Waar vind je nog een goede leraar?

“Onderwijs kan niet compenseren  wat er misgaat in de samenleving” schrijft Kitty Herweijer in de krant van 20 november ( AD).Een paar honderd jaar geleden schreef de beroemde filosoof Rousseau  echter: “ L’education  peut tout’, het onderwijs kan alles !

Beide beweringen schieten tekort. Het onderwijs kan wel degelijk, in individuele gevallen, veel compenseren wat in de samenleving zonder onderwijs niet mogelijk zou zijn. Maar het onderwijs kan ook niet alles. Het kan in ieder geval  niet iedereen een plaats aan de top geven.

Met andere woorden: de aangeboren verschillen in begaafdheid, in leervermogen, stellen grenzen  aan het niveau dat bereikt kan worden.

De school is in onze samenleving  het instituut dat nieuwe generaties zo goed mogelijk en zo eerlijk mogelijk moet voorbereiden op haar plaats in de maatschappij. Een uiterst belangrijke taak. Helaas gaat het de laatste tijd helemaal niet goed met het onderwijs. Een kwart van de Nederlandse kinderen is na de basisschool nog laaggeletterd. Dat is veel meer dan twintig jaar geleden.

 

Er is ongetwijfeld een verband  met het grote lerarentekort. Mevr. Herweijer schrijft: “ De uitstroom van leraren blijft enorm. Een op de vijf startende  docenten, inclusief zijinstromers, is na vijf jaar uitgevallen of teruggekeerd naar de oude baan. Goede stappen, zoals salarisverhoging, zijn onlangs gezet, maar andere factoren, zoals visieloze werkomgevingen of beperkte doorgroeimogelijkheden, blijven ontmoedigend. Gedemotiveerde leerkrachten  hebben het ook vaak over mondige ouders die tegenwoordig over alles verhaal komen halen.’

 

Er is nog een factor. De lerarenopleidingen herbergen zelf niet de meest talentvolle studenten. In de pikorde van het hoger onderwijs staan ze onderaan. Dat was vroeger wel anders. Onderwijzers en leraren hadden een pittige opleiding achter de rug, het waren mensen tegen wie je op kon kijken, die respect afdwongen, die zich niet lieten sturen en gebruiken door allerlei voorlichters en managers, coördinatoren enz.

Je hoort  nu zelfs stemmen  die ervoor pleiten  om de opleidingen nog maar wat makkelijker te maken, dan komen er wel meer leraren. Misschien wel, maar wat heb je eraan?

 

J.C. Traas