Bèta

*Uitspraken blogs*

_____________________________________________________

Bèta

______________________________________________________

Trefwoorden

Platform Bèta Techniek – Jet-Net – Nieuwe Natuurkunde (NiNa) – Verrijkend bètaonderwijs – Toekomstgericht bètaonderwijs – Texas Instruments STEM Labs – Bèta Burgerschap – Bèta Challenge-klassen – Technasium – Socio-scientific issues in het bèta-onderwijs – Mindset en cultuur binnen het bèta-onderwijs – BetaMentality – PRomote Inquiry-based learning in MAthematics and Sciece across Europe (PRIMAS) – MAthematics and SCience for Life (MaSciL, EU-project) – CASE (Cognitive Acceleration through Science Education) – European Coordinating Body in Science, Technology Engineering and Mathematics Education (STEM) – Science Teaching European Network for Creativity and Innovation in Learning (STENCIL) – Inquiry Based Science Education (IBSE, EU-project) – European Science Education Academy (ESEA) – Horizons of Physics Education (HOPE, EU funded for investigating new teaching methods and student centred learning) – Global Online Science Labs for Inquiry Learning at School (GO-Lab, funded by EU)

_________________________________________________________

Natuurkunde

 

“Natuurkunde zonder formules en berekeningen. Het ‘SOUL-project Natuurkunde’, uitgevoerd tijdens ‘Expeditie durven delen doen’ van het Innovatieproject, staat voor Samenwerken, Onderzoeken, Uitleggen en Leren. SOUL behandelt natuurkunde op een manier die leerlingen aanspreekt. De leerlingen zoeken verklaringen voor verschijnselen zonder gebruik te maken van formules en berekeningen. Leerlingen leggen elkaar hun overwegingen uit, en dat blijkt voor alle groepsleden een zeer effectieve manier van leren te zijn. Dat het SOUL-project effectief is, blijkt wel uit de cijfers: ruim 20% meer leerlingen hebben gekozen voor een N-profiel, waarvan evenveel jongens als meisjes.”
VO-raad

“Wat mij vooral aanspreekt in de bètacanon is dat de traditionele werkwijze van het bètacurriculum radicaal wordt losgelaten. Niet eerst beginnen met basiskennis, feiten, formules, sommetjes en zo langzaam opbouwen tot de wetenschappelijke stand van zaken bereikt wordt.”
Hanno van Keulen, Lector Fontys Limburg

“Door ruimere onderwijsbevoegdheden kunnen lerarentekorten gemakkelijker binnen de school of het schoolbestuur opgevangen worden. Als bijvoorbeeld in de bovenbouw havo een tekort is aan natuurkundeleraren, zou het minder tijdrovend zijn dan voorheen om een leraar biologie een extra bevoegdheid te laten halen voor natuurkunde.”
Uit: ‘Ruim baan voor leraren’, Onderwijsraad 7 november 2018

“Moet een vmbo-er les krijgen over begrippen als ‘Heelal en tijd’? Het ontwikkelteam vindt van wel: Als je bijvoorbeeld boer wilt worden, dan heb je bepaalde ritmes, bijvoorbeeld wat betreft zaaien en oogsten. Dan is het nodig om inzicht te hebben in de verschillende seizoenen.”
Ontwikkelteam Mens en Natuur Curriculum_punt_nu

“Waarom zou een vmbo’er met bètatalent niet natuurkunde op havo-niveau kunnen doen?”
Sander Dekker (destijds Staatssecretaris van Onderwijs)

 

Het ‘Einstein-First Project’ (Australië)

Het ‘Einstein-First Project‘ heeft als doel het bèta-onderwijs op alle onderwijsniveaus opnieuw te ontwerpen en te optimaliseren, om zo de moderne begrippen van ruimte, tijd, materie en het universum te weerspiegelen.

• Newton was wrong!
• The physics of our universe is Einsteinian – not Newtonian. Currently, school curricula does not include Einsteinian concepts and still contains restricted Newtonian physics.
• The ‘Einstein-First Project’ began by developing innovative methods for teaching school age children the concepts  of curved space, warped time, photons, black holes and quantum entanglement.
• Uit de video: “We need to change the curriculum, because students are still learning very very old stuff, old fashioned stuff.”

 

Kritiek

“ ‘Waarom kan een vmbo-er met bèta-talent niet natuurkunde op havo-niveau doen?’ Staatssecretaris Dekker denkt dat het mogelijk zou zijn dat er massa’s vmbo-ers met een wiskundeknobbel rondlopen.”
Dirk-Jan van Baar, historicus

“Natuurkunde is tegenwoordig ook een vak dat het niveau bereikt heeft van ‘als het valt, dan gaat het naar beneden’. Maar wanneer gaan we weer echt mechanica doen en rekenen aan natuurkunde?”
Swier Garst, docent wiskunde

“Verleuking heeft voor mij vooral te maken met oppervlakkigheid, met het aanbieden van leuke brokjes, met zaponderwijs. Voor alle bètavakken is dat de dood in de pot. Bètavakken leren is niet altijd leuk. Je zit soms eindeloos te oefenen voordat je iets in de vingers krijgt. Een kenmerk van bètavakken is ook het stevig doorgaan op een bepaalde lijn.”
Jan van Driel (Hoogleraar Didactiek van de Natuurwetenschappen in Leiden)

“Ik heb nog geen collega gesproken die dit een goed examen vond. ‘Schande’, ‘Slechtste examen ooit’, ‘Wat heeft dit met natuurkunde te maken?‘.
Dick van der Wateren, Docent natuurkunde over het VWO natuurkunde examen 2019

“Normaal ben ik goed in natuurkunde, maar dit examen was echt anders. Je hoefde maar weinig te rekenen. Veel van wat we in de les behandeld hadden, kwam niet terug.”
Niels Vreeswijk, leerling,  over het VWO natuurkunde examen 2019

 

Annemieke Vennix (Docente natuurkunde en scheikunde aan het Christiaan Huygens College in Eindhoven)

• De veldraadpleging over NiNa [Nieuwe Natuurkunde] kende een goede, pittige discussie met tegenstanders van NiNa, die als bezwaar aanvoeren dat er teveel nadruk komt te liggen op het leuk maken van het onderwijs voor de leerling vanuit de gedachte: dan wordt de leerling vanzelf wel gemotiveerd. Terwijl het er in de basis om gaat de leerlingen de kerndingen te leren, worden ze wat overvoerd met leuke dingen waardoor de focus op de kerndingen voor sommigen heel lastig is. Je moet ook niet verwachten dat ze dat kunnen.
• Ik doe allemaal leuke dingen met de klas. We gaan naar de Career Day, ik laat leerlingen een techniekles verzorgen op basisscholen, enzovoort. Dergelijke zaken kosten ontzettend veel tijd. En dan denk ik: ai, ik moet ze ook nog gewoon natuurkunde leren. Voor mezelf heb ik hierin nog niet de balans gevonden.

 

Vincent Icke (Hoogleraar Sterrenkunde)

• De natuurkunde is versnipperd tot een vormloze wolk van weetjes en invulvakjes. Alles in dienst van politieke wensenlijstjes, die pestilentie van oppervlakkige en opportunistische maatschappelijkheid. Geneuzel over ‘groene’ energie, waardoor de echte fysica van energie in het gedrang komt.
• In onze faculteit besteden wij al jaren een fors deel van het onderwijs aan het aanleren van zaken die studenten allang hadden moeten weten en kunnen.
• Ik sta hier nu wel te mopperen over de producten van het middelbaar onderwijs die ik als docent aan een universiteit voor mij krijg, maar er wordt natuurlijk aan het programma van de middelbare scholen wel gesleuteld. De meest recente vorm heet NiNa (Nieuwe Natuurkunde). NI staat voor nieuw. Noem het maar nieuw en dan tuinen de mensen er wel in. NA staat voor natuurkunde, dat komt altijd een beetje na op school. Nieuwe Natuurkunde? NINA zou nu juist oude natuurkunde moeten zijn. Nieuwe natuurkunde, dat is supergeleiding bij hoge temperaturen, de substructuur van quarks, de fysica van de donkere materie. Op ieder moment in de geschiedenis is ‘nieuwe natuurkunde’ per definitie nog te moeilijk voor de knapste koppen van onze hele planeet.
• De NiNa-commissie schrijft: ‘We mogen vaststellen, dat modernisering van het onderwijs niet hoeft te betekenen dat klassieke onderwerpen geschrapt worden ten gunste van onderwerpen van het front van de wetenschap’. Maar het probleem is nu juist dat alle wetenschap eruit wordt gewerkt, ja zelfs alle feiten het moeten afleggen tegen meningen. Dat meningen volgens deze officiële aanbevelingen belangrijker zijn dan feiten wordt als volgt in bedekte termen omschreven: ‘De commissie steunt de internationaal merkbare tendens, om in de lagere klassen het onderwijs langer in de kwalitatieve sfeer te houden’. En dan ‘het front van de wetenschap’, laat me niet lachen: zeker in een omgeving waar je met een lantarentje moet zoeken naar mensen die de elementaire methoden en resultaten van de quantummechanica kunnen uitleggen.

 

Gerard ‘T Hooft (Hoogleraar natuurkunde. Nobelprijswinnaar)

• Het vwo eindexamen natuurkunde geeft een verontrustend beeld van het natuurkunde-onderwijs in Nederland. De examenmakers stopten allerlei alledaagse situaties in de opgaven die de toepasbaarheid van natuurkunde moeten illustreren.
• Deze ‘realistische natuurkunde’, die ingewikkelde zaken uitlegt aan de hand van fietsbanden, remwegen en ozonlagen, is krampachtig en simplistisch. De methode gaat voorbij aan de puur natuurkundige redeneertrant. Leerlingen krijgen nogal elementaire en weinig boeiende natuurkunde voorgeschoteld.
• Het verbaast ons niet dat zo weinig leerlingen na het vwo voor een studie natuurkunde kiezen. Het wiskunde B-examen Havo strooit leerlingen zand in de ogen en verkwanselt het absolute karakter van het vak. Wiskunde B VWO doet geen enkel beroep op de creativiteit van de examenkandidaten.

___________________________________________________

Techniek

“Voor de toekomstige ingenieurs is niet de kennis onderscheidend, maar de creativiteit.”
Doekle Terpstra, voorzitter van de HBO-raad

“Onlangs gaf ik uitleg aan een groep docenten techniek uit Rotterdam. Die zeiden, straks is er geen werkgever meer die onze studenten wil. Maar klopt dat wel? Stel dat je als werknemer puur doet wat jouw werkgever zegt, dan maak je volgens mij niet snel carrière. Als je nieuwe ideeën hebt, dan kan je doorgroeien, want een bedrijf kan daardoor innoveren. Daar moeten wij het hier toch vooral van hebben.”
Paul Delnooz, Lector ‘De innovatieve opleidingsschool’ aan Avans Hogeschool. Delnooz introduceerde de ‘Creatieve Actie Methodologie’, waarbij leerlingen worden ‘geherprogrammeerd’.

“Het College van Bestuur van ROC Friese Poort bood mij een managementfunctie aan bij Techniek. Ik ben absoluut a-technisch. Dit overkwam me gewoon, geweldig toch? Je moet immers managen en dat je niets van techniek weet, is eigenlijk wel prettig.”
Tineke Land (Manager Techniek bij ROC Friese Poort)

“Vorig jaar bleek uit een rapport dat Nederlandse jongeren tot de absolute wereldtop behoren voor wat betreft probleemoplossend vermogen. Ik zag het zelf, bij de internationale vakwedstrijd World Skills. 3 Nederlandse jongens deden als team mee aan de wedstrijd ‘Manufacturing Team Challenge’. Ze moesten een recyclemachine voor blikjes en flesjes bouwen en wonnen een bronzen medaille.”
Jet Bussemaker, als Minister van Onderwijs

“Om meer jongeren te inspireren om te kiezen voor betatechniek is inzicht nodig in wat hen drijft. Het Platform Beta Techniek gaf Motivaction en YoungWorks de opdracht hier een praktisch toepasbaar model voor te ontwikkelen. Dit heeft geresulteerd in BetaMentality: een indeling van jongeren tussen 14 en 18 jaar op basis van waarden (YoungMentality) en hun houding ten opzichte van de exacte wereld. Zo vonden we bijvoorbeeld de Concrete Beta’s en de Carrière Beta’s. Met BetaMentality hebben scholen en opleidingsinstituten een instrument in handen waarmee zij in kaart kunnen brengen welke BetaMentality’s er al rondlopen, hoe ook andere BetaMentality’s geworven kunnen worden en hoe het onderwijs aantrekkelijker kan worden gemaakt om deze groepen te (blijven) boeien.”
Platorm Beta Techniek

 

Maria van der Hoeven (Minister van onderwijs)

Als Minister van onderwijs:

• En dan bespeur ik nog wel eens in de exacte wereld een soort cultuur van trots op de moeilijkheidsgraad van het vak.
• Exacte vakken moeten niet moeilijker worden voorgesteld dan ze zijn.
• Niet alleen de bètavakken moeten zich vernieuwen, maar ook de bètastudies. Het hoger onderwijs in de bèta-studies moet leren dat een universitaire studie niet alleen bedoeld is voor de aankomende genieën.
• Zo vroeg mogelijk beginnen met realistisch rekenen, mét aansprekende en uitdagende techniekproeven, kan uiteindelijk bijdragen aan het oplossen van het tekort aan technici in de maatschappij.
• Goed wiskundeonderwijs heeft niets te maken met het aantal wiskunde-uren. Óók in wiskunde kunnen méér werkvormen worden toegepast dan alléén de één op één relatie tussen leraar en leerling die steeds méér uren vraagt.
• Wiskunde wordt leuker en aantrekkelijker, als je het vak kleiner en makkelijker maakt.
• Ik vind dat het hoge aantal uren wiskunde en natuurkunde dat nu nog in het profiel Natuur en Techniek zit, niet het juiste antwoord is op het tekort aan bèta’s.

 

Rolf Schreuder (Communicatiemanager Platform Bèta Techniek. Projectleider BètaMentality)

• We kijken in de hoofden van jongeren. We moeten leren het juiste verhaal op de juiste manier te vertellen.
• Het bèta-onderwijs moet worden vernieuwd. Voor het hoger beroepsonderwijs geldt hetzelfde. Maar ook de bètavakken in het voortgezet onderwijs moeten op de schop.

 

Dr. Ellen Klatter (Zij studeerde onderwijskunde. Adviseur Onderwijs & Research bij de Stichting Consortium Beroepsonderwijs. Lector Didactiek van het Techniekonderwijs bij Fontys Hogescholen)

Klatter is vakinhoudelijk expert bij het Ontwikkelteam Mens en Natuur van Curriculum punt nu.

Klatter over het MBO-techniek onderwijs:

• Het aanbieden van een realistische ‘probleemcasus’ legt meer nadruk op het toepassen van kennis dan op kennisoverdracht.
• De persoonlijke ontwikkeling van de deelnemer staat centraal, dat wil zeggen dat alles in de opleiding ten dienste staat daarvan.
• Leerstofgebieden zijn volledig geïntegreerd. De inhoud heeft geen vastliggende volgorde.
• De kwalificatiedossiers leiden tot problemen. Niet door de inhoud, maar doordat docenten niet gewend zijn om op basis hiervan lesprogramma’s te maken. De discussie moet dus gaan over de identiteit en de professionaliteit van de docent.
• Onder invloed van nieuwe onderwijskundige stromingen en leerpsychologische inzichten, zoals het constructivisme, raken we er de laatste jaren steeds meer van overtuigd dat het bij onderwijs en onderwijzen eigenlijk gaat om het leerproces van de lerende. De indruk bestaat echter dat de oriëntatie van docenten techniek vooral gelegen is in de techniek en in technische ontwikkelingen, en minder op veranderingen van onderwijsprocessen. Momenteel zien we gelukkig een verschuiving optreden. De traditionele ordening in schoolvakken vormt daarbij een obstakel.

 

Een Technasium is een middelbare school met extra aandacht voor techniek. Het Platform Bèta Techiek ondersteunt het Technasium. Op het Technasium krijgen leerlingen twee nieuwe (examen)vakken: Onderzoek en Ontwerpen.

Judith Lechner (Directrice Expertisecentrum Technasium)

[Technasium]

• Het Technasium daagt de vwo-leerling uit met echte, authentieke opdrachten. Er wordt daadwerkelijk gebruik gemaakt van de adviezen van de leerlingen.
• Middelbare scholieren denken dat ict te moeilijk is. Je moet middelbare scholieren laten zien dat het niet moeilijk is en dat kan met een praktijkopdracht.
• Uitgevoerde opdrachten:
  • De leerlingen werken als milieukundig adviseur in opdracht van de wethouder van Haren aan een Milieu Effect Reportage voor een groengebied bij Haren waar voor de toekomst woningen gepland zijn.
  • In het UMC Groningen is bij een aantal patiënten een bacterie waargenomen. Als arts-microbioloog doen de leerlingen onderzoek naar de bacterie en ze stellen een preventieplan op.
  • In opdracht van Prolyte maken leerlingen als werktuigbouwkundig ingenieur een ontwerp van een opvouwbare vierkante klaptruss, die gemakkelijk getransporteerd kan worden.
  • Oving architekten BV laat zijn jongste architecten een ontwerp maken waarmee zijn bureau zich kan presenteren bij een wedstrijd voor duurzaam bouwen in een nieuw te ontwikkelen gebied.
  • Avebe wil zijn productiemethoden efficiënter maken. Dit proces begint met het reinigen van de aardappels. De scheiding van vuil van aardappels levert problemen op en de directie wil dit verbeteren. Als procestechnoloog stellen de leerlingen een advies op.

 

 

Kritiek

“Is het een gewaagde veronderstelling dat het technische HBO-onderwijs over een aantal jaren op een soortgelijke wijze media-aandacht krijgt als de PABO’s op dit moment? Persoonlijk vind ik van niet.”
Bert Rajh, Directeur Fontys Hogeschool Informatica en Elektrotechniek

“De meest simpele rekensommen worden omgebouwd tot wollig geklets. Techniek en wetenschap wordt op een manier uitgelegd dat de grootste domoor het moet begrijpen terwijl, wanneer je het even door hebt, techniek doodsimpel is.”
Jan Roobeek (Organisator van Eureka, dat jongeren moet interesseren voor een technische studie)

“Met wiskunde-opgaven verpakt in verhaaltjes trek je geen bèta-studenten.”
Prof. Henk Visser, Hoogleraar wiskunde

 

Jan Blokker jr. (Hij was directeur van de OSG West-Friesland in Hoorn)

• Het technasium. Wat kan dat betekenen? Uit het rapport van het CPB blijkt dat het gaat om scholen die een nieuw vak aanbieden in de onderbouw: Onderzoeken en Ontwerpen (0+0). ‘Leerlingen krijgen onderzoeks- of ontwerpopdrachten. Het is de bedoeling dat leerlingen zelf de theoretische kennis verzamelen om de opdrachten te kunnen uitvoeren. Leraren in de bètavakken worden geacht enige afstand te nemen van hun vak en vervullen vooral een rol als begeleider’. Het technasium is een zeepbel van pretenties. Er lijkt een verband met het gymnasium, maar die opleiding biedt een samenhangend geheel van kennis; mathematica en fysica horen daar gewoon bij. Het technasium voegt daaraan niets toe, behalve docenten die worden geacht enige afstand te nemen van hun eigen vak en een nieuwe afkorting ( 0+0). En vakken met een afkorting daarvan hebben we er al meer dan genoeg.

 

Mbo-leerling ICT (Albeda College)

• ik volg ict op albeda niveau 2 in rotterdam.mijn klacht ga over het onderwijs dat ik op deze school krijgt .we doen haast niks op deze school. we worden niet opgeleid tot een ict’ers. de meeste docenten weten ook echt niet zo echt veel over ict. ze staan haast nooit voor de bord, om een opdracht uit te leggen. we moesten boeken gaan kopen, en we werken niet eens uit die boek. wat wij alleen krijgen zijn alleen maar projecten opdrachten.en voor de rest van wat te maken met computer te maken krijgen we niet. als je een vraag stel uit de boek oms de meesten vragen weten hun gewoon niet. ik vraag me soms af of ze wel allemaal diploma heben van ict docenten.sind de school is begonnen wat we de meeste krijgen is elctro. maar over de computer krijgen we niet . het is meer zelfstandig je moet zelfstandig gaan leren en opdrachten gaan maken. het is niet zo echt dat de docent voor klas staat en geeft uitlegt.dat echt wordt opgeleid. ik wil graag wat bereiken met mij toekomst

 

Marcel Pelgrom (Hoogleraar electrotechniek, consultant)

[Interview Ad Verbrugge met Marcel Pelgrom]

• Als ik de bèta-inhoud bekijk op de middelbare school dan vraag ik me af hoe men bèta überhaupt leuk kan vinden. Daarvoor moet je uitgedaagd worden.
• Als je een master electrotechniek het eindexamen HBS 1964 zou voorleggen, ik heb het geprobeerd, die komt daar niet uit.
• We maken het te leuk. Simpele basisbegrippen zoals logaritmen, die beheersen de studenten uit Azië. Daar moet je bij een Nederlandse vierdejaars student uit Delft niet mee aankomen.
• Nederland verliest innovatiekracht door het niveau van de studenten.

 

Francisca Wagenmakers  (Docent Nederlands bij hogeschool Saxion)

• Het is zo slecht gesteld met de taalvaardigheid van techniekstudenten, dat het niveau van de opleiding in gevaar komt.
• Het komt voor dat een afstudeerscriptie niet kan worden beoordeeld omdat die in onbegrijpelijk Nederlands is opgeschreven. De vakdocent kan er dan onmogelijk uit opmaken wat de student precies heeft gedaan.
• Veel studenten denken dat ze teksten snappen, maar bij doorvragen blijkt dat het ze niet lukt om er informatie uit te halen.
• In de wereld van de techniek moet je héél precies kunnen lezen, luisteren, schrijven en spreken. Als je dat niet doet, vallen de vliegtuigen uit de lucht.

_______________________________________________________

Evolutie

“Ik zelf geloof evenmin in ‘toeval’. De evolutietheorie is niet compleet. Als we erin slagen om wetenschappers van verschillende geloofsrichtingen met elkaar te verbinden, kan intelligent design uiteindelijk misschien zelfs wel worden toegepast op scholen en in lessen.”
Maria van der Hoeven (destijds minister van Onderwijs 2002-2007)

“In de kerndoelen voor het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs is geen expliciete verwijzing opgenomen naar de evolutietheorie. Scholen kunnen ook aandacht besteden aan andere opvattingen; de kerndoelen zijn er mede op gericht de leerlingen een kritische houding aan te leren.”
Sharon Dijksma (destijds Staatssecretaris van onderwijs)

“Scholen moeten naast de evolutietheorie van Darwin ook het scheppingsverhaal onderwijzen. Dat is een boodschap aan zowel het christelijke als aan het openbare onderwijs. Er moet breder geïnformeerd worden. Er zijn meer opvattingen over het begin van deze aarde dan alleen maar die ene die nu toevallig zwart op wit in de lesboeken wordt afgedrukt.”
Arie Slob (destijds Tweede-kamerlid voor de CU)

“De vier grootste educatieve uitgeverijen van Nederland censureren leermethodes voor het basisonderwijs…..De evolutieleer is eveneens soms een verboden onderwerp. Dinosaurussen komen in dit soort boeken niet voor. Het reformatorisch onderwijs lobbyt bij uitgeverijen voor leermiddelen die aansluiten op de eigen levensvisie.”
RTLNieuws 9 oktober 2021

 

Bert Kalkman (Lector ‘Exemplarisch onderwijs’ aan Driestar Hogeschool. Hij studeerde Onderwijskunde)

Het lectoraat ontwikkelt lesmateriaal voor o.a. basisscholen. Er wordt samengewerkt met *creaton*, een stichting die uitgaat van de bijbel en die evolutie en de Big Bang ontkent.

“Exemplarisch onderwijs is een manier van lesgeven en denken dat meer is dan het overdragen van alleen kennis. Om zich met alle zintuigen en geestelijke denkkracht in een spiegel van de wereld te mogen verdiepen in plaats van onsamenhangende hoeveelheden leerstof onbegrepen op te nemen.”

Bert Kalkman is oprichter en eigenaar van onderwijsbureau Edu-Sign. Dit bureau is ontwerper van de natuur- en techniekmethode “‘Wondering the World’, Natuuronderwijs met de Bijbel als basis”.

• De suggestie dat de evolutietheorie verplicht zou worden gesteld neigt naar staatspedagogiek, iets waar niemand op zit te wachten.
• Leerlingen onderzoeken bijvoorbeeld fossielen en denken over vragen hoe ze in het gesteente terecht zijn gekomen. Zo leren ze dat deze berusten op interpretatie.