Lamlendige leraren

Lamlendige leraren.

In de krant stond: ‘Hoofd van onderwijsinspectie slaat alarm over niveau voortgezet onderwijs’(NRC Handelsblad 20 april). Het blijkt te gaan om drs Annette Roeters, inspecteur-generaal van het onderwijs.. Ik herinnerde mij dat zij enkele jaren geleden benoemd werd in die functie en ik vond terug dat ik bij die gelegenheid onder meer het volgende schreef: ‘Heeft deze nieuwe inspecteur-generaal ook recente ervaring in de praktijk van het onderwijs? Helaas, zij is al 25 jaar werkzaam als manager en bestuurder, laatstelijk als lid van het bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim te Zwolle. Als speurend op Google zag ik dat haar functioneren daar niet onomstreden was. Studenten verweten het bestuur veel te veel geld uit te geven aan management en ‘overhead’, terwijl de kwaliteit van het onderwijs er bekaaid af kwam. Zeker is dat haar afscheidsreceptie in Zwolle, tot verontwaardiging van de medezeggenschapsraad, een bedrag van 113.000 Euro kostte . Kortom, zij hoort duidelijk tot het circuit van ‘ons kent ons’ in bestuursland.’
Maar nu haar commentaar vorige week bij het Onderwijsverslag. Zij vindt dat er veel verbeterd kan worden in het onderwijs door ‘opbrengstgericht’ te gaan werken: dat is een manier van lesgeven die al in de jaren zeventig gepropageerd werd met de kreet ’interne differentiatie binnen klasseverband.’ Mevr. Roeters zegt: ‘doel is dus niet: aan het eind van het jaar wil ik het lesboek uithebben. Doelen zijn: met de snelle leerlingen wil ik over een maand daar zijn en met andere leerlingen , die wat meer begeleiding nodig hebben wil ik over een maand daar zijn. De onderwijsinspectie kan een school op het spoor zetten om leraren op deze manier het werk te laten doen.’ En ze zegt ook nog: ‘Op dit moment doet ongeveer een derde van de scholen aan opbrengstgericht werken. Het valt kennelijk niet mee de slag te maken naar een andere manier van lesgeven. Het blijkt dat vooral oudere leraren moeite hebben hun manier van lesgeven aan te passen.’
Het is niet helemaal duidelijk of de inspecteur-generaal het vooral heeft over het basisonderwijs of ook over het voortgezet onderwijs. Feit is dat goede onderwijzers – bijvoorbeeld die met een kweekschoolopleiding – altijd al gedifferentieerd hebben gewerkt, dus al dat niet gebeurt zal dat te maken hebben met gebrek aan continuïteit in de lespraktijk, met gebrek aan vakkennis, te grote groepen met te veel probleemgevallen, te veel onrust enz.
In het voortgezet onderwijs is het een ander verhaal. De vakleraren hebben te maken met afspraken met collega’s, met grote klassen, uitvallende lessen, onwillige leerlingen, eisen van de schoolleiding enz.
Bovendien, zowel bevoegdheid als bekwaamheid hebben hun prijs. Minister Deetman zei al in de jaren tachtig dat hij leraren die meer wilden verdienen best kon missen. Later kwam er een systeem dat scholen beloonde als zij meer diploma’s verstrekten, ongeacht de inhoud. Dat gold ook voor het h.b.o. ! En uiteraard, als dan blijkt dat het niveau daalt, hebben de leraren het gedaan. Zij zijn ‘the usual suspects’! En dat blijft gewoon zo.

Cornelis Verhage