Verplichting tegenover de samenleving

‘En, zoals de meningsvorming in Nederland altijd verloopt, is iedereen vergeten wat men er een tijdje geleden van vond.’

Aldus een opmerking van Martin Sommer, politiek commentator van de Volkskrant in een artikel van 10 september. Het is inderdaad verbazingwekkend hoe snel de meningen over ‘grote’ onderwerpen kunnen veranderen, vooral na de Russische inval In Oekraine. Mensen willen de open haard weer gaan stoken , de kolencentrales  laten doorgaan en de kerncentrales openhouden en uitbreiden, meer geld uitgeven aan defensie, enz.

Plotseling komt er vanuit de universiteiten de roep om het aantal buitenlandse studenten te beperken. Er zijn nu méér stemmen die ervoor pleiten om de internationalisering van het onderwijs tegen te houden en het gebruik van het Engels te beperken.

Tot voor kort werd nog gezegd dat het nationalistische, protectionistische krachten waren die buitenlandse studenten wilden tegenhouden: de waarheid was simpeler: zoals Martin Sommer zegt: ‘universiteiten produceren niet zozeer kennis als wel alumni en worden betaald naar rato van het studentenaantal. Het idee van wat een universiteit ook alweer was, een van onze oudste instellingen die kennis doorgeeft aam volgende generaties, met een bijzondere verplichting tegenover de samenleving, dat idee is weggezakt’…

Eigenlijk zou je hetzelfde kunnen zeggen over het basis- en voortgezet onderwijs. Als zoveel leerlingen  na tien jaar onderwijs  nog niet behoorlijk kunnen lezen, schrijven en rekenen, dan hebben ze toch geen goed onderwijs gehad? Dan moet je toch aannemen dat een aanzienlijk deel van de leraren niet competent is? Dan is de lerarenopleiding toch beneden de maat?

Vreemd genoeg wordt de laatste tijd steeds vaker onderkend, ook door de ministers dat het niet goed gaat maar er wordt niet werkelijk iets gedaan om het getij te keren. Ja, lapmiddelen.

Of denkt men wellicht dat de kwaliteit van het onderwijs helemaal geen invloed heeft op de kwaliteit van het functioneren van onze samenleving?

Het tegendeel is naar mijn mening het geval. Als er slecht opgeleid wordt heeft dat ook maatschappelijke en politieke gevolgen. Minder kansen voor een gezonde samenleving.

 

J.C. Traas