau terug te komen. Ik herken je laatste zin in het bericht hierboven even niet.
De inhoud van de twee artikelen in de NRC van 3 januari was vlees noch vis. Een raar mengelmoesje. Zoals ik denk dat dat gaat in veranderingsprocessen waar men zijn gezicht niet wil verliezen en in het zadel wil blijven zitten. Dan krijg je rare kronkels, halve waarheden en bijvoorbeeld uitingen als 'her en der' waar men waarschijnlijk Bon bedoelt. Misschien moeten we ze dat gunnen. En een journalist die niet van de hoed en de rand weet, helpt natuurlijk ook niet echt.
Waar is jouw vertrouwen gebleven, of in ieder geval die toon?
Wat me vooral opvalt in ‘de
Wat me vooral opvalt in 'de media' is de grenzenloze, aan luiheid grenzende oppervlakkigheid, zodra het over Middelbaar Beroepsonderwijs gaat. Het interesseert niemand écht, althans zo lijkt het.
Men kiest altijd weer de gemakkelijkste weg; interviewtje met een schoolbobo, eindeloze herhaling van diezelfde scheepswerf die nu een eigen opleiding in de metaal verzorgt. Zelfs de Groene Amsterdammer, doorgaans niet vies van diepgravende artikelen, had onlangs zo'n artikel. Ik word er doodmoe van.
Regelmatig schrijf ik stukjes naar mijn eigen krant, de Volkskrant. Slechts in een zeer klein gedeelte van de gevallen worden die geplaatst. Mijn stellige overtuiging is dat er bij de beoordeling minder naar de inhoud gekeken wordt, dan wel naar een zeker gemaximeerd aantal reacties. Ook een snelle -en vooral korte, dus ongenuanceerde, reactie is aantrekkelijker voor de redactie van de ingezonden brieven. Niet altijd kan of wil ik aan die eisen voldoen, soms breng ik ook gewoon de moed niet op.
@Maud. De coöperatie houdt
@Maud. De coöperatie houdt zich met de positie van leraren bezig. Dat is geen gemakkelijke aangelegenheid. BON participeert daarin. En net als de EU is dit een samengaan van soevereine organisaties die hun vertegenwoordigers naar de werkgroepen sturen, die fungeren als ministers van de verschillende landen die over een onderwerp overeenstemming proberen te krijgen. In een van die groepen (Professionele Ruimte) ben ik samen met Teja Bodewes actief. We constateren dat de leraren-leden van de andere organisaties in dezelfde richting denken. Maar we moeten voortdurend bij de les blijven, want voor je het weet wordt een verkeerde weg ingeslagen. Ook al omdat de conservatieve krachten buiten ons om een constante druk uitoefenen.
Binnenkort zal ik deel gaan uitmaken van een tweede groep, de groep die het Professioneel Statuut opstelt in samenwerking met de VO-Raad. Een belangrijke groep want de staatssecretaris denkt dat dat statuut een nieuwe wet 'zeggenschap' overbodig zal maken. Dat zal zeker geen gemakkelijke weg zijn, want de VO-Raad houdt er – wie twijfelt eraan- als werkgever andere ideeën op na.
We kunnen zo de positie van de leraar versterken, maar dan zijn we er nog niet. De bevoegdheden in het MBO zijn op een houtjes-touwtjesmanier geregeld. Daar moet nog veel gesaneerd worden. Ook al hebben we nu de bekwaamheden teruggebracht tot de essentie, de competentologen vechten voor hun voortbestaan. Want dat zijn mensen die hun baantjes verliezen als er echt les gegeven moet worden.
Nu over de artikelen in de NRC. De buitenwereld, en ook de ambtenaren en bewindslieden op het ministerie, kunnen door die geruststellende stukken het gevoel krijgen dat het dus allemaal wel goed komt. Dat ze het wel aan het veld (lees: de schoolmanagers van de reuzenscholen) kunnen overlaten. Daarom zijn die stukken zo gevaarlijk.
Er zijn een paar nieuwe bewindvoerders aangetreden (Doekle Terpstra en de oud-wethouder onderwijs van Rotterdam, Leonard Geluk, die redelijk voortvarend te werk gaan en puin aan het ruimen zijn in hun instellingen. Hier en daar zie je verbeteringen. Maar ik weet van allerlei kanten dat het nog lang niet in orde is bij InHolland, en in het MiddenNederland van Geluk wordt nog steeds geloofd dat je met zo'n mammoetinstelling door kunt gaan door hier en daar weg te snijden. Geluk wil niet terug naar overzichtelijke scholen. Hij blijft in het model geloven waarin 'toezichthouders' gewapend met een 'toolkit' ervoor zorgen dat niets meer fout gaat. Als je alleen al die toolkit bekijkt zie je dat die onwerkbaar is. Alleen als leraren in de positie komen om greep te krijgen de inhoud en de didactische en pedagogische aanpak, is verbetering op termijn mogelijk. Hinke wijst daar steeds op.
Door mensen als Terpstra en Geluk zullen problemen op die plaatsen een tijdje iets minder worden, maar ze gaan op andere plaatsen nog onverminderd door. En het betekent ook dat de problemen weer zo terugkeren als de andere managers weer de kans krijgen hun bedrijfsdenken de vrije ruimte te geven. Zolang de overheid niet ingrijpt, en niet onder andere de lumpsump aanpakt, blijven de problemen doorzieken. Dat bedoel ik met "Ingewijden weten wel beter".
Journalisten zien zich vaak
Journalisten zien zich vaak voor de dubbele opdracht gesteld om tegelijk dingen uit te leggen én te kritiseren; te verhelderen én te problematiseren. Wijk je teveel af naar het eerste, dan ben je oppervlakkig; neig je naar het tweede, dan ben je een zeurpiet. Daarbij wil de hoofdredacteur ook graag een smakelijk leesbare tekst, want de lezers moeten niet weglopen.
De volgende tekst gaat niet over het mbo maar over het daaraan voorafgaande vmbo. Ik denk dat de journalist hier een mooi evenwicht heeft gelegd tussen verhelderen, problematiseren en leesbaar blijven. Het kan dus wel.
www.anjavink.nl/wp-content/uploads/2011/06/20110618_NH_selectie_384.pdf
Ooooo, wat een prachtig artikel. Ik ben echt onder de indruk! Het schrijnendst is natuurlijk het zinnetje dat leerlingen geen beroep overgedragen krijgen, maar dat het werken met deze jongens vooral opvoeding behelst. De beschreven jongens zouden vroeger al lang niet meer op school zitten.
Wat vooral treurig is, is dat dezelfde mentaliteit ook op het MBO zijn intrede heeft gedaan. Velen komen daar niet om een beroep te leren, maar omdat het moet van de leerplicht. Dat betekent dat dezelfde trend zich ook op het MBO voortzet. Geen wonder dat bedrijven vaak klagen over het niveau en de mentaliteit.
Toch zitten er ook nog steeds jongens tussen die wél willen, die kansrijk zijn, die aanleg hebben, die zich willen inspannen. Daarnaast kun je soms 'het kwartje laten vallen' en beginnen ze toch serieus te worden.
Ik ben benieuwd of de crisis hierop effect zal hebben.