Ontwerp voor een Model Onderwijs Paragraaph

Het excentrieke gedrag van Wilders kan er toe leiden dat dit kabinet de rit niet uitzit. Het heeft dus zin om zich al op dit moment met mogelijke verkiezingen bezig te houden. Het lijkt mij heilzaam voor BON als zij op het moment dat partijen een verkiezingsprogramma gaan schrijven één of meer model-onderwijsparagraphen aanbiedt waaraan zij inspiratie zouden kunnen ontlenen. Een onderwijsparagraaph kan er immers heel anders uit komen te zien als de opstellers van hun eigen oudere versie of van de versie van hun concurrent uitgaan als wanneen zij starten vanuit een BON-model. Hier is een poging door mij gedaan om een BON-model samen te stellen en ik zou graag jullie oordeel vernemen, zowel wat betreft het aanbieden van een model onderwijsparagraaph aan alle politieke partijen als de door mij gemaakte aanzet voor zo’n model.

Seger Weehuizen

Model Onderwijs Paragraaph voor politieke partij X:
De X is zich er van bewust dat in elk onderwijsmodel de goed opgeleide bekwame leraar de belangrijkste factor voor goed onderwijs is. Zij acht het door één docent werken met grote groepen van inhomogene structuur ondoenlijk en denkt dat voor de meeste groepen onder de meeste omstandigheden bij de meeste leraren de leerlingen het beste leren bij frontaal lesgeven. Zij is van mening dat de voordelen van scholengemeenschappen en grote scholen niet opwegen tegen de nadelen ervan en dat leraren in de klas een grotere verantwoordelijkheid moeten krijgen en zo veel mogelijk bevrijd moeten worden van niet-onderwijskundige en administratieve taken. Ook wil X een einde maken aan onderwijsdoelstellingen waarvan moeilijk vast te stellen is of ze gehaald worden en of ze voor alle leerlingen nuttig zijn. Verder gaan de belangen van de leerwillige coöperatieve leerling boven die van hen, die het goede verloop van de lessen belemmeren of de kantjes ervan aflopen.
De X wil zich daarom voor de komende regeringsperiode inzette voor het opzetten van een scholenstructuur parallel aan de bestaande. De door de overheid te subsidiëren parallelscholen daarin moeten aan de volgende kenmerken voldoen:
1. Een parallelschool is klein en herbergt maar één schooltype (bij voorbeeld zelfstandige MAVO). Omdat de school per leerling gesubsidieerd wordt kan het minimale aantal leerlingen gesteld worden op 20 keer het aantal leerjaren.
2. De overheid stelt aan een parallelschool geen regels en geen andere taken dan het opleiden voor wat op een centraal schriftelijk extern beoordeeld afsluitend examen voor de leerlingen gevraagd wordt. Vrijwel de gehele verantwoordelijkheid voor het onderwijs ligt bij de leraren en de door hen gekozen primus inter pares: de rector
3. De prestaties van de school worden beoordeeld op grond van de prestaties van de leerlingen op extern afgenomen examina. Als deze prestaties aan de minimale eisen die de overheid gesteld heeft voldoen ontvangt de school als volledige subsidie een afgesproken bedrag per leerling. Bij het vaststellen van het minimale resultaat dat de leerlingen voor volledige subsidietoekenning aan de school op het eindexamen moeten presteren wordt ook het toelatingsbeleid van de school beschouwd. Als de prestaties subminimaal zijn mag de overheid een lagere subsidie uitkeren. Als de school de subsidie al geheel of gedeeltelijk vóór de evaluatie gekregen heeft kan terugvordering van (een gedeelte van) de subsidie plaats vinden.
4. In de beginperiode zullen parallelscholen zo veel mogelijk voor dezelfde examens opleiden als de op dit moment toegelatene.
De docenten krijgen als individu en als groep een ongekende vrijheid. Daar staat tegenover dat zij met terugwerkend kracht een korting op hun salaris kunnen krijgen als de school waaraan zij lesgeven faalt. Het niet-uitkeren van extra subsidie bij bovenminimale resultaten maakt het de scholen mogelijk om zich met extra’s te profileren. Op de huidige scholen gaat veel les verloren door het wangedrag van leerlingen. Daarom kunnen bij de parallscholen niet-leerwillige leerlingen of storende onverbeterlijke leerlingen vanwege de last die zij leerwillige leerlingen aandoen bij hun leerproces van school verwijderd worden. In een onderwijsland met vele kleine scholen kunnen opmerkelijke profielverschillen ontstaan. In dat geval nemen de keuzemogelijkheden voor de ouders toe.