Ton van Haperen is een laffe columnist.

Ton van Haperen is een laffe columnist.

Onderwijsschnabbelaar bij uitstek Ton van Haperen is gevraagd om een column te schrijven voor “vakwerk”, het ledenblad van Beter Onderwijs Nederland. Met zijn Makkiaans aandoende column schaart Ton zich aan de zijde van die andere columnist.Beiden kijken ze met weemoed naar de goede oude tijd waarin de zwijgende meerderheid nog zweeg en waar de ‘elite’, in ‘onder onsjes’ bepaalde wat gezegd en geschreven kon en mocht worden. Het is vanzelfsprekend dat beide heren zich rekenen tot het elitaire gezelschap. Het verschil tussen deze twee columnisten is dat die ene dit ook onomwonden toegeeft, en van Haperen het wel denkt, maar niet zegt of schrijft. De hele column ademt een sfeer van ‘twee walletjes eten”, “de kerk in het midden laten”, “polderen”, “de geit en de kool sparen”. Toch is dit maar schijn. Wat op het eerste oog een sympathieke ‘ik ben niet boos, maar verdrietig’ column is blijkt bij goed lezen een moralistische, belerende, misselijkmakende, minachtende, hautaine maar vooral laffe column te zijn.

Dat Ton van Haperen gebruik maakt om nog wat reclame te maken voor zijn enige one-liner waarin hij Beter Onderwijs Nederland vergelijkt met de Hamas, kan ik hem niet kwalijk nemen, enig narcisme is de goede man niet vreemd. De vergelijking is er trouwens eentje van ‘dik hout’ en raakt kant nog wal. Er is namelijk geen gecultiveerd vijandsbeeld, evenmin voelt het gemiddelde BON-lid zich een slachtoffer van corrupte managers, politiek en onderwijskundigen. Maar zijn vergelijking dient een ander doel, daar kom ik later op terug. Wat wel kwalijk is, is dat hij zich afvraagt waarom de schrijvers op het forum van de website van Beter Onderwijs Nederland een schuilnaam gebruiken. Hiermee geeft hij aan geen besef te hebben van de intimidatietechnieken die de hedendaagse onderwijsmanagers er op na houden. Misschien is het een goed idee om de uitspraken van ex-bestuurder Kraakman er nog maar eens op na te lezen.

“Geef de docent zijn vak terug”, “Managers in dienst van het primaire proces”, uitgangspunten van de vereniging noemt van Haperen ‘containerbegrippen’. Met veel dédain begint hij aan te geven hoe ingewikkeld het onderwijs wel is. Tot een analyse komt hij echter niet. Zoals in al zijn columns hamert hij op afschaffing van artikel 23 van de grondwet, het verwijderen van ‘slechte’ docenten, de tucht van de marktwerking, de voordelen van de grootschaligheid en tussen de regels door maakt hij de lezer duidelijk dat hij ‘ook voor de klas heeft gestaan’. Ton van Haperen is de drug- en drankverslaafde die zichzelf ziet als ‘ervaringsdeskundige’. Een paar lessen onderwijsgeschiedenis en staatsrecht voor Ton is geen weggegooid geld. Een grondige analyse ontbreekt, wat ook de bedoeling is, de uitgangspunten en de vereniging worden in een kwaad daglicht gesteld, dát is het doel. Niet alleen de vereniging en zijn uitgangspunten worden onderuit geschoffeld, ook de integriteit van bestuursleden wordt tussen neus en lippen door in vraag gesteld.

Van Haperen komt dan pas goed op dreef. In het eerste deel van zijn column ging het nog een beetje over onderwijs, in het tweede deel neemt hij het individuele BON-lid op de korrel en waarschuwt hij de Nederlandse bevolking op de manier die eigen is aan het élitaire milieu waar hij zichzelf toe rekent. Hij sleept er een bijna onbekend toneelstuk van de Franse schrijver Céline bij ( kijk mij eens belezen zijn) en hier schuilt het gif in de staart. “Helaas verliet hij (Celine, noot J.J.) dit relativerende standpunt en verloor zich in de waarheid van tijdgeest. Tot in 1943 schreef hij ingezonden stukken in de fascistoïde krant Je suis partout, rond de hoofdvraag; wanneer beginnen de Duitsers met de oplossing van het Jodenprobleem?” En hiermee diskwalificeert Ton van Haperen zich. Op een uitgekookte manier degradeert hij de vereniging, het bestuur en de leden tot een bende ‘verwilderde’ aanhangers van swastika en gestrekte rechterarm. Hierdoor wordt zijn vergelijking met Hamas een duivelse en valse metafoor. Wat eerst nog opgevat kan worden als rebel of vrijheidstrijders is plots gedefinieerd als fundamentalistische terrorist.

Ton van Haperen beseft ontzettend goed, dat hij hiermee de leden van Beter Onderwijs Nederland diep kwetst en schoffeert. Daarom probeert hij in zijn laatste zinnen al zijn eerder gedane uitspraken te relativeren. Een beetje onnozel schrijft hij “Zie mijn opmerkingen daarom als de zorg van een goede vriend. Niet meer en niet minder.” Een laffe toevoeging, waarbij maar één gedachte past. “Met zulke laffe vrienden, heb je geen vijanden meer nodig.”

J. Jeronimoon