Klein Woordenboek van het Nederlands Onderwijs

• *Klein Woordenboek van het Nederlands Onderwijs*
• Marius Jaspers

Een kleine selectie:

Achterstandsleerling: leerling die ertoe bijdraagt dat zijn klasgenoten ook achterstandsleerlingen worden

ANW = Algemene Natuurwetenschappen: vak dat al drie jaar in Death Row op zijn executie wacht

Basisonderwijs: vicieus kringgesprek van 8 jaar onder leiding van een groepsleerkracht (voorheen ‘de juf / meester’)

Beroepsoriëntatie: verplichte beroepenvoorlichting op school, gegeven door iemand die het verkeerde beroep heeft gekozen aan kinderen die principieel niets van hem aannemen

Bevoegdheid: vroeger het vak waar je verstand van had (b.v. “Hij heeft een bevoegdheid natuurkunde”); tegenwoordig door schoolleiders vaak verward met ‘standvastigheid / moed’ in zinnen als: “Ik heb niet de bevoegdheid daar iets aan te doen”

Blackout: vrijwel uitsluitend in de uitdrukking “Ik had een blackout”, onder leerlingen een populair eufemisme voor “Ik had het niet geleerd”

Catering: mayo-cultuur in de schoolkantine (niet te verwarren met Maya-cultuur)

CKV-bonnen: stellen jonge barbaren in staat voordat ze naar een dure technoparty gaan nog even gratis een theatervoorstelling te verzieken

Citonorm: de / het enige constante in het onderwijs de afgelopen jaren: 6,4 gemiddeld

Concentratievermogen: de spanningsboog – bij de gemiddelde leerling zo lang als één STER-blokje

Deelvak: Frans / Duits voor gehandicapten (blinden kunnen leren spreken en luisteren op de havo; doofstommen doen Fa 1 of Du 1 op het vwo)

Dylsexieverklaring: door deskundigen verstrekte licentie om spelfouten te maken

Educide: koelbloedige moord op het onderwijs (zie Ritzen, Deetman, Netelenbos, Wallage, van Kemenade)

0,5 FTE: een volledige betrekking voor half geld

Handelingsdeel: opdracht waarvoor de leerling minstens een 5.6 wil halen en hoogstens een 6.0; wordt onderhandelingsdeel zodra het cijfer lager is dan 5.6

Imago-probleem: het enige probleem dat het onderwijs niet heeft; beeld en werkelijkheid komen feilloos overeen dankzij de 300.000 stille en minder stille jeugdige getuigen die dagelijks in de schoolbanken zitten

Investeren in het onderwijs: 1. hobby van rijke schoolbesturen met een aandelenportefeuille; 2. loze belofte van alle politieke partijen

Leerplicht: aanwezigheidsplicht voor hangjongeren tot 16 jaar

Lerarentekort: een verrassing voor iedereen die gelooft dat de eendjes ook komen aanzwemmen als je granaten in de vijver gooit in plaats van broodkorstjes

Lerende organisatie: eufemisme voor school waar door reorganisaties alles in het honderd loopt

Maakbaarheid van de samenleving: socialistisch geloof dat onmiskenbaar de breekbaarheid van de samenleving heeft aangetoond

Moderne Vreemde Talen: Nederengels en camping-Spaans; voorheen ook exotische talen als Frans en Duits

Mondigheid: onbeschoftheid; de leerlingen mondig maken was een opvoedingsideaal uit de jaren zestig; inmiddels zijn de leerlingen zo mondig dat ze de leraren monddood hebben gemaakt

Onderwijsassistent: Melkertbaner die de leraar het lichte werk uit handen neemt, zodat deze meer tijd aan zwaar werk kan besteden

Onderwijskundige: academicus die academische vragen over het onderwijs stelt

Ouderavond: ongemakkelijk samenzijn van ouders en docent, die ieder 5 minuten spreektijd hebben om hun eigen falen te camoufleren

Pauze: 5 minuten om naar je eigen oorsuizingen te luisteren

Pen: draadloze tekstverwerker zonder spellingcontrole en autocorrectie

PR-beleid: de collectieve zinsbegoocheling van schooldirecties dat vrome praatjes en een fraaie huisstijl bij ouders zwaarder wegen dan de verhalen waarmee hun kinderen thuiskomen

Schaal 15: schoolleiders met een helicopter-view, die zich het liefst ook per helikopter van vergadering naar vergadering zouden verplaatsen, teneinde te voorkomen dat ze worden aangeklampt door de man op de werkvloer

Theoretische leerweg: voorheen Mavo (voorheen Mulo); zo geheten omdat je praktisch niets leert

Vaardigheden: het Vaardigheden Promotie Team van het Onderwijs Procesmanagement creëerde een schijntegenstelling tussen ‘vaardigheden’ en kennis; het is volgens deze ideologen niet erg als je op een druk kruispunt niet weet wat een oranje stoplicht betekent, zolang je maar weet waar je die informatie kunt halen

Voorwaardelijk over: definitief bevorderd

Vrijwillige ouderbijdrage: forse heffing voor excursies en buitenschoolse extraatjes, spontaan betaald door ouders die bang zijn voor de deurwaarder

Wiskunde A: het domme broertje van wiskunde B