De betafaculteit van de Universiteit Utrecht gaat een ingrijpende koersverandering doorvoeren. Verscheidene onderzoeksgroepen (waaronder sterrenkunde en gedragsbiologie) worden geschrapt. Het onderzoek naar rekenonderwijs van het Freudenthal Instituut (regelmatig onder vuur op de BONsite) zal niet meer ondersteund worden door universitair geld (eerste geldstroom) en volledig afhankelijk worden van extern geld (tweede en derde geldstroom). De lerarenopleidingen binnen het Freudenthal Instituut zullen naar verluidt wel blijven bestaan en het daarbij behorende onderzoek zal naar verluidt ook met universitair geld (eerste geldstroom) bekostigd blijven worden. Volgens het Freudenthal Instituut zal deze koersverandering voor hen weinig gevolgen hebben aangezien hun onderzoek al grotendeels uit tweede en derde geldstroom gefinancierd wordt.
Zie DUB voor meer (maar niet altijd geheel juiste) informatie.
UPDATE: In DUB nu ook een interview met Jan van Maanen (directeur van het Freudenthal Instituut) over de koerswijziging.
afschuwelijk
Dit is erg triest nieuws voor iedereen die het fundamentele onderzoek en het daaruit voortvloeiende wetenschappelijke onderwijs een warm hart toedraagt.
Joost Hulshof
Re: afschuwelijk
Lees bijvoorbeeld ook het artikel van minister Verhagen met de titel fundamenteel onderzoek moet aansluiten bij economie. Op die overheids-strategie lijkt de Universiteit Utrecht aan te sluiten. Het is kortzichtig en het is barbaars.
Europa 2020
* Nationaal Hervormingsprogramma 2011 Nederland – Hier.
* Europa 2020 – Hier.
* Country-specific Recommendations 2011 – Hier en hier.
??
Sympathiek, maar enige toelichting zou helpen. Misschien is het ook goed om te weten dat Nederland in Europa als afschrikwekkend voorbeeld wordt gesteld, bijvoorbeeld als het gaat om de gevolgen van het opgeven van de academische verantwoordelijkheid voor de lerarenopleidingen: das Hollandische (mit Umlaut) Beispiel.
Joost Hulshof
EU kenniseconomie
Toch wel bekend?
“The main message is that, if we in the EU really want to develop our innovation capacities, we need to align the various EU policies and programmes, make them more interoperable and combine their financial resources. We need to integrate policies, coordinate procedures and instruments, and combine funding arrangements in order to reach our Europe2020 ambitions. This is what we mean by ‘Synergies’.” – Hier en via Neth-er – Hier.
* Frans van Vught, Group of Societal Policy Analysis (GSPA) – European Commission – Hier.
* European Research in action – Hier.
* Research and innovation – Hier.
* Directorate-General for Research and Innovation – European Commission – Hier met Europese commissaris – Hier.
* Robert-Jan Smits – Joint Research Centre – Hier.
* Innovation Union – European Union – Hier en Facebook – Hier.
* European Institute of Innovation and Technology – Hier.
* CHEPS publicaties – Hier.
* Europe 2020 documenten: zie mijn vorige post.
EU kenniseconomie (deel 2)
Europa 2020 wordt gerealiseerd via de EU-bureaucratie. De EU-synergie blijkt uit het overweldigende aantal instanties en websites met deels dezelfde informatie. De bekende grap over Haagse ambtenaren lijkt op de EU met 27 lidstaten van toepassing te zijn. Er zal hard worden gewerkt, dat weer wel. Met zijn allen. Ik begin te begrijpen waarom het budget niet toereikend is.
EU verlangt dat Nederland de uitgaven voor research & development verhoogt (positief) en strategische keuzen maakt. De vraag is of de combinatie kennis + economie = kenniseconomie wel zo’n gelukkige is. Het Europa 2020 beleid hanteert een kennisdriehoek onderwijs – research – innovatie. Hiermee wordt kennis in directe relatie tot de competitieve slagkracht van het bedrijfsleven in de globaliserende wereld geplaatst. Brave new world?
Indien er aan het besluit van de betafaculteit van de Universiteit Utrecht geen (nationale) herschikking en concentratiegedachte ten grondslag ligt, is de ingreep inderdaad nogal pijnlijk en onomkeerbaar. Wat wordt overigens onder het modewoord ‘duurzaamheid’ verstaan? (zie artikel DUB)
Nederland had vroeger een voortrekkersrol omtrent onderwijs en onderzoek. De opeenvolgende hervormingsprogramma’s (Nederland gidsland) richting ‘nowhere’ en politieke Lissabonagenda (50% hoger opgeleid) hebben vaak verschroeide aarde opgeleverd.
Duurzaamheid
Wat de UU verstaat onder duurzaamheid valt enigzins op te maken uit een artikel in ScienceGuide. Het lijkt vooral een speeltje van Jacqueline Cramer (PvdA) en Herman Wijffels (CDA) natuurlijk onder goedkeuring van voorzitter van het college van bestuur Yvonne van Rooy (CDA). Ook de universiteiten lijken speeltjes van politici geworden te zijn.
Herman Wijffels is expert op het gebied van duurzaamheid
Dr. Herman Wijffels is hoogleraar ‘Duurzaamheid en Maatschappelijke Verandering’.
Wijffels werd gekozen als de invloedrijkste duurzame Nederlander. Hij is lid van de Wisdom Council van het Center for Human Emergence, waar men uitgaat van Spiral Dynamics, Chaordic Design, Holacracy en Integral Theory (Integral Theory beschrijft de werkelijkheid in vijf elementen: kwadranten, niveaus, lijnen, staten en types). Hij is vice-voorzitter van het spirituele NatuurCollege van Prinses Irene. Hij schreef het voorwoord van het boek ‘Evolutionair leiderschap’ van Peter Merry, waarin chakra’s behandeld worden die ons aansluiten op het universum en waarin we lezen dat woorden en gedachten de structuur van water kunnen veranderen. Samen met Marja de Vries (verderop besproken) verzorgde Wijffels de lezingen voor het seminar van Gaia Sira: ‘Komen duurzaamheid en spiritualiteit samen in systeemverandering?’. Gaia Sira is een integraal duurzaamheidsplatform en -kenniscentrum dat uitgaat van een diepgaande systeemverandering rondom het chaospunt, waar ofwel het systeem in elkaar stort of op een hoger plan verder gaat: ons bewustzijn bepaalt welke het zal worden. Hij is lid van het Comité van Aanbeveling van het Orion-college, een HAVO/VWO school op spirituele grondslag.
Uitspraken van Wijffels over duurzaamheid
Herman Wijffels:
‘Het boek ‘Evolutionair leiderschap’ geeft een mooie samenvatting van wat leidende denkers de afgelopen jaren aan theorieën over het evolutionair proces hebben ontwikkeld. Het werpt ook een helder licht op de dynamiek achter persoonlijke en collectieve bewustzijnsontwikkeling. Gegeven de nieuwe realiteiten zijn onze oude oriëntaties niet toereikend meer. We zijn toe zijn aan een evolutiesprong in de manier waarop we samenleven.”
“Newton ging uit van stationaire natuurkunde, gericht op deeltjes. Vanuit de kwantumfysica komen we op een dynamisch-fysische manier van kijken. Door de kwantumfysica is er een nieuw wereldbeeld ontstaan. Duurzaamheid wordt dan het streven naar een hogere kwaliteit van relaties. Het gaat om integratie, samenhang en interdependentie.”
“Het leven is een voortdurend proces van ontwikkeling. Dit is geen lineair proces maar een spiraalvormig proces, zodat we telkens langs hetzelfde punt komen, maar dan op een hoger niveau van bewustzijn. Nieuwe mogelijkheden ontspruiten uit het veld van bewustzijn wanneer we eraan toe zijn.”
“Economische groei hoeft niet stopgezet te worden voor duurzaamheid. Duurzaamheid gaat over de kwaliteit van verbindingen tussen delen van systemen, zowel ecologisch als sociaal.”
“Ik heb vandaag afscheid genomen van het personeel van de SER. We waren bij elkaar met een 120 medewerkers en tijdens de dag hebben we eigenlijk overwegend oefeningen gedaan in het in dezelfde trilling komen.”
Onderzoeksvoorstel
Dan heb ik de oplossing voor het probleem van sterrenkunde.
Als sterrenkunde een voorstel indient voor het onderzoek naar ‘sustainable astrology examined in the light of astronomy’ (o.i.d.), dan kan men ver komen. En dan tussen woorden als ‘Grote Beer’ aka duurzame ‘melkpan’, het verschil tussen Mars en Venus en de invloed van de zon op het kweken van duurzame Kreeft met het fundamenteel onderzoek doorgaat. Zou dat de wetenschappers op weg kunnen helpen?
Geschiedenis astronomisch instituut gaat terug tot 1642 – Hier. – “past niet in profiel van natuurkunde” – zie DUB artikel boven en hier.
duurzame wiskunde
Ik heb gisteren een paar extra binaire bomen op het bord getekend. Altijd duurzaam, toch, extra bomen?
Dit gezegd hebbende, de werkelijkheid is altijd weer idioter dan wat je kunt verzinnen. Google maar op “duurzaam onderwijs”.
Hoe komt het dat
Hoe komt het dat universiteiten politici vragen voor bestuursfuncties?
In het geval van Cramer is dat nog wel te begrijpen: zij is een gepromoveerde biologe die als universitair docente heeft gewerkt en tot niet al te lang geleden (mid jaren 00) was ze in ieder geval nog met onderzoek bezig via private bedrijven en later ook nog wat onderzoek voor de overheid.
Wijffels en van Rooy daarentegen zijn politici pur sang die geen noemenswaardige wetenschappelijke achtergrond hebben.
Bij het lezen van het CV van van Rooy valt mijn mond open van verbazing: ondanks dat zij van opleiding een jurist is (niet gepromoveerd, geen onderzoekservaring, enkel veel politieke baantjes) heeft zij de volgende (bij)baantjes gehad:
• Vice-voorzitter Deltapunt platform bètatechniek
• Lid AB VSNU
• Lid Bestuur Academy of Technology and Innovation
• Directeur Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen
• Lid Bestuur Vrede van Utrecht
• Lid Stuurgroep Utrecht Science Park
Konden ze voor een flink deel van deze bijbaantjes nu echt geen bèta vinden??
Fundamentele onzekerheid
Bij fundamenteel onderzoek is men op zoek naar fundamenten en verkeert de onderzoeker in grote onzekerheid over wat en hoe daar verder op gebouwd kan worden. De bouwmogelijkheden hoeven helemaal niet aan te sluiten bij het doel waarvoor het onderzoek verricht werd. Wel kan het zijn dat een kiene architekt er iets heel nieuws en onvermoeds op kan bouwen. Fundamenteel onderzoek ter ondersteuning van een bepaalde sector hoeft die sector helemaal niet ten goede te komen maar een andere sector kan er soms wel profijt van hebben.
Grote bedrijven voelen zich niet meer aan een bepaald land gebonden. Bij Philips wordt nog nauwelijks elementair onderzoek verricht; patenten kopen is aantrekkelijker en waarom zou Philips eventueel fundamenteel onderzoek in Nederland laten verrichten? Internationale bedrijven zijn geen ideale partners voor fundamenteel onderzoek in Nederland. Ze horen bij de gehele wereld
Seger Weehuizen
Sterrenkunde?
Wat levert dat nou op? Niks toch? Dus weg ermee! En
> Op die overheids-strategie lijkt de Universiteit Utrecht aan te sluiten
1-2tje tussen politici lijkt mij en het logisch gevolg van het aanstellen van politici i.p.v. wetenschappers als bestuurderen. Daarmee vervang je de wetenschappelijk-educatieve agenda door een politieke.
waar ging het om in deze blog?
Nog steeds financieren OC&W en andere geldschieters het rekenonderzoek. Ik denk dat de blogs van Wilbrink inmiddels de nodige onbeantwoorde vraagtekens hebben gezet bij de wetenschappelijke waarde van dat onderzoek. Maar er is nog veel meer dat op het FI gebeurt. Mijn eigen bemoeienis met het onderwijs in Nederland is begonnen met de flauwekul die ik tegenkwam in een module voor het nieuwe schoolvak (zonder centraal examen) Natuur Leven en Techniek. Zie deze toelichting
www.math.vu.nl/~jhulshof/ferdinand/nawbrief.pdf
De definitieve versie van de hier besproken module is nog erger, en de gang van zaken rond het geaccrediteerd krijgen van deze flauwekul komt aan de orde in
www.few.vu.nl/~jhulshof/enwelhierom.pdf
Sterrenkunde wordt opgeheven, terwijl in NLT-modules Kepler’s wetten worden verhaspeld en statistiek als brug tussen wiskunde en natuurwetenschappen weer vooral de TI-Nspire (quod non) het onderwijs in dramt.
Joost Hulshof
Kassa
Zie bijvoorbeeld hier voor geld van het ministerie dat naar het FI gaat (de link daar gegeven werkt overigens niet meer goed, dat krijg je met een innovatieve overheid die steeds dingen blijft verplaatsen….). Belangrijk was ook bijvoorbeeld het TAL project in opdracht van het ministerie, dat zal de kassa van het FI ook flink hebben doen rinkelen.
inhoudelijke controle
Als geld gecontroleerd besteed wordt dan is er niks mee. Maar wat er in het TAL-project gebeurd is heeft zich volledig aan de ogen van de onafhankelijke buitenwereld onttrokken. Mijn TAL-commentaar
www.few.vu.nl/~jhulshof/TAL.pdf
heb ik pas geschreven na een lange open en persoonlijke e-mail aan Marja, en na een lang meedenkend regel voor regel commentaar op de TAL-boekjes, waarop nooit reactie is gekomen. Ondertussen is wel de alternatieve PABO-rekenkennisbasis van de Stichting Goed Rekenonderwijs kaltgestellt. In het verlengde daarvan, nog een uitgestoken hand is te vinden in
www.few.vu.nl/~jhulshof/als.pdf
Joost Hulshof
Gebrek aan visie bij het ministerie van OCW
Inmiddels is erg overtuigend aangetoond dat het realistische rekenen kinderen slechter leert rekenen dan dat het traditionele onderwijs doet. Jan van de Craats heeft dat keurig samengevat in de lezing die hij hield voor de Rekenconferentie die BON organiseerde waarin hij inging op de mythes en op de pedagogische misverstanden waar het realistisch rekenen vanuit gaat.
Een soortgelijk verhaal geldt voor de contextwiskunde van het Freudenthalinstituut. Toch blijft de overheid maar geld investeren in dit onderzoek, zij het dat de universiteit zelf niet langer financieel bijdraagt, het ministerie van OCW blijft wel een financiële bijdrage geven.
Ondertussen ´moet` de UU de onderzoeksgroep sterrenkunde schrappen (met op termijn een verschraling van de studierichting natuurkunde?) omdat datzelfde ministerie bezuinigt op het wetenschappelijk onderzoek. Waar besteed het ministerie van OCW beter geld aan? Aan groepjes als het Freudenthalinstituut of aan serieus wetenschappelijk onderzoek?
Deze foute keuze kan wat mij betreft niet gelegitimeerd worden met het argument dat het om verschillende potjes geld van het ministerie gaat, het geld komt van hetzelfde ministerie vandaan.
Ik vind het treurig voor het aanzien van Nederland dat een van onze grote universiteiten zo’n onderzoeksgroep schrapt terwijl Nederland juist een uitstekende reputatie had op het vlak van sterrenkundig onderzoek. Zo’n lange en mooie traditie mogen we niet verwaarlozen. Desnoods moet er dan maar wat geld worden gehaald van andere disciplines waarin Nederland niet zo’n groots verleden heeft maar veel liever heb ik dat wij niet meer zo gierig zijn m.b.t. wetenschap. Immers, 1 mijlard Euro extra komt neer op 2-3 pintjes per Nederlander per maand in een café. Voor de gemiddelde Nederlander, voor de modale Nederlander gaat het eerder om 1 pintje per maand. Moeten we ons daar nu zo druk om maken? De kans is groot dat we die extra investering op termijn nog terug zouden verdienen ook.
de toekomst?
Het hoogste rekenniveau in groep 8 is volgens Anne van Streun’s doodlopende leerlijnen een vraag van het type: hoeveel liter zit er in 24 flesjes van 1/3 liter. Zie dan maar een hoe je 6 jaar later aan een beta-studie kunt beginnen. Utrecht toont een vooruitziende blik, geen studenten meer straks, dus geen toekomst voor beta. Sterrenkunde is de eerste dominosteen.
Joost Hulshof
The big bang implosion of Physics
David Perks, The big bang implosion of Physics, Spiked-Online, Tuesday 19 February 2008
“In cutting their funding of the physical sciences, and devaluing science education, the US and UK governments are committing ‘scientific vandalism’.”
“It seems that in a world dominated by the politics of eco-doom and sustainable development, there is little room for the ambition of Big Physics and the capacity it gives us to transform our future destiny. Now, more than ever, scientists need to argue for the vision to allow such research to continue.” – Hier en hier en hier en Campaign for Real Education hier.
Hoewel de datum van publicatie van dit artikel (2008) buiten de halfwaardetijd van kennis valt, is het toch lezenswaardig. Doen we het Westen – het avondland – op slot en gooien we de sleutel weg? Als ik de ‘Yurp’ rapporten van de EU lees, meen ik tussen de lingo toch iets anders te lezen.
Een tipje van de sluier over het Europese Project (‘innovation’, ‘learning to learn’). Barroso speaks (2009) – Hier (lees toelichting). Zie ook hier en hier.
Gerard ’t Hooft in EU (2009) – Hier (lees toelichting).
Hopelijk liggen ze in
Hopelijk liggen ze in Eindhoven niet te slapen: daar willen de bedrijven gelukkig wat investeren in de universiteit met als gevolg dat de begroting van die universiteit naar verwachting ook de komende jaren gaat stijgen. En dat zonder absurde bedragen te vragen voor de masterfases van studierichtingen.
Misschien kan de TU/e deze onderzoeksgroep astrofysica in haar gelederen opnemen (faculteit technische natuurkunde). Waarom niet? Als je een goede onderzoeksgroep kan overnemen zonder eerst te moeten investeren om die goede onderzoeksgroep te krijgen…het lijkt mij een aantrekkelijke optie als je het geld hiervoor vrij kan maken.
Hoewel ik blij ben dat bedrijven soms willen investeren in de universiteiten en ik samenwerking tussen bedrijven en universiteiten, op onderdelen, van harte aanmoedig moet het natuurlijk niet zo zijn dat dit door de overheid als excuus wordt gebruikt om te bezuinigen op fundamenteel onderzoek, dat onderzoek wat op de korte termijn zeker geen geld oplevert, waarvan het op de korte termijn ook hoogst onzeker is ofdat het prestige oplevert maar wat op de lange termijn zeer positieve consequenties kan hebben voor onze welvaart.
Ik word er een beetje bedroefd van wanneer ik zie dat juist dat fundamentele onderzoek in de hedendaagse winstgerichte maatschappij wordt verwaarloosd maar ik troost me met de gedachte dat sommigen van de belangrijkste theorieën die leidden tot grote wetenschappelijke doorbraken en hightech zonder enige investering konden worden ontwikkeld.
Maar ja, ondertussen gooien we wel van alles weg wat we in eeuwen hebben opgebouwd en dit zou in de toekomst best wel eens ten koste kunnen gaan van ons aanzien en onze welvaart met als gevolg weer de pavlovreactie om verder te bezuinigen op dit soort kwetsbare onderzoek.
Weggooien
wat waardevol is. Het is begonnen in het rekenonderwijs. Ook in Utrecht. Met gedoogsteun.
Joost Hulshof