En nu kan ik me niet meer inhouden
CGO (gejat van de HRM uit het bedrijfsleven)is, mits goed uitgevoerd, minimaal 1,5x duurder dan traditioneel onderwijs. Goed uitgevoerd, wil zeggen dat studenten/leerlingen de gedrags- en/of houdingselementen die horen bij een functie/beroep wordt bijgebracht BOVENOP DE REEDS VERWORVEN KENNIS EN (PRAKTIJK)BEROEPSVAARDIGHEDEN (DUS NIET IN PLAATS VAN KENNIS EN VAARDIGHEDEN EN OOK NIET EEN BEETJE VEEL IN PLAATS VAN zoals dat nu op veel plaatsen in Nederland gebeurt).
Goed uitgevoerd CGO moet beoordeeld worden door speciaal opgeleide beoordelaars die uit algemeen gedrag m.b.v. gedragsindicatoren de competenties kunnen destilleren. Vervolgens, en nu komt het, moeten de niet geconstateerde of slecht ontwikkelde competenties, die overigens niet alle even gemakkelijk trainbaar zijn, ergens op school bijgetraind worden door speciaal daartoe opgeleide mensen. IK KEN GEEN ENKELE SCHOOL IN NEDERLAND waar dit gebeurt; hoezo onderwijs??
Scholen roepen overal en tegen iedereen dat CGO praktijonderwijs is, een combinatie van kennis, houding en vaardigheden met de nadruk op deze vaardigheden(wie kan hier tegen zijn, niemand toch). Maar dat is niet wat competentieonderwijs werkelijk moet zijn. CGO is praktijkgericht onderwijs en geen praktijkonderwijs.
Competenties zijn een AANVULLING op kennis en vaardigheden; ze zijn GEEN kennis en vaardigheden.
Iemand die dus de kennis, vaardigheden+ de competenties(begrip uit de sociale psychologie voor gedrags-en houdingselementen die speciefiek zijn voor een functie) van het beroep bezit, is dus wel competent (taalkundige betekenis voor “geschikt” die alleen in bovengenoemd verband in relatie staat tot competenties).
De tweede doch niet de minst belangrijke reden waarom het verkeerd gaat, is het feit dat CGO overal met HNL wordt gecombineerd wat samen een buitengewoon explosief mengsel vormt. Juist CGO heeft enorm veel (zowel inhoudelijk als didactisch) bekwame docenten nodig terwijl HNL het omgekeerde vraagt. CGO vraagt veel structuur terwijl dat bij HNL taboe is. Bij CGO is er ook geen sprake van je eigen kennis construeren. Kortom: CGO is ABSOLUUT GEEN HNL, het heeft er zelfs niets mee te maken.
In mijn vorige job, heb ik organisaties helpen ombouwen van “het oude beoordelen” naar Competentiegericht beoordelen. Jullie mogen van mij aannemen dat geen van deze organisaties (sommige zelfs multinationals) eraan begonnen zouden zijn als ze niet eerst inhoudelijk goed geschoolde mensen in dienst hadden die ze de meerwaarde van competenties wilden bijbrengen.
De invoerders van CGO+HNL hebben dus geen flauw idee wat ze ingevoerd hebben (en dat kan ik na tientallen debatten in het land wel constateren). Sterker nog men praat elkaar simpelweg na en men heeft, behoudens een enkele witte raaf, werkelijk geen enkel idee wat er op de werkvloer gebeurt. Maar dat is niet van belang; het gaat immers om het verdienen van geld, enorm veel geld. Onderwijs is echt van ondergeschikt belang (niet cynisch).
In mijn hele werkzame leven (ik werk sinds 1990 in het onderwijs) heb ik nog nooit een beroepsgroep (daar bedoel ik niet de docenten mee) gezien die zo incompetent is. In een eventuele poging een andere baan in het bedrijfsleven te bemachtigen, zou het gros van deze mensen nog de portier niet voorbijkomen, en ik overdrijf echt niet. Wanneer deskundigen/mensen uit het bedrijfsleven over CGO praten met onderwijsbestuurders dan zijn ze het met elkaar eens over het feit dat CGO moet. Helaas hebben ze het, zonder het in de gaten te hebben, over totaal verschillende dingen.
Begrippen zijn zoals ze zijn. Je kunt er niet zomaar je eigen definitie aan geven. Mijn boterhammen liggen immers ’s morgens op een ontbijtbordje en echt niet op de plee omdat ik toevallig met mezelf heb afgesproken dat de definitie of aanduiding van dat waar mijn boterham op ligt, het “ontbijtbord” ook WC kan zijn.
Begripsverwarring
Het lijkt standaard dat onderwijsvernieuwers een bestaand begrip nemen (in Presley’s voorbeeld: competentiegericht onderwijs) en onder die naam vervolgens iets in het onderwijs invoeren dat het tegenovergestelde is van wat het begrip voorheen betekende.
Houden zo, Presley
Van A tot Z en van Z tot A juist. Inlijsten en ophangen! Kandidaat BON-leden hierover een entree-toets afnemen. Leden die het nu nog niet begrijpen krijgen lijfstraffen en moeten het voor straf vijftig keer overschrijven (om te beginnen).
Willem Smit
Speciaal daartoe opgeleiden
Juist, sociaal-psychologen dus. Ben je het met me eens Presley, dat daartoe bijgeschoolde docenten nog geen sociaal-psychologen zijn en dat dit dus nog steeds twee onvergelijkbare grootheden blijven? Ik vind dat ook een bijscholinkie niet genoeg moet zijn, om aan social engineering te mogen doen. Bovendien vind ik dat leerlingen en studenten van te voren expliciet hun toestemming moet worden gevraagd om voorwerp te zijn van dit type social engineering. Aan mijn kind geen ondoorzichtig gesleutel en zelf wil ik ook geen therapie ondergaan als ik een opleiding volg, tenzij het gaat om een studierichting waarvoor dit een absolute voorwaarde is (psychiatrie, psychologie).
speciaal opgeleide mensen
Om competenties te kunnen beoordelen, hoef je geen sociaal-psycholoog te zijn. Ik heb zelf een door mijn organisatie betaalde opleiding gehad van enkele maanden. Op die opleiding zaten mensen uit alle disciplines, wel allen academici. En dan moet je na zo’n opleiding heel, heel veel oefenen in de praktijk om sowieso al die competenties te herkennen en nog lastiger is om ze ook nog eens in de juiste context te plaatsten. Wanneer iemand in een groepsgesprek al een uur niets zegt, wil dat niet zeggen dat hij geen initiatieven neemt (vele “coaches” roepen dan meteen: “jongen, je doet niets, je neemt geen initiatief”). De persoon kan zeker op basis van strategie besloten hebben een tijd niets te zeggen. De kans van slagen, dus om een competentie juist in te schatten, is ongeveer 70%. Iemand met veel onderwijservaring die ongetraind is, kan dat dus niet en al helemaal niet als hij jong en onervaren is en van de ene op de andere dag “coach” is geworden met een nietzeggende cursus van 1 dag.
En wat de student betreft: als ik nu student was, had ik allang bij de rechter gestaan. Voor dit soort zaken ga ik namelijk niet naar school. Ik zou mij niet door een slecht opgeleid persoon laten zeggen dat ik niet flexibel ben, geen leidinggevende capaciteiten heb of dat ik niet kan samenwerken en dat bij contact van 5 of 6x 1maal per week, en daar komt nog bij dat de tutor daar ook nog eens een beoordeling op baseert. Maar houd er wel rekening mee dat in veel beroepen algemene basiscompetenties onontbeerlijk zijn. Als je bijvoorbeeld niet stressbestendig bent of slecht kunt plannen en organiseren, zul je de opleiding tot piloot niet halen. Als je niet systematisch kunt handelen, heb je op de KMA of de opleiding elektrotechniek niets te zoeken. Voor dit soort opleidingen en wat andere uit de hulpverlening behoren deze competenties tot de kennis en zijn derhalve geen competenties meer (ik zal het niet ingewikkelder maken) De vraag is, moet dat op school geleerd worden en als je dat wilt, wie doet het, hoe goed moet het en wat moet het kosten.
Langer dan één dag
Ook al is degelijke bijscholing mogelijk en ga jij er kennelijk zeer zorgvuldig mee om, ik blijf het een riskante vorm van koffiedikkijkerij vinden. In de praktijk heb ik bijzonder onprettige ervaringen met een niet degelijk bijgeschoolde die zich deze status wel aanmat en verregaande en volstrekt uit de lucht gegrepen uitspraken deden over mijn zoon.
De orthopedagoog/kinderpsycholoog die ik vervolgens heb ingeschakeld, kwam tot de conclusie dat er a) aan mijn zoon niets mankeerde, noch op intellectueel noch op sociaal-emotioneel vlak; b) de aanpak van de meester een dermate negatieve uitwerking op het kind had, dat zijn ontwikkeling gedurende de twee jaren dat hij bij hem in de klas heeft gezeten, hierdoor ernstig is belemmerd.
CGO is ronduit gevaarlijk, ómdat dergelijke pedagogische concepten een eigen leven gaan leiden en in handen vallen van onoordeelkundige constructivisten die er ongebreideld destructief mee aan de gang gaan.
koffiedikkijken?
Fritzi,
Ik ben het grotendeels met u eens. Veel competenties zijn onmogelijk objectief te beoordelen.
Re: CGO is geen CGO
Uw verhaal is duidelijk. Maar wanneer die mensen uit het bedrijfsleven dan praten met onderwijsbestuurders, hebben die dan helemaal niet in de gaten dat die onderwijsbestuurders over iets heel anders zitten te kletsen? Bij wie ligt dan eigenlijk de schuld?
Wanneer mijn directeur het weer eens heeft over ‘goed onderwijs’ dan hoor ik aan zijn zinsbouw, zijn taalgebruik en zijn vage aanduidingen meteen al dat hij eigenlijk zijn eigen agenda en zijn eigen bankrekening voor ogen heeft. Vroeger nam ik nog wel eens sollicitatiegesprekken af, en bij zo’n bluffende kandidaat hoorde je aan zijn manier van praten al dat hij niet wist waarover hij het had.
Hooguit gedeelde schuld
Mijn vermoeden: als ‘mensen uit het bedrijfsleven dan praten met onderwijsbestuurders’ krijgen ze prachtig geluid van die onderwijsbestuurders te horen. Geluid over ‘praktisch inzetbare mensen’ met ‘beroepscompetenties’ voor hun ‘levenlang lerende loopbaan’. Voeg daarbij wat soundbites over ‘snel inzetbaar’ en ‘opgeleid in praktijksituaties’ en iedereen is gelukkig. Overigens ben ik bang dat ook menigeen in het bedrijfsleven niet zuiver voor ogen heeft wat competenties nou werkelijk zijn. En zo wordt men steeds beter in het doen van de verkeerde dingen ……
—
Marten
het verschil
Vroeger klaagden bedrijven dat studenten wel veel theoretische bagage hadden, maar te weinig konden. Bekend is het verschil tussen een vroegere hts’er en mts’er. De hts’er was slim maar kon nog “geen schroevendraaier vasthouden”, zo was het verhaal. Wanneer schoolbestuurders en onderwijskundigen dan roepen dat CGO meer praktijkonderwijs is, zal het bedrijfsleven daar uiteraard mee akkoord gaan en dit type onderwijs, let wel, zoals voorgeschoteld, in eerste instantie accepteren.
Het bedrijfsleven komt er nu langzaam achter (zie onderwijsagenda VNO-NCW en het MKB) dat de afgeleverde studenten op theoretisch gebied veel minder weten, dat ze wat praktijk betreft niets zijn opgeschoten maar dat ze vaak wel technisch een verhaal kunnen vertellen met gelikte power point-presentaties (liefst geen vragen stellen over de inhoud), wel een grote mond hebben (want dat hebben de HNL’ers erin gestampt) en niet zelfstandig kunnen werken.
Het afnemend veld heeft nooit gezegd dat de kennis moest verdwijnen, integendeel. Men dacht dus aan meer praktijkonderwijs en aan houding en gedrag ERBIJ.
Competent
Dit vind ik een competente draad. Hier ontmoeten praktijkmensen elkaar en worden zaken besproken zonder dubbele agenda’s en marketing rumoer.
zwijgen is goud
Tot nog toe kan ik hiet alleen bewonderend zwijgen. Wat me niet meevalt.
Daar heb ik ook op gewacht
Ik ben ook dankbaar voor de heldere uiteenzettingen. Ze lijken mij logisch en ze bevestigen talloze vermoedens.