Zorg om zorgleerlingen
Een blik op beleid, aantal en kosten van jonge zorgleerlingen
Bert Minne, Dinand Webbink en Henry van der Wiel
Het gaat hier om een document van het Centraal Plan Bureau van november 2009.
Duidelijk is dat Passend Onderwijs in de eerste plaats een bezuinigings maatregel is. De eerste conclusie luidt:
“Zorgleerlingen zijn leerlingen die zonder extra zorgbegeleiding op school niet of moeilijk mee kunnen komen. Het gaat dus om leerlingen die toegang hebben gekregen tot bestaande regelingen die met publiek geld worden betaald. Dit rapport kijkt naar zorgleerlingen met een basisschoolleeftijd, die recht hebben op deelname aan de basisschool ofwel het primair onderwijs. We onderscheiden daarbij twee typen leerlingen: leerlingen met zware handicaps en grote gedragsproblemen en leerlingen met matige handicaps. Recent worden er ook zgn.
rugzakleerlingen onderscheiden. Zij hebben een indicatie voor het speciaal onderwijs maar zitten veelal op gewone scholen, die voor de extra zorg geld uit de rugzak krijgen. Beleid heeft langs verschillende wegen aandacht voor zorgleerlingen. Ten eerste is er wetgeving die rechtstreeks aangrijpt op deelname aan het primair onderwijs. Ten tweede wordt ook publiek geld besteed aan onderwerpen die complementair zijn aan het directe onderwijs. Het gaat hier onder andere om huisvesting en leerlingenvervoer. Een derde aangrijpingspunt
van beleid is gericht op zaken buiten de schooltijd zoals Jeugdzorg.
Zowel voor het speciaal basisonderwijs en speciaal onderwijs zijn er in de afgelopen tien jaar beleidswijzigingen geweest die een effect op de samenstelling van het aantal zorgleerlingen kunnen hebben gehad. Tot slot, voor het huidige kabinet is het tegengaan van de sterke groei van de uitgaven voor zorgleerlingen een belangrijk aangrijpingspunt voor de beleidsontwikkeling van Passend Onderwijs dat in 2011 zal worden ingevoerd.”
Het hele document is te vinden in de bijlage.
We onderscheiden daarbij
We onderscheiden daarbij twee typen leerlingen: leerlingen met zware handicaps en grote gedragsproblemen en leerlingen met matige handicaps. Recent worden er ook zgn. rugzakleerlingen onderscheiden.
Ik krijg het wat op mijn heupen van dit soort indelingen in categorieën. Autisme is bijv. een zeer zware handicap en leidt tot grote gedragsproblemen maar in het geval van de intelligente ‘autisten’ lijden vooral zijzelf daaronder aangezien de meeste mensen in de omgeving niet zien dat zo iemand een autistiforme stoornis heeft en er dusdanig ook geen enkele rekening mee houden.
Zo iemand soms prima mee in het gewone onderwijs zolang de lessen maar voldoende gestructureerd zijn en de leraren voldoende goed zijn bijgeschoold.
Mensen die een hanteerbare ‘stoornis’ hebben moeten niet in 1 klas worden gedumpt met leerlingen die slecht opgevoed zijn of moeilijk opvoedbaar zijn. Mijn ervaring is dat te sterk verschillende soorten leerlingen in het speciaal onderwijs bij elkaar worden gezet, er moet sterk gedifferentieerd worden en het doel moet altijd zijn om iemand uiteindelijk weer in het gewonte onderwijs te integreren (daarom hoeft dat streven nog niet altijd gehaald te worden).
Voor mij had het veel verschil gemaakt als de leraren ook maar enigszins begrepen wat autisme is en zij hier adequaat op inspeelden naar zowel mij als de klas toe. Een zetje in de rug kan al veel helpen. Bij veel leraren bestond echter een stereotype beeld van kernautisme, zij begrepen niet dat ook intelligente kinderen zwaar autistisch kunnen zijn (er is niet echt een relatie tussen de zwaarte van de autistiforme stoornis en de intelligentie, wel kan een intelligentere ‘autist’ het beter verbergen). Hoewel zij het niet uiten hebben ze extra begeleiding nodig.
Dat is niet iets wat veel tijd kost, het is gewoon een kwestie van af en toe eventjes net het juiste zeggen en net het juiste doen.
@ Bart
Bart wat mij opvalt dat er over indelingen, kosten en knelpunten zoals geen overzicht van de kosten gesproken wordt en over veel coördinatie waarover geen beeld is.
Hier wordt over instrumenten gesproken. Analyse over de harde kant. Het gaat niet over mensen lijkt het en over het onderwijs en over kwaliteit en over effecten van onderwijs. Nu staat hier duidelijk dat Passend Onderwijs ingegeven wordt door bezuinigingen. Passend Onderwijs is verkooppraat. Mijn reactie zal dus nu hier niet op zijn wel of geen passend onderwijs, maar zie je wel dat wij inhoudelijk ingaan op het proces van invoering van passend onderwijs, terwijl daar helemaal geen keuze is! Het is een voldongen feit! Accepteren we dat? Ik ben ook heel benieuwd wat Jasper hierop kan zeggen. We voeren discussie op een ander vlak dan dat de besluitvorming zich afspeelt. Zie ik het verkeerd?
zorgleerlingen
Volgens mij gaat het in dit onderzoek vooral om: meer kinderen naar het speciaal basisonderwijs te krijgen i.p.v. het duurdere speciaal onderwijs.
Wat er staat is me niet
echt duidelijk. Maakt ook weinig uit. Wat er wel gaat gebeuren, is dat de huidige, in steeds meer gevallen te grote basisschoolklassen met veel taalachterstanden, gedragsproblemen en rugzakjes, nog zwaarder belast zullen gaat worden.
De vraag is hoe lang de juffen nog voorradig blijven.