De meest opvallende bijdrage in het tweede nummer van ‘Vakwerk’, het blad van Beter Onderwijs Nederland, is ongetwijfeld het betoog van Margot Vliegenthart, de voorzitter van het bestuur van de MBO-Raad. Zij richt zich tot de lezers met o.m. het volgende:
‘In uw en onze schooltijd was school frontaal onderwijs waarin iedereen op hetzelfde moment dezelfde lesstof tot zich nam. Een manier van lesgeven die paste bij de homogene groep scholieren van die tijd en bij de middelen van die tijd.’
Deze beschrijving van vroeger is, ook al houdt men rekening met het onbeholpen Nederlands van de schrijfster, erg ongenuanceerd. Het was niet zo dat iedereen op hetzelfde moment de lesstof ‘tot zich nam’. Was het maar waar! En uiteraard was er ook vroeger geen ‘homogene’ groep scholieren. Als het om intelligentie gaat is het waarschijnlijk dat de spreiding van begaafdheid binnen het mbo toen breder was dan nu. Maar het gaat mevr. Vliegenthart niet zozeer om deze premisse als wel om de nieuwe vondst die zij wil presenteren. Immers: ‘De jongeren van nu zijn een heel andere groep, ook wel omschreven als de Generatie Einstein. Einstein staat daarbij voor slim, snel en sociaal, voor een andere manier van informatie verwerken die creatief is en dwars door de disciplines gaat Deze jongeren leren ook anders dan wij deden. Dat heeft uiteraard te maken met de middelen, niet alleen het mobieltje maar ook mobiliteit, die ze tot hun beschikking hebben. Maar dat niet alleen. De jongere van nu ontwikkelt zijn kennis niet lineair zoals u en ik dat deden, maar ze leren via een netwerk van associaties.’
Ik denk dat leraren deze beschrijving zowel hoofdschuddend als grinnikend zullen lezen.Moet men mbo-leerlingen karakteriseren als slim, snel en sociaal? Het lijkt meer op een vrijblijvende alliteratie dan iets waarover te praten valt. Leren deze jongeren anders dan wij deden? Via een netwerk van associaties? Uit de praktijk hoor je eerder dat het allemaal niet zo veel voorstelt en van de leerlingen zelf hoor je tegenwoordig dat ze gewoon meer les willen hebben.Maar goed, de woordvoerder van de werkgevers in het mbo denkt daar dus anders over: ‘Bij deze jongeren hoef je niet aan te komen met elk jaar hetzelfde verhaal afdraaien en iedereen hetzelfde kunstje leren. Of een boek bij A beginnen en bij Z dichtslaan. Dat sluit op geen enkele manier aan op het lerend vermogen van deze jongeren.’
Hier wordt het vaste recept van onderwijskundigen en managers toegepast: teken een karikatuur van de werkelijkheid en maak op grond daarvan de leraren verantwoordelijk voor de slechte resultaten van het onderwijsbeleid. De condities waaronder de leraren moeten werken kunnen buiten beschouwing blijven : grootschaligheid, bureaucratisering, slechte salarissen, grote klassen, tekort aan lessen, onveiligheid enz.
Daarover heeft mevr Vliegenthart het helemaal niet in haar artikel, hooguit over de vaag aangegeven zegeningen van het competentiegerichte leren. Ze heeft resoluut oogkleppen opgezet voor de dagelijkse realiteit. Om met Brassens te spreken : Brave Margot!
Cornelis Verhage
Einstein generatie
De tekst van mevr. Vliegenthart is voor het grootste gedeelte geleend uit het boek over de Generatie Einstein, geschreven door 2 medewerkers van bureau Keesie. Vlot geschreven, maar er staat niets in, behalve woorden.
nog een gemiste conditie
Nog een gemiste conditie van onze brave Margot is het feit dat ouders niet meer willen opvoeden. Ze durven geen grenzen meer te stellen, of ze vinden dat te veel moeite. Ze willen graag vriendjes met hun kinderen worden (lukt zo zeker niet) en hip doen in de ogen van anderen.
Vanavond een Premtime die dit ontluisterende gegeven zeer goed illustreerde trouwens.
Einstein allesbehalve
Ok Einstein was inderdaad slim, intelligent, maar alles behalve snel en sociaal. Wat hij met een bepaalde groep leerlingen gemeenschappelijk heeft is dat hij geen zin had om naar school te gaan. Hij sloot zich liever op om zich met onaardse zaken bezig te houden, en dan bedoel ik niet zwarte magie of religie. Dus ik begrijp ook niet dat ze de Einstein generatie worden genoemd.
En dan leerden wij wel lineair?? Ik niet hoor en velen met mij, de vakken die je interessa hadden en nog hebben gingen en gaan sneller, op school ook en dat zie ik nog. Daarom was het goed dat de leraren opleidingen in de jaren 70 door kregen dat klassen geen homogene groepen zijn, maar absoluut heterogeen en daarop paste zij hun opleiding aan.
En dan tot slot, zijn er echt nog docenten die elk jaar exact het zelfde verhaaltje afdraaien, en kinderen truukjes leren en het boek van A tot z afwerken. Oh ja mijn boek begint bij 1 en eindigt bij 9 en daar zitten dan ook nog A en B in maar de volgeorde bepaal ik aan de hand van wat er bij de leerlingen nodig is.
Ja Cornelis Ze heeft werkelijk oogkleppen op en loopr rechtlijnig van alpha naar omega, haar jaarlijkse verhaaltje af te draaien.
DBK
Heterogeen:
“Differentiatie Binnen Klasse(n)verband”
Staat mij nog haarscherp voor de geest uit m’n studietijd toen ik mij met de colleges (vak)didactiek bezig hield.
Onderwijs anders
individuele aandacht voor iedere leerling, omdat iedere leerling anders is. De stof klassikaal aanbieden, ouderwets dus, maar degelijk. Dat bleek vandaag ook weer het beste te werken en dan wanneer de ll-en sommen maken (bij LIV heet dat Zs of Zf) en dan individuele ll-en die wat zwakker zijn persoonlijk aanspreken, bij hun aan tafel of bij jouw aan tafel (bij LIV heet dat de instructie tafel) Wij leerden dat als een stuk klassen-management.
Sorry LIV staat voor Leren in Veiligheid. Dit wordt door het orthopedagogisch studiecentrum middels dure nascholing bij ons op school gebracht. Maar de meneer van het OPS (dhr Teitler) kon mij niet vertellen wat het verschil is tussen DBK, heterogeen lesgeven en LIV. Maar hij strijkt wel onze dure nascholingscenten op doordat hij met een vlotte babbel de schoolleiding om heeft gekregen.
Academisch nivo
Margot zal ook meer ophebben met ‘leren in de praktijk’: [Zelf brak ze haar studie psychologie na drie jaar af toen ze bestuurslid en later voorzitter werd van de Jonge Socialisten.
“Ik begon aan die studie omdat ik mensen wilde helpen. Ik kwam erachter dat heel veel problemen maatschappelijke oorzaken hebben.” Ze heeft nog wel eens overwogen om bestuurskunde of economie te gaan studeren, maar dat is er nooit van gekomen toen haar politieke loopbaan eenmaal in een stroomversnelling kwam. Glimlachend: “Maar ik denk dat ik hard kan maken dat ik in de praktijk de nodige competenties heb verworven.”- SER]
Zonder op de man te willen spelen- er wordt op dit forum vaak gediscusieerd over de meerwaarde van de academicus. Aan de hand van Margot’s opvattingen, het volgende: het lijkt er op dat zij vrij snel genoegen neemt met ‘data’ die zijn ontsproten aan het brein van reclame mensen. Zij heeft klaarblijkelijk niet de moeite genomen om na te gaan wat eigenlijk de grondslagen zijn voor deze opvattingen over de ‘nieuwe jongere’. En dit is iets wat een academicus niet zou (mogen) overkomen. Wie gestudeerd heeft, wordt getraind in het opzoeken en beoordelen van (betrouwbare) data. Hier kun je dan ook nog onderscheid maken, vermoed ik, tussen mensen die doorstuderen (promotie) en mensen die dit niet doen.
Margot Vliegenthart lijkt zich niet bewust te zijn van de magere onderbouwing voor het nieuwe denken: ik vermoed dat het hele idee haar intuitief erg aanstaat. Het is natuurlijk ook wel een idee dat met een boel feestelijkheid wordt uitgedragen: spelenderwijs leren, vlot, snel, sociaal, vriendelijk. Dat motiveert natuurlijk meer dan: lokaal, krijt, eigenwijze docent. En managers moeten hun personeel motiveren.
Uit het ‘dossier Margot’ blijkt dat academische docenten wel een meerwaarde kunnen hebben voor leerlingen: oa. door ze te leren kritisch te zijn op hun bronnen.
Ik vraag me wel eens af …
… hoeveel tijd/mogelijkheden politici werkelijk hebben om bronnen grondig te verifiëren.
– Goed, zij hebben daar hun ambtenaren voor
– Goed, het kritisch kijken naar bronnen is iets wat een automatisme zou moeten zijn
Maar in de waan van de dag, het scoren om het scoren, met je gezicht op de buis/in de krant etc etc is het populisme een gevaarlijke factor in het spel geworden.
Ik ben eigenlijk wel benieuwd hoe Plasterk dit ervaart.
Raadselachtig
Hoe komt het toch dat vooral in de PvdA zulke lichtgewichten zulke zware verantwoordelijkheden mogen dragen?
Het is kennelijk een pré om vrouw te worden, je studie af te breken en sociaal bewogen praatjes te verkopen?
Raadselachtig?
Een partij die met man/vrouw/man/vrouw/man/vrouw z’n kieslijsten opstelt, begrijpt niet langer wat er werkelijk toe doet. Zo ’n partij is de kluts helemaal kwijt. Daarvan is Margootje een symptoom.
Willem Smit
Braaf?
Margot schrijft: “De jongere van nu ontwikkelt zijn kennis niet lineair zoals u en ik dat deden, maar ze leren via een netwerk van associaties.’
Ze is de kloon van Visser ’t Hooft (PMVO, vice-voorzitter). Die club bezigde precies hetzelfde type dooddoeners en was eveneens samengesteld uit gevaarlijke, pro-actieve, blinde babbelaars (als bv. Rein Zunderdorp, de voorzitter).
Willem Smit
Ik herlees
Beatrijs Rintsema; HP De Tijd; 22 sep 2006:
Nederlandse schoolvernieuwers hebben zich jarenlang het hoofd gebroken hoe leren ‘leuker’ gemaakt kon worden: meer onderwijs op maat, meer vrijheid, meer keuzemogelijkheden, meer projecten, meer computers. Alle opleukingen en en versoepelingen hebben geen invloed gehad op de zes-min mentaliteit.
In andere Europese landen … worden ze (de meisjes) voortgedreven door een schoolsfeer die wél in het teken staat van hard werken en ambitie. En door ouders die eisen stellen. In Nederland prevaleert ten eeuwigen dage de gezelligheid.
Daarom denk ik dat meisjes in de politiek vanuit eenzelfde mentaliteit en achtergrond zo leuk het onderwijs besturen.