vernietigende daadkracht

In de NRC van afgelopen Zaterdag 22 december 2012 verscheen een afkeurende beschouwing van Marc Chavannes over de daadkrachtwaanzin die ons land vele kostbare verkeerde beslissingen heeft gebracht. Het maakt duidelijk dat de ellende in onderwijsland geen op zichzelf staand geval is. Zijn samenvatting luidt:

“Ga in het Kamergebouw of op een ministerie op een gang staan en mensen maken je deelgenoot van hun ongeduld. Ze willen opschieten,doorwerken, doorpakken, hervormen, haast maken. Het is de taal van de politiek anno 2012. De taal van de politiek zonder middenblok. Dus het was geen toeval dat Mark Rutte en Diederik Samsom in de praktijk maar een week nodig hadden toen zij na de verkiezingen zo’n beetje tot elkaar veroordeeld waren. Daar zette het verval van Rutte in. En daarna ging het zoals bij Gasunie. Rutte moest excuses maken voor de inkomensafhankelijke zorgpremie. Samsom gaf toe dat ze de heftigheid van de bezuinigingen vergaten omdat ze zo tevreden waren over hun daadkracht. Ze deden wat de burger wilde – en werden ervoor afgestraft: haast is vereist, maar het moet niet te gek worden natuurlijk”.

De grootheidswaan en wanbeleid van snelle beslissers begon in het bedrijfsleven en zoals altijd was de overheid trendvolger. Chavannes geeft voorbeelden:

“De mensen die bij Gasunie voor de miskoop tekenden behoren stuk voor stuk tot de moderne categorie van de fikser. Het type dat gewoon te veel haast heeft voor al dat Hollandse overleg. De toenmalige bestuursvoorzitter van Gasunie, Marcel Kramer, klaagde na zijn vertrek over de „enorme stroperigheid” in Nederland. Commissaris Harrie Noy, bestuursvoorzitter van Arcadis, toen hij daar dit jaar vertrok: „Niemand kan mij knollen voor citroenen verkopen”. En toenmalig president-commissaris Hans van Luik, tevens bestuursvoorzitter van de TU Delft, zei in 2008: „We hebben een consensusmaatschappij (…), waardoor een slagvaardig beleid onmogelijk wordt.”

Die daadkracht, vaak aangevuld met arrogantie, herkent men ook in allerlei onderwijshervormingen waarmee nu leerling, ouder en docent opgeschept zitten.