Mijn vrouw en ik, beide vorig jaar lid geworden, hebben gisteren de ALV in Eindhoven meegemaakt. De grote opkomst en de hoge mate van eensgezindheid geven hoop dat er een begin is gemaakt met het lange proces, waarmee de doelstellingen van BON moeten worden verwezenlijkt.
Zoals dat gaat als je ouder wordt en tenslotte ervaring op ervaring hebt gestapeld, allerlei adviezen dringen zich bij je op. Zo men hier al in geinteresseerd mocht zijn is dit niet de plaats ze te formuleren. Misschien komt er nog wel eens een ontmoeting met een bestuurslid om een paar ideeen door te geven.
Naar aanleiding van de bijdrage van Greetje van der Werf zou ik er aan willen herinneren, dat in het verleden Nederland eindtermen kende voor de verschillende vormen van onderwijs en dat deze werden bewaakt met behulp van centrale examens. Voor het ULO en het VWO werden de schriftelijke examens beoordeeld door leraren van andere scholen en werden de schriftelijke examens aangevuld met mondelingen examens, bijgewoond door zogenaamde gecommitteerden. Voor het ULO waren dit leraren van andere scholen, voor het VWO namen hoogleraren van verschillende universiteiten deel aan de mondelingen examens, die in eerste instantie door eigen leraren werden ingezet.
Een pikant detail: de scholen van bijzonder onderwijs, waar het schoolbestuur zich kon bemoeien met dit onderwijs, scoorden in de centrale examens in de regel lager in de resultaten dan de scholen van openbaar onderwijs, al was het ook in die tijd een taboe hierover te spreken. Doordat mijn vader gedurende lange tijd heeft deelgenomen aan deze centrale examinering heb ik deze informatie gekregen.
Reacties zijn gesloten.
Voor de mammoetwet
“Voor het ULO en het VWO werden de schriftelijke examens beoordeeld door leraren van andere scholen en werden de schriftelijke examens aangevuld met mondelingen examens, bijgewoond door zogenaamde gecommitteerden. Voor het ULO waren dit leraren van andere scholen, voor het VWO namen hoogleraren van verschillende universiteiten deel aan de mondelingen examens, die in eerste instantie door eigen leraren werden ingezet.”
Dit is van voor de mammoetwet uit 1968, toen was er nog geen VWO, wel HBS en Gymnasium. Na de mammoetwet had je schoolonderzoeken en centraal schriftelijke examens, zonder externe gecommitteerden.
correctie
Beste gpb,
ik wil u toch corrigeren. Ik heb in 1973 examen mavo-4 gedaan op de toen grootste school van Nederland de OSG in Amsterdam.
Bij wiskunde herinner ik me nog 2 verschillende examens, meetkunde en algebra. Bij Nederlandss en Engels hadden wij een gecommiteerde bij de mondelinge examens of tentamens (dat weet ik niet meer), die behoorlijk pittig waren. En bij biologie had ik zeker een modeling examen, want dat werd toen nog niet schriftelijk afgesloten. Daar was ook een externe gecommiteerde bij, ik zal dat nooit meer vergeten, omdat mijn onderwerp over de vis dolfijn ging, en hij mij ten onrechte corrigeerde, want ik had het over de zoetwater vis en die kende hij niet, het werd uiteindelijk een geanimeerd gesprek dat met een 8 werd afgesloten.
Hoe het met de correctie van het schriftelijke werk gesteld was weet ik niet meer, ik weet wel dat je pas op de dag van de uitreiking wist of je geslaagd was of niet.
Nog geen nieuw eindexamenprogramma
Pas in 1973 zijn voor verschillende vakken voor het VWO de eindexamenprogramma’s vastgesteld, daarvoor werkte men nog met de oude. Het kan zijn dat men toen ook nog met externe gecommitteerden werkte. Het ging mij vooral om de term “VWO”, die hoort bij de mammoetwet.
Nu staat het zo in de wet: “Voor iedere school wijst de minister zogeheten ‘gecommitteerden’ aan. Dit zijn leraren van andere scholen. Deze gecommitteerden controleren of de centrale examens wel voldoende objectief worden nagekeken. Eerst kijkt de leraar van de eigen school de examens na en daarna doet de gecommitteerde dat. Wanneer het cijfer van de docent en dat van de gecommitteerde verschillen, dan bepalen deze in onderling overleg het uiteindelijke cijfer.”
Dat hoogleraren externe gecommitteerden waren dateert bij mijn weten toch van voor de mammoetwet, maar ik laat mijn herinnering voor een betere. Je kunt er in ieder geval smakelijk over vertellen. Velen kennen nog wel de hoogleraar, die twee spijkers in zijn zak had, een stalen en een koperen en daar dan vragen over ging stellen. Had je een goede docent dan lichtte hij je van te voren in.
centrale examinering
Ik had het me te gemakkelijk gemaakt. Voor de mamoetwet heette het inderdaad geen VWO. Je had als voorbereiding op de universiteit het gymnasium, het lyceum met een HBS richting (voor b.v. medicijnen moest je dan geloof ik nog een aanvullend examen latijn doen), een gymnasium alfa (voor alfa studierichtingen) en een gymnasium beta (voor beta studierichtingen), de HBS (voor beta studierichtingen), een HBS-A voor economie en administratieve functies. Ik weet het niet precies meer. Zelf zat ik op het lyceum in de gymnasium beta richting. De wiskunde, natuurkunde, scheikunde, biologie hadden we samen met de HBS-ers.
Ik bedoelde met VWO aan te geven de studierichtingen, toegang gevend tot de universiteit en technische hogeschool (de laatste was nog geen HBO, daar had je de HTS voor).
HBS/gymnasium – B-vakken
HBS
schriftelijk wi na sk (indien 7 of meer geen mondeling)
mondeling plant/dierkunde wi na sk met gecommitteerde
Gymnasium
schriftelijk wi. Vanaf 1963 HBS = gymnasium
mondeling plantdierkunde(?) wi na sk met gecommitteerde.
In die tijd is 6 voldoende
De kandidaat die gemidd 5.5 had of minder was afgewezen.
Opgetekend uit een oude Kruijtbosch, DE examenbundel voor HBS-B.
Hier de eindexamenlijst uit 1901 van een bekende wetenschapper…
Het eerste mammoetexamen (mavo/havo/atheneum/gymnasium) is 1974.
Een leuke ‘Vercors’.
Lees het vreselijke leuke stukje van Vercors bij de ‘Sixties’, hoe de hoogleraar/examinator door de rector werd ingepakt om hem goed te stemmen.