ADHD’ers zijn de beste cabaretiers, autisten de beste ingenieurs en filosofen

Onder het kopje ‘Verlegen mensen zijn hard nodig’ maakt kinder- en jeugdpsychiater Frits Boer in de VK van vandaag korte metten met de pilletjesindustrie.
Heel veel stoornissen zijn overmatige uitdrukkingen van gedrag dat nuttig is. Bij alle diersoorten zie je variatie in de groep. Bij mensen dus ook. Die variatie is evolutionair zeer nuttig. Kun je maar één kunstje, dan ben je heel kwetsbaar.
Alle karaktereigenschappen hebben zowel risico’s als kansen. Een verlegen mens heeft minder kans op verkeersongelukken, maar meer op een angststoornis.
Pas als bepaalde eigenschappen je ernstig beperken, kun je spreken van een stoornis.
Een behandeling voor ADHD mag niet het gevolg zijn van een leerkracht die een klas niet aankan, of van een arts die onder druk van de geneesmiddelenindustrie wat al te snel naar het receptenboekje grijpt. Het mag niet zo zijn dat kinderen pilletjes moeten slikken omdat hun omgeving daar last van heeft. Je ziet namelijk ook dat mensen met ADHD er voordeel van kunnen hebben. Vele cabaretiers zijn er een voorbeeld van. Bovendien bestaan al die stoornissen in een glijdende schaal.
Onder mensen met lichtere vormen van autisme vind je verhoudingsgewijs meer ingenieurs, programmeurs en filosofen. Bill Gates, maar ook Kierkegaard zijn er goede voorbeelden van. Zulke mensen hebben we heel erg hard nodig. Ze zijn vaak heel goed in het waarnemen van details, maar sociaal ontzettend zwak. Dat is de prijs die ze betalen.
Het lijkt erop dat we blij mogen zijn met al die variaties in de klas.
Wat op het eerste gezicht een probleem lijkt, kan in het vervolg wel eens een groot voordeel blijken.

15 Reacties

  1. Hier past deze reactie bij…
    Leo, je kunt er niet omheen dat de meeste juffies, want meesters zijn er bijna niet meer, onvoldoende onderlegd zijn om hun lestaken naar behoren te vervullen.
    Dat moet in ieder geval gerestaureerd worden. Daarom moet ‘de pabo op de schop’.

    Wat betreft jouw klas met al die kneusjes, om het zomaar eens te noemen, is dat werkelijk waar en kloppen jouw aantallen wel?
    Of heeft de kneusjesindustrie inmiddels iedereen ziek verklaard?
    Zo, ja, laten we dan alle etiketjes wegdoen, even opnieuw beginnen en realistisch bekijken hoeveel échte probleemkinderen er werkelijk in de klas zitten.
    Zo die er werkelijk dan nog zijn, dan kan een goede juf met een beetje structuur en gezag daar wel iets moois van maken.

    Dan de taal en leerachterstanden. Ik dacht toch echt dat het lezen en schrijven voornamelijk in de eerste groep begint. Waarom spreken we dan over taal- en leerachterstanden?
    Die taal en leerachterstanden worden toch pas een probleem, wanneer ze daarmee op de middelbare school belanden? Het is toch juist de opdracht aan het basisonderwijs om kinderen te leren lezen en te schrijven en om zo mogelijke achterstanden weg te werken.

    Wat willen die juffies dan nog helemaal?
    Alleen maar Leonardokindertjes, die het lezen en schrijven al op de boot van Laura Dekker aan zichzelf geleerd hebben?

  2. Contactgestoorde ingenieurs
    De grote lijn van dit artikel kan ik onderschrijven: laten we blij zijn met die diversiteit onder kinderen. Ik maak echter bezwaar tegen het clichébeeld van het contactgestoorde ß-genie dat hier weer gesuggereerd wordt. Natuurlijk is het mogelijk dat iemand zeer eenzijdig begaafd is, lees: compleet contactgestoord. Wil zo iemand tot grote prestaties komen die worden opgemerkt door de wereld, dan zal hij op zijn minst vakliteratuur moeten kunnen lezen en er vooral ook min of meer normale relaties met enkele vakgenoten en de redacties van wetenschappelijke tijdschriften op na moeten houden. Zo niet, dan zullen we nooit iets van zo iemand vernemen en dan zal alleen een uitkering soelaas kunnen brengen.
    De laag vlak daaronder, de niet-genialen die toch een buitengewone aanleg hebben, zal wel degelijk over enige sociale vaardigheden moeten beschikken. Een geschifte ingenieur is nergens te handhaven. Er zal altijd werkoverdracht zijn, en dus altijd menselijk contact. De enige optie voor contactgestoorde ingenieurs lijkt om eigen baas te zijn, maar dan heb je nog altijd te maken met klanten en klantenwerving. Zonder minimale sociale vaardigheden kom je er dus niet. Wellicht kan zo’n ingenieur bij wijze van noodsignaal, net als van Gogh, een keer zijn oor afsnijden, maar de mogelijkheden blijven beperkt.

    • Interessante gedachte…
      In hoeverre zijn de echt geniale lieden geheel normaal of misschien toch zodanig eenzijdig begaafd dat er ook een of andere stoornis mee gepaard gaat.
      In de kunsten worden in ieder geval de grootste prestaties geleverd door lieden die op de een of andere manier een beetje uit balans zijn.
      Ik neem aan dat het in de wetenschap en andere sectoren niet veel anders zal zijn.
      We kunnen allemaal wel een paar voorbeelden noemen.

      • Uit balans
        In de kunsten wordt het verwacht dat je een ‘beetje uit balans’ bent en kunstenaars conformeren daaraan. Voor velen is het een toneelstukje.

        Tussen wetenschap en bedrijfsleven bestaat een cultuurverschil (meest duidelijk te zien aan de kleding..). Mensen die de overstap van de 1 naar de ander maken passen zich eigelijk zonder uitzondering makkelijk aan.

    • @ Bernard @ 13:26
      U heeft

      @ Bernard @ 13:26

      U heeft helemaal gelijk maar vergeet u niet dat het hier een krantenartikeltje met een beperkte ruimte betreft wat gericht is aan een doelgroep (de modale mens) die niet in staat is om nog de hoofdzaak te volgen wanneer dergelijke nuances worden gemaakt en toegelicht.

      Het centrale punt van deze schrijver is wat Cruijff zo verwoordde in fout maar oh zo begrijpelijk Nederlands: “elk voordeel heeft zijn nadeel”.

  3. afwijkingen?
    Ik heb het idee dat er vroeger toch wat relaxter werd omgegaan met zogenaamd afwijkend gedrag.
    Het lijkt wel of iederen in de ban is van een soort volmaaktheidsideologie.
    Jantje was misschien wat contactgestoord, maar hij kon goed leren; wel, we waren niet allemaal volmaakt, nietwaar?
    Mogelijk waren zijn toekomstmogelijkheden door zijn aanleg wat beperkt, maar dat gold in feite voor iedereen.
    Pietje was wellicht wat druk, maar de bekwame juf die moederlijkheid en duidelijkheid goed wist te combineren, kreeg hem best wel rustig, en liet hem af en toe klusjes doen om zi’n energie kwijt te raken.
    Marietje had wellicht wat moeite met de leerstof, maar zij zou huisvrouw worden en genieten van haar kinderen.

    Al die moderne ‘ziekten’, ik heb er moeite mee.
    Is het niet opvallend dat, met het ondersteboven gooien van het lager onderwijs, het aantal dyslexie-ziektegevallen enorm gegroeid is?
    Na het afschaffen van al dat ‘saaie’ oefenen.

    • rijke leeromgeving veroorzaakt (last van) afwijkend gedrag
      Ik denk dat het huidige (basis)onderwijs op twee niveaus gerelateerd is aan de enorme stijging van gelabelde kinderen.
      Een kind met concentratiestoornissen heeft het in het ouderwetse klassikaal ingerichte onderwijs gemakkelijker. Hij werkt alleen en wordt daardoor minder afgeleid door allerlei samenwerkende groepjes leerlingen. In die setting was Jantje geen enkel probleem voor de meester. Maar diezelfde Jantje en diezelfde meester hebben wel een probleem als Jantje verplicht wordt aangesproken op juist datgene wat hij niet kan: samenwerken. Dat wordt Jantje een klier en moet hij aan de pillen.

      Het tweede niveau waarbij het huidige samenwerk onderwijs slecht is voor kinderen is dat kinderen die eigenlijk tamelijk stabiel zijn juist in allerlei prikkelrijke situaties worden gebracht en daardoor gedragsstoornissen ontwikkelen. Een beetje vergelijkbaar met als je iemand een paar keer per nacht wakker maakt, dat is ook niet goed voor de ontwikkeling.

      In onderwijsland heet zo’n prikkelrijke omgeving een rijke leeromgeving en het is de Haarlemmerolie van onderwijskundig Nederland. Kinderen leren alles vanzelf (natuurlijk leren) als je ze maar in een rijke leeromgeving brengt.

      • re. 9-11-1989
        Mee eens.

        Ik herinner mij een leerling die bijzonder goed kon tekenen, maar die gedwongen werd met vier kinderen een groepstekening te maken.
        Hij kon al dat geknoei van die anderen in zijn tekening (hij was immers degene die het meeste werk leverde) niet aanzien en raakte steeds gefrustreerder.
        Ik kon helemaal met hem meevoelen.

        Zelfs destijds op de PA leidde groepswerk altijd tot oeverloos onderling geleuter, zonder dat er werkelijk iets tot stand werd gebracht. Of werd de prestatie door enkelingen geleverd.
        Ik zie niets in groepswerk.

    • KC, WSNS, 3xR, GZZ, OOD, V+K, TV….
      Moby heeft natuurlijk groot gelijk….het is al vele malen op dit forum langsgekomen.
      Komt bij dat ‘het kind centraal’ (KC) en ‘weer samen naar school’ (WSNS) gezorgd hebben voor al te veel aandacht voor het kind in plaats van voor de lesstof.
      Tegelijkertijd is zijn de drie R’en, Rust, Reinheid en Regelmaat, ingewisseld voor een sfeer van gezelligheid, zelfexpressie en zieligheid (GZZ).
      Op het moment dat oefening, orde en discipline (OOD) samen met vakinhoud en kennis (V+K) weer terugkeren in het onderwijs, verdwijnen die etiketjes en rugzakjes vanzelf.
      De daarmee gepaard gaande toenemende verschillen (TV) zullen dan maar voor lief genomen moeten worden.

      • samenwerken
        samenwerken op school, omdat kinderen (prinsen en princessen) thuis niet leren samenwerken en egocentrisch zijn? Dat kan niet tenkoste van de opdracht van scholen: kennis bijbrengen. Ik denk dat teamsporten na schooltijd de competentie samenwerken beter kan bijbrengen. Ik denk dat de problemen van de maatschappij bijna als vanzelf naar de scholen wordt afgeschoven……steeds weer en dat moeten we niet willen.

        • Moet je nagaan hoe de
          Moet je nagaan hoe de normaal opgevoede studenten zich voelen wanneer ze moeten samenwerken met die prinsen en princessen…

          Zelfs bij de Vlaamse ingenieursopleidingen zijn ze al overgestapt op projectjes waarbij je moet samenwerken, dit niet alleen tijdens het laatste jaar maar al vanaf het eerste jaar wanneer je nog niets geleerd hebt.
          Zo moest ik vorig jaar (eerste jaar) 4 uur per week samenwerken in een groepje van 8 voor tal van oprdachtjes. Leuk en aardig maar je leert er zo verdomd weinig van per uur in vergelijking met gewoon klassikaal les, juist omdat je alles zelf moet uitzoeken.
          Je ontwikkelt er wat vaardigheden mee maar niets wat je niet on the job leert terwijl er ondertussen minder ruimte is voor basiswetenschappen.
          De universiteit had dit een aantal jaren geleden (2004?) ingevoerd op verzoek van de studenten (wat ik nogal vreemd vind), gelukkig klaagden de bedrijven bij de universiteit hierover: ze gaven aan dat ze liever hebben dat de universiteit de studenten zo wetenschappelijk mogelijk opleiden, “de rest leren wij ze wel” en de faculteit zou op verzoek van de hoogleraren dit weer wat gaan corrigeren. Nu bedraagt dit vak voor het eerste jaar nog 7 van de 60 studiepunten wat ik altijd nog veel te veel vind.

          Ik moet hier overigens wel bij opmerken dat er ook nog wat theorie wordt gegeven als onderdeel van dit vak (technisch tekenen, CAD, logische schakelingen, alles bij elkaar misschien goed voor 2-3 studiepunten) en dat andere vakken daar theoretisch een goed niveau hebben maar ik vind het een zorgwekkende ontwikkeling wanneer zelfs de exacte opleidingen aan universiteiten meedoen aan modegrillen..

Reacties zijn gesloten.