Van Nu.nl en ook in het AD:
Maar: weeg gerust. Sjoerd wil onderzoeken waarom de verschillen tussen school examen en cs zo groot zijn.
Goh, zou het iets te maken kunnen hebben met het dalen aantal academici, u weet wel, die ouwe lullen met een krijtje die niet meer vna deze tijd zijn. Goh, zou het iets te maken kunnen hebben met de drang van managers om schoolcijfers op te hogen?
AMSTERDAM – Veel vwo-leerlingen presteren onder de maat. Op 15 procent van de scholen blijven de scholieren onder het beoogde niveau.
Vwo-scholen doen het daarmee slechter dan het vmbo en de havo, concludeert het AD op basis van het opbrengstenoverzicht van de Onderwijsinspectie.
De inspectie beoordeelt jaarlijks het rendement van alle ruim 1100 middelbare scholen op basis van het aantal zittenblijvers en de examenresultaten. Opvallend is dat middelbare scholen in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht beter zijn gaan presteren, schrijft het AD.
Het vwo scoort in de meeste provincies het slechtst. In Almere presteren drie van de vier opleidingen ondermaats, terwijl in Rotterdam en Apeldoorn de helft van alle vwo’s een onvoldoende krijgt.
Het gevaar is dat leerlingen tijdens hun vervolgopleiding op hogescholen en universiteiten de basisvaardigheden onvoldoende beheersen. Dat verhoogt de kans op uitval.
Bij 30 procent van de vwo-opleidingen scoren leerlingen op schoolexamens gemiddeld ruim een half punt hoger dan bij het centraal examen. De VO-raad wil onderzocht zien waarom die verschillen in examencijfers zo groot zijn.
Dertig procent: veel of weinig?
“Bij 30 procent van de vwo-opleidingen scoren leerlingen op schoolexamens gemiddeld ruim een half punt hoger dan bij het centraal examen.”
Kan een wiskundig hoger aan te slaan persoon dan ik even uitrekenen wat de verwachte waarde is van dit percentage, onder de aannamen:
– dat SE en CE even moeilijk zijn;
– dat de scores normaal verdeeld zijn om een gelijk gemiddelde;
– dat er sprake is van toetsonbetrouwbaarheid en meetfouten (door toeval te verklaren ruis)?
Mij lijkt die 30 procent namelijk niet per se alarmerend. Bedenk dat er ook 30 procent van de opleidingen tegenover kunnen staan waarbij de leerlingen op het SE gemiddeld een half punt *onder* het CE scoren.
Maar ik zie graag mijn ongelijk bewezen.
Ook het volgende moet in overweging worden genomen:
– afhankelijk van het schoolvak verschilen SE en CE inhoudelijk; bij mijn vak (Nederlands) is er zelfs geen enkele overlap; net zo min als er reden is aan te nemen dat de in het SE te toetsen onderdelen gemakkelijker of moeilijker zijn dan het CE, is er ook geen reden om aan te nemen dat ze per se even moeilijk moeten zijn;
– ik vind het zinvoller om de verschilscores per vak te bekijken dat ‘het gemiddelde over alle vakken’; ten eerste betekent dit laatste dat per leerling heel verschillende vakken in de vergelijking worden betrokken; ten tweede dat je aanneemt dat er op schoolniveau samenhang bestaat tussen coulantie en strengheid tussen de vakken; daarvoor bestaat geen duidelijke aanleiding;
– de CE-gemiddelden voor elk vak fluctueren véél sterker van jaar tot jaar dan de SE-gemiddelden; alleen al daardoor ontstaan jaarlijks grote verschillen tussen SE en CE.
Alarm… alarm… (of valt het misschien mee?)
Twee voorbeelden om de strekking van mijn kritiek iets duidelijker te maken:
1. Wisten jullie dat maar liefst DE HELFT van alle scholen qua leerresultaten BENEDEN het landelijk gemiddelde scoort? Crisis!
2. Inmiddels zijn we al zo ver afgegleden dat EEN OP DE TIEN scholen valt in het tiende percentiel dat de Inspectie aanmerkt als ‘zeer zwakke school’. Dat moet met vereende krachten toch een stuk beter kunnen!?
Duidelijk zo?
(Voor het gemak ben ik bij voorbeeld 1 maar even uitgegaan van een normale verdeling van schoolprestaties.)
Bekijk het positief
Geen paniek:
1. Maar liefst DE HELFT van alle scholen scoort qua leerresultaten BOVEN het landelijk gemiddelde! Hoera!
2. Inmiddels zijn we al zo ver vooruitgegaan dat EEN OP DE TIEN scholen valt in percentiel-90 dat de Inspectie aanmerkt als ‘zeer goede school’. Dat kan haast niet beter!
30% zegt op zichzelf niets
Maar nu serieus.
Of ik wiskundig hoger ben aan te slaan durf ik mij niet aan te matigen, maar ik doe een poging om de vraag te beantwoorden.
Het gaat niet om die 30%. Als je uitgaat van een gelijk gemiddelde (ten onrechte, maar hierover later) is er een standaarddeviatie te berekenen (ongeveer 0,95) waarbij bij 30% het SE meer dan een helf punt hoger is dan het CE, en omgekeerd ook bij 30% het SE minstens een half punt lager dan het CE.
Echter, de aanname is onjuist: feitelijk is het gemiddelde SE-cijfer aanzienlijk hoger dan het CE-cijfer, en daar ligt nu juist het probleem.
Als argument voor dit verschil wordt nogal eens aangevoerd dat bij het SE niet hetzelfde wordt getoetst als bij het CE. Dit moge waar zijn, het rechtvaardigt niet automatisch een hoger cijfer.
Het bekijken van de verschilscores per vak is zeker zinvol. Niet in plaats van, maar naast het gemiddelde over alle vakken. En niet in één jaar maar over een aantal jaren. Zo kunnen structurele en incidentele verschillen onderscheiden worden, en kan er nagegaan worden of het verschil aan vak c.q. docent dan wel aan schoolbeleid toe te schrijven is.
Dat CE-gemiddelden sterker fluctueren is logisch: een CE-cijfer komt meestal voort uit één toets, het centraal schriftelijk examen (alleen bij nederlands zijn dat twee onderdelen), terwijl het SE gewoonlijk uit vele onderdelen is samengesteld, zodat de uitschieters gedempt worden.
Concluderend: Die 30% zegt op zichzelf inderdaad niets.