Een uitgebreid interview met de oud CvB voorzitter van hogeschool INHOLLAND Jos Elbers in Scienceguide
Een inkijkje in de manier van denken van dergelijke bestuurders. Als je het artikel lees, merk je nauwelijks dat het om onderwijs gaat.
Zomaar een willekeurig citaat:
Toen Loek Hermans kwam, met Paars-2, bood de minister ineens ruimte. Eindelijk. Ik vond dat een fantastische tijd: de discussie ging nu eindelijk eens over openheid, liberalisering van de aanbodsturing, het hoger onderwijs deel van de GATTS-onderhandelingen. Met deze koers zou het hbo-beleid dan toch de kant opgaan die wij voor ogen hadden voor de kansen van Ichthus. Vergeet niet dat in diezelfde jaren ook Bologna getekend werd: we gingen Europees denken met heel ons hoger onderwijsbestel. Ik vond dat geweldig.
Tsja… denk ik dan.
Lerarenopleidingen afschaffen
Het enige dat echt over onderwijs gaat is het volgende:
Elbers wil de PABO en de lerarenopleidingen afschaffen en docenten in de scholen zelf laten opleiden. Qua pedagogiek en didactiek lijkt dat me zo slecht nog niet, maar vakkennis is door de scholen in het PO en VO niet aan aanstaande leraren bij te brengen. Maar zal Elbers waarschijnlijk ook helemaal niet willen dat aanstaande leraren vakkennis bijgebracht wordt.
Verder is Elbers tegen het voorstel van Rinnooy Kan om het salarisniveau aan het opleidingsniveau te koppelen, maar wat hij wel wil is vaag. Hij zegt:
De koppeling van salarisniveaus aan de categorie van de opleiding van mensen – van soms 30 jaar geleden dus -, dat is helemaal fout. Maar koppeling van voortdurend geactualiseerde opleidingsniveaus, prestatieniveaus aan vormen van beloning is natuurlijk prima.
Pedagogiek en didactiek opleiden op de scholen
Waar dat gebeurt is minder relevant. Hoe het gebeurt des te belangrijker.
Als scholen die onderdelen gaan verzorgen, dan zal het de didactiek van die toevallige scholen zijn die wordt aangeleerd.
Van een specifiek opleidings instituut (Pabo en 2e graads opleiding) zou je kunnen evrwachten dat men een minder eenzijdig beeld geeft.
Hel;aas is in de praktijk gebleken dat juist de lerarenopeidingen voor een uiternate eenzijdige aanpak zorgden (ook al omdat men daat zichzelf als taak heeft gesteld om het vigerende onderwijs te hervormen).
Zo heb ik vergaderingen meegemaakt waar jonge pabo docenten, zonder enige ervaring waar dan ook, hoog van de toren bliezen over basisscholen en leerkrachten die “het vernieuwende concept” maar niet wilde begrijpen en toepassen”.
Kortom: de eertse vraag is niet waar, maar wat er wordt geleerd. En dat zou op een of andere manier gecontrolleerd moeten worden.
En Elbers beschouwt het allemaal alleen vanuit de grote maatschappelijke situaties. Helemaal niet vanuit wat voor het onderwijs inhoudelijk het beste zou zijn.
Hoezo ‘de’ lerarenopleidingen?
5_5_1945 schreef: “Helaas is in de praktijk gebleken dat juist de lerarenopeidingen voor een uiternate eenzijdige aanpak zorgden (ook al omdat men daar zichzelf als taak heeft gesteld om het vigerende onderwijs te hervormen)”.
‘De lerarenopleidingen’, zijn dat ze allemaal? Of de meeste? Of alleen de hbo-opleidingen?
Ik herken mij en de (universitaire) lerarenopleiding waar ik werk helemaal niet in het door jou geschetste beeld. Zolang als ik al vakdidactiek geef (tien jaar, grotendeels naast mijn leraarschap in het Amsterdamse vo) maak ik me sterk voor een *brede* vakdidactische oriëntatie van mijn studenten, met respect voor de traditie, aandacht voor nieuwe ideeën, en in aansluiting op de praktijk (werkplek of stage) waar mijn studenten lesgeven.
Ik heb me helemaal niet als taak gesteld om ‘het vigerende onderwijs te hervormen’, en mijn baas heeft mij zulks ook nooit opgedragen.
Wat ik hier over mijzelf schrijf, geldt voor zover ik weet ook voor mijn collega-vakdidactici, bij wie ik noch overdreven behoudzucht noch ongebreidelde vernieuwingsdrang aantref. Bovendien is de inhoud en uitvoering van de opleiding al zolang we bestaan een gedeelde verantwoordelijkheid van stagescholen en instituut.
Er wordt te gemakkelijk in generaliserende zin over ‘de’ lerarenopleidingen gesproken. Die zijn niet allemaal hetzelfde. Ook mag je pabo’s, hbo- en universitaire lerarenopleidingen niet zomaar over dezelfde kam scheren.
Oke
Het zijn mijn ervaringen en die hebben betrekking op pabo en 2e graads opleidingen.
Dat beeld is vanuit de voormalige NLO’s, de huidige 2e graads opleidingen redelijk algemeen: het was destijds de uitdrukkelijke bedoeling van de politiek om het onderwijs via de NLO’s te hervormen.
Ook later nog is met de zogenaamde explo gelden (experimentele lerarenopleidingen) heel veel geld ingezet om de onderwijsvernieuwing vanuit de lerarenopleidingen uit te dragen.
Ook veel pabo’s zijn diezelfde richting op gegaan. Zo werd bv de Ichtus Pabo (nu Inholland) door diezelfde explogelden overgoten en is ook daar het onderwijs volledig omgegooid.
Daarbij werden steeds uitdrukkelijk ook de (basis) scholen in de eigen regio betrokken.
Verder werd vanuit de visitatie druk uitgeoefend op de pabo’s om zich in het vernieuwde onderwijs te werpen. Een opleiding als de Christelijke IPabo in amsterdam werd plotseling bij de visitatie veel lager bewaardeerd dan de keer daarvoor. Simpel omdat er “oude didactiek werd gedaan.
”
Over de 1egraads opleidingen kan ik weinig zeggen. En die generalisatie was dan ook niet bedoeld.
Amsterdam en Utrecht
verschillen nogal van signatuur. Sommige collega’s die in Utrecht in opleiding zijn of daar recent zijn afgestudeerd, zuchten en steunen onder wat zij zelf als gezwam kwalificeren over cgo en dergelijke; andere hier opgeleiden zijn mijns inziens totaal in de ideologie. Wie niet vóór HNL is, is tegen hen.