Eerlijker examineren

Ton van Haperen en Jaap Scheerens stellen in hun bijdrage ‘Neem centraal examen af in groep 4, groep 8, de derde klas – plus het eindexamen’, vandaag in de Volkskrant  dat het eerlijker zou zijn het centraal examen vaker af te nemen.  En ik bewonder en sta de argumenten waarmee Ton en Jaap deze stelling onderschrijven. De vraag is ook draagt het bij tot ‘eerlijker leren’, dat wil zeggen helpt het de kinderen?

Toch wil ik bij hun artikel een enkele kanttekening plaatsen. Ik heb met mijn ervaring in het middelbaar beroepsonderwijs de inhoud van deze discussie en de argumenten al veel eerder voorbij zien komen en eerlijk gezegd ook omarmd. Echter ben ik van een koude kermis thuisgekomen. Want in het middelbaar beroepsonderwijs heeft dit indertijd geleid tot een systeem van formatieve toetsing , een soort schoolonderzoek, en summatieve toetsing (kwalificerende eindexamens).  Dit is uitgemond een gebureaucratiseerd systeem van examinering waar zowel docent en student (in het mbo kennen we geen leerlingen maar studenten) de weg verloren. Veel van die examens zijn van abominabele kwaliteit, die de Inspectie van het Onderwijs als geschikt weet te kwalificeren, praktijkexamens die onuitvoerbaar blijken in de stagebedrijven en examens die de naam hadden te moeilijk zijn voor de studenten, kunnen gewoon uit het examenprogramma worden geschrapt of worden aangeboden als een keuzedeel.

Hier lijkt dus sprake van een ver doorgevoerde ‘Perfectie van het Onderwijs’, een parallel van een ontwikkeling die Friedrich Jünger in 1939 al analyseerde in zijn boek ‘Die Perfection der Technik’.  Overigens is hier onlangs de vertaling ‘De perfectie van de techniek’, van de hand van Mark Wildschut,  van verschenen. Lezen dus.

Ik hoop dan ook niet dat het idee van Ton van Haperen en Jaap Scheerens gekaapt wordt door allerlei onderwijsvernieuwers (lees vernielers) en andere nieuwlichters.  Ik ondersteun beide auteurs in hun kruistocht tegen de ondergang van het Nederlandse onderwijs.