Uitspraken over rekenen (2)

*Uitspraken”-blogs*

______________________________________________________

Examens / Toetsen

____________________________________________________

“Is de PABO-rekentoets wel nodig? Snijden we met die beperkte visie op kwaliteit niet onnodig de pas af van enthousiaste jonge starters? Bezielde mensen, die misschien niet perfect kunnen rekenen, maar desondanks goede leraren zouden kunnen zijn?”
Marleen Barth, destijds voorzitter Vakbond Onderwijs CNV

“Ik vind het maar krom. Er staan door het lerarentekort zelfs ouders voor de klas, en ik moet stoppen alleen omdat ik de rekentoets niet haal.”
Charlotte Stekketee, PABO-studente

“We krijgen nu de verplichte rekentoets, maar ik vraag me eigenlijk af welk probleem we hiermee aan het oplossen zijn.”
Prof. Rob Martens (Hoogleraar ‘Multimedia educatie’ aan het Ruud de Moor Centrum van de Open Universiteit)

“Met toetsen geschraagd veelvuldig oefenen voor de rekentoets helpt misschien op korte termijn de rekenprestaties te verbeteren, maar dat tijdelijke succes heeft een keerzijde waar onderwijsvernieuwers grote zorgen over hebben: de alsmaar groeiende weerzin tegen rekenen.”
Rob Martens, Hoogleraar onderwijskunde OU

“De vwo-B-examens zijn dit jaar redelijk positief ontvangen door de verschillende categorieën direct betrokkenen. Onder de ‘direct betrokkenen’ rekenen wij nadrukkelijk niet de universitaire deskundigen, die hun onbekendheid met de huidige onderwijspraktijk op verschillende sites openlijk en pijnlijk etaleren.”
Euclides (september 2004)

“De reacties van hoogleraren op de examens van havo en vwo wiskunde zijn buitengewoon treurig. Die arrogantie kan alleen verklaard worden uit onwetendheid en isolement.”
Kees Hoogland, Adviesbureau APS

“Het examen rekenen/wiskunde is zeer slecht gemaakt. Dit geldt voor alle opleidingen. Het gemiddelde cijfer is zo laag dat de examencommissie heeft besloten de resulaten niet te vermelden op de cijferlijst. Wel wordt aangegeven dat er is deelgenomen aan het examen en op welk niveau het examen is afgenomen. Het resultaat van rekenen/wiskunde telt niet mee bij de eventuele inloting voor een vervolgopleiding bij het HBO.”
Mediacollege Amsterdam (ROC)

“De MBO-raad ziet niets in het plan van minister Van der Hoeven van Onderwijs om centrale examens in te voeren in het mbo voor algemene vakken als engels, nederlands en wiskunde. Centrale examinering is in tegenspraak met de zelfstandigheid van de scholen. Scholen mogen inspelen op de regionale arbeidsmarkt. In een horeca-opleiding in Zeeland kun je bijvoorbeeld meer aandacht besteden aan vis en schaaldieren, en in Limburg aan asperges. Een centraal examen zou die vrijheid ondermijnen, en is bovendien helemaal niet nodig.”
MBO-raad (Volkskrant 7 nov 2006)

“Vroeger kon een proefwerk gemakkelijk opgesteld worden door kleine veranderingen aan te brengen in de opgaven uit het boek. Dat is met de intrede van het realistisch wiskundeonderwijs wel even anders geworden. Voor het maken van goede proefwerkopgaven bij het nieuwe leerplan zijn andere (nieuwe) vaardigheden nodig.”
Lambrecht Spijkerboer (Medewerker APS)

“Een drastisch terugbrengen van het gebruik van de rekenmachine bij toetsing en examens PO en VO zal ten koste gaan van andere elementaire vaardigheden. Zonder rekenmachine is het niet meer mogelijk vragen in een realistische context te stellen. Het aantal ‘kloppende’ wiskundeopgaven met nette getallen is heel beperkt.”
College voor examens.

“Naar het oordeel van het college voor examens levert terugdringing van de grafische rekenmachine geen bijdrage aan een betere beheersing van algebraïsche vaardigheden. Wel zal het leiden tot aantasting van de kwaliteit van de toetsing, omdat dan routinehandelingen een te groot beslag gaan leggen op de examentijd.”
College voor examens.

“Fouten in wiskundige notaties mogen de leerlingen op het centraal examen niet aangerekend worden. Leerlingen met wiskunde A of C worden niet opgeleid om actief wiskundige notaties te kunnen gebruiken.”
Correctievoorschrift wiskunde A en C

Hans Kuhlemeier, Melanie Steentjes (CITO-medewerkers)

• Open en meerkeuzevragen zijn uitwisselbaar in de zin dat zij een beroep doen op dezelfde wiskundige vaardigheden.
• Verbazingwekkend is wellicht dat veel docenten nog steeds een voorkeur hebben voor open vragen. Voor deze docenten weegt het voordeel van rijkere informatie over het oplossingsproces kennelijk nog steeds op tegen de extra werklast die het nakijken van open vragen met zich meebrengt.

_____________________________________________________________

Kritiek

“De PISA-wiskunde-toets bestaat vooral uit taalspelletjes en bevat vrijwel geen wiskundige inhoud. In dat opzicht lijkt het heel erg op het huidige Nederlandse wiskundeonderwijs. We leren leerlingen een specifiek soort taalspelletjes oplossen: de zogenaamde contextuele of realistische wiskunde.”
Gerard Verhoef, Mark Opmeer, ‘OESO-analyse wiskunde misleidend’, NRC Handelsblad, 19 september 2006

“Examens moeten kennis en kunde toetsen en geen verkapte IQ-tests zijn.”
Henk Pfaltzgraff, Docent Wiskunde VO

Liesbeth van der Plas (Auteur. Ontwerper en programmeur van educatieve software)

• Van de 38 vrijgegeven opgaven van PISA-2003 voor 15-jarige leerlingen zijn er
  • 3 opgaven waarbij enige wiskundige scholing op het niveau van de brugklas nodig is
  • 12 opgaven die door een brugklasser kunnen worden beantwoord, waarbij wiskundige geschooldheid niet helpt
  • 9 opgaven waarbij wiskundige geschooldheid in het nadeel werkt; zo is er één opgave waarbij het beste antwoord fout wordt gerekend en exact getrainde leerlingen in de problemen komen
  • 1 natuurkunde vraag; de wiskunde heeft geen niveau
  • 9 rekenopgaven op niveau basisschool
  • 4 opgaven waarbij alleen gezond verstand nodig is op het niveau basisschool

• Om alle breukenvragen van de Cito-toets foutloos te kunnen beantwoorden hoeft een kind feitelijk alleen te weten wat 1/5 betekent en dat 1/5 taartpunt groter is dan 1/10 taartpunt. Gewoon de berekening laten zien van sommetjes zoals: 1 2/5 + 2 3/7 wordt niet gevraagd. Doordat de Cito-toets alleen meerkeuzevragen bevat worden berekeningen bij voorbaat al nooit verlangd, maar zelfs meerkeuzevragen over dit soort sommen ontbreken geheel.

Jan van de Craats (Hoogleraar wiskunde)

• De Cito-toetsen zijn heel makkelijk. Het niveau komt niet uit boven 6 + 5 en 453 afronden op hele honderdtallen. Een gewone rekensom wordt niet meer gevraagd. Dat een kwart van de basisscholieren die toetsen niet meer kan maken, wil zeggen dat het niveau om te huilen is.

Jan de Lange (Hoogleraar-directeur van het Freudenthal Instituut. Voorzitter van de wiskunde-expertsgroep van PISA)

• Nederland scoort inderdaad relatief goed in internationale studies. Wat velen ‘vergeten’, is eens te kijken naar wát er eigenlijk gemeten wordt. Een analyse van de opgaven voor veertienjarigen (Timss) en vijftienjarigen (PISA) laat zien tot welk niveau men klaarblijkelijk moet afdalen om nog enigszins goede meetresultaten te krijgen. Wellicht is het ook voor de niet-wiskundige lezer interessant om te zien hoe een doorsnee TIMMS-opgave er uitziet: Voor veertienjarigen zou deze opgave eigenlijk een belediging moeten zijn.

Politiek

“In de rekenwiskundeles leren kinderen een probleem wiskundig op te lossen en een oplossing in wiskundetaal aan anderen uit te leggen. Ze leren met respect voor ieders denkwijze wiskundige kritiek te geven en te krijgen. Het uitleggen, formuleren en noteren en het elkaar kritiseren leren kinderen als specifiek wiskundige werkwijze te gebruiken om alleen en samen met anderen het denken te ordenen, te onderbouwen en fouten te voorkomen.”  Uit ‘Kerndoelen Primair Onderwijs’

“Ik ben niet zo goed in hoofdrekenen. Ik heb  een hulplijn ingeschakeld.”  Tofik Dibi (Tweede kamerlid  voor GroenLink, n.a.v. een test)

“Als de heer Thierry Baudet het debat goed wil voeren, laat hem dan ook de sommen goed maken. 7 miljoen huishoudens in Nederland. Als die kosten voor warmtepompen 20 000 euro zijn per huishouden dan is dat 14 miljard euro. Leer rekenen mijnheer Baudet!!!” Jesse Klaver (Fractie-voorzitter GroenLinks tijdens een debat in de tweede kamer)

“In 2003 werd het jaarlijkse Nederlands Mathematisch Congres van het Wiskundig Genootschap in Nijmegen gehouden. De toenmalige burgemeester van Nijmegen, Guusje ter Horst, vertelde vol trots aan dit publiek van wiskundigen dat ze voor haar eindexamen met een 3 voor wiskunde was geslaagd.”  Frans Keune

“De angst dat kinderen niet meer kunnen rekenen vanwege dat competentiegerichte onderwijs, dat is natuurlijk de reinste flauwekul. Er staat in geen enkel kwalificatiedossier dat kinderen niet moeten kunnen rekenen of dat ze er maar een gooi naar kunnen doen.”  Jack Biskop (Tweede Kamerlid voor het CDA. Specialist voor het MBO)

“Ik blijf mij toch verbazen over de wereldvisie die hier door de VVD-fractie bij monde van mevrouw Straus naar voren wordt gebracht. Als ik midden in de nacht wakker word gemaakt om de vraag te beantwoorden of rekenen of sociale vaardigheden tot de allerbelangrijkste dingen in het leven behoren, dan zou ik toch het tweede kiezen. Mevrouw Straus zegt dan: 1 + 1 = 2.” Rik Grashoff (Groenlinks) tijdens tweede-kamer debat met Karin Straus (VVD) over de rekentoets

Tineke Netelenbos (Staatssecretaris van Onderwijs)

• Ik ben verbaasd over de aantijging van Prof. Keune dat het wiskundeonderwijs in het voortgezet onderwijs een ramp is. De TIMMS-rapporten en het Freudenthal-Instituut zwaaien alom lof over het niveau van de wiskundelessen in Nederland. Ik heb geen enkel signaal ontvangen dat het met het wiskundeniveau van Nederlandse jongeren slecht is gesteld. Integendeel. Het wiskundeonderwijs in Nederland is gewoon goed.

Maria van der Hoeven  (Minister van Onderwijs. Verantwoordelijk voor de vernieuwde Tweede Fase-wiskunde profielen)

• Wiskunde wordt leuker en aantrekkelijker, als je het vak kleiner en makkelijker maakt.
• Ik vind dat het hoge aantal uren wiskunde en natuurkunde dat nu nog in het profiel Natuur en Techniek zit, niet het juiste antwoord is op het tekort aan bèta’s.
• En dan bespeur ik nog wel eens in de exacte wereld een soort cultuur van trots op de moeilijkheidsgraad van het vak.
• Exacte vakken moeten niet moeilijker worden voorgesteld dan ze zijn.

Marian Kollenveld (Voorzitter van de Nederlands Vereniging van Wiskundeleraren)

[Van de bestuurstafel (Euclides 2004 nr. 4)]

Over het contact van de NVvW met het ministerie i.v.m. de  inhoud van de vernieuwde Tweede Fase-wiskundeprofielen:

• De Amerikanen hebben er een woord voor: ‘math phobia’, de aandoening die sommigen overvalt als ze in de buurt van wiskunde dreigen te geraken, een totale psychische blokkade, waarbij elk logisch nadenken onmogelijk wordt. Onze minister [Van der Hoeven] en haar departement [OCW] lijken hiervan ernstig last te hebben. Niet alleen ontstak de minister tijdens een overleg waar wij bij waren, spontaan in woede bij het noemen van het wiskundewoord, de plannen voor de Tweede Fase lijken nog louter bedoeld om de exacte vakken af te straffen, met wiskunde voorop. De minister gaf in haar brief blijk volstrekt niet op de hoogte te zijn van het hedendaags wiskundeonderwijs en zij is niet meer van zins om met het veld te praten. Het argument dat zij hanteert, dat wiskunde leuker en aantrekkelijker wordt als je het vak kleiner en makkelijker maakt, kan alleen maar worden gebruikt door iemand met laat ik zeggen een beeld van het vak dat niet direct het onze is.

Jan de Lange    (Hoogleraar-directeur van het Freudenthal Instituut. Voorzitter namens de wiskunde-expertsgroep bij het internationale onderwijsontwikkelingsprogramma PISA)

• Wiskunde rukt op in alle facetten van het maatschappelijk leven en in alle disciplines, maar in het Nederlandse onderwijs wordt het vak afgebroken.
• De reacties van het ministerie laten zich als volgt typeren: ‘Is wiskunde te moeilijk? Nou, dan maken we het toch wat makkelijker. Is het te veel? Dan doen we wat minder. Is het te diepgaand? O, maak het maar wat oppervlakkiger.’
• In de jaren negentig besloot de overheid tot de invoering van de basisvorming in de onderbouw van het middelbaar onderwijs. Het uitkleden en afbranden van de wiskunde is toen begonnen. Vooral de wiskunde werd verplat, want die moest nu voor alle leerlingen te doen zijn.  Ik heb protest aangetekend bij toenmalig staatssecretaris van onderwijs Netelenbos. Ze stuurde me een keurig briefje terug met twee regels: Maakt u zich geen zorgen, alles komt in orde met die wiskunde.”
• Politici laten zich misleiden door rapporten waarin wordt gesteld dat de kwaliteit van wiskunde in Nederland in vergelijking met andere landen hoog is. Kijk eens hoe zo’n conclusie tot stand komt. Nederland scoort hoog, omdat de prestaties van leerlingen worden gekoppeld aan de gestelde doelen. Maar daar ligt precies het probleem: we stellen de streefdoelen steeds weer naar beneden bij. En zo raakt Nederland als kenniseconomie steeds verder achter.
• Nederland scoort inderdaad relatief goed in internationale studies. Wat velen vergeten, is eens te kijken naar wát er eigenlijk gemeten wordt. Een analyse van de opgaven voor viertienjarigen (TIMMS) en vijftienjarigen (PISA) laat zien tot welk niveau men klaarblijkelijk moet afdalen om nog enigszins goede meetresultaten te krijgen. Wellicht is het ook voor de niet-wiskundige lezer interessant om te zien hoe een doorsnee TIMMS-opgave er uitziet: voor viertienjarigen zou deze opgaven eigenlijk een belediging moeten zijn.

David Dirkse  (Docent wiskunde)

• De opwinding over de teloorgang van de exacte vakken komt tientallen jaren te laat. Bij elke onderwijsvernieuwing werd het abstractieniveau al verlaagd. Verkeerd was echter geen alternatief te bieden voor leerlingen, die wel een hoger abstractieniveau aankunnen. Nu moet een gymnasiumleerling jaren wachten tot een eenvoudig stelseltje vergelijkingen kan worden opgelost.

De Onderwijsinspectie

“Als we op iets langere termijn kijken denken we dat een verschuiving naar wiskundige geletterdheid zal plaatsvinden in de betekenis die PISA-OECD voor 32 landen al heeft geaccepteerd. De nadruk ligt dan veel meer op het leren beheersen van processen, het begrijpen van concepten (soms geclusterd in big ideas) en het vermogen om op verschillende situaties te reflecteren. De kennis en vaardigheden die nodig zijn in een, snel veranderende, maatschappij staan centraal bij het onderwijsleerproces en minder de beheersing van het schoolcurriculum. In alle beschreven projecten van het Freudenthal Instituut en SLO wordt al in deze richting gewerkt.” (2002)

“Op veel scholen krijgt het proces van het oplossen van problemen nog onvoldoende aandacht en leraren sluiten te weinig aan bij de denkstrategieën van leerlingen. Leerlingen worden onvoldoende gestimuleerd om te reflecteren op eigen reken- en wiskunde-activiteiten en om de uitkomsten daarvan op juistheid te controleren. Leraren maken in het algemeen wel voldoende tot goed gebruik van contexten en/of modellen.” (2002)

“Leraren hebben bij de overgang van mechanistische rekenmethoden naar realistische rekenmethoden een hele draai in de didactische aanpak van het reken- en wiskundeonderwijs moeten maken.“

“De manier waarop kinderen waarnemen en denken (veel meer visueel dan vroeger, multi-tasking en hoppend) vraagt een nieuwe doordenking van het leerstofaanbod en het didactisch handelen bij Rekenen en Wiskunde.“

“Aanbeveling: Zorg voor een dynamisch en actueel aanbod voor Rekenen en Wiskunde.“