Verschillende ervaringen, verschilende manier van denken. Nieuwe generatie vs Oude generatie.

29 mei 2006 redactie blogs 9

“Verschillende ervaringen leiden tot verschillende hersen structuren”– Dr. Bruce D. Berry, Baylor College of Medicine

Onze kinderen groeien in een hele andere manier en omgeving als hun ouders. 10.000 uur aan videospelletjes, 200.000 email en instant messaging berichten verstuurd of ontvangen, 10.000 uur mobiel bellen, 20.000 uur televisie kijken, meer dan 500.000 reclame boodschappen gezien en dat allemaal voordat ze school überhaupt verlaten. Dit zijn de ‘Digital natives’ [1] van vandaag.

In mijn vorige blog is te lezen hoe Marc Prensky [2] uiteenzet hoe de jonge mens (Digital Natives) wezenlijk verschillen van de oudere mens (Digital Immigrants). Dat hun hersenen anders in elkaar zitten als gevolg van andere input en omgevings variabelen tijdens hun eerste levensjaren. Omdat dit natuurlijk al snel ongefundeerd lijkt, wil ik hier iets verder op in gaan.

Neuroplasticity (neuro-plasticiteit): In tegenstelling tot wat velen vroeger hebben geleerd, is er wel degelijk een relatie tussen de externe stimulansen en de fysieke veranderingen binnen de hersenen. Gebaseerd op onderzoeken in de neurobiologie kan gezegd worden dat deze veranderingen plaatsvinden tijdens je gehele leven. Het kan, en is constant ‘in beweging’. Het constante veranderen of ‘reorganiseren’ van de hersenen heet ‘neuroplasticity’.

Malleability (buigzaamheid): Sociale psychologie bied ook sterk bewijs dat denkpatronen veranderen wanneer ervaringen veranderen. Tot de laatste paar jaar was de overtuiging (in westerse werelden) dat de basis principes van het menselijk denken voor iedereen gelijk waren. Culturele verschillen hadden misschien invloed op _wat_ mensen dachten, niet op _hoe_ te dachten.

[3]
Onderzoek door psychologen laat zien dat mensen die opgroeien in verschillende culturen ook daadwerkelijk verschillend denken. De omgeving en de cultuur waar mensen in opgevoegd worden blijkt invloed te hebben om de manier op ze denken.

[3]
“We used to think that everybody uses categories in the same way, that logic plays the same kind of role for everyone in the understanding of everyday life, that memory, perception, rule application and so on are the same,” “But we’re now arguing that cognitive processes themselves are just far more malleable than mainstream psychology assumed.”

Maar hersen en denk patronen veranderen niet van de een op de andere dag. Een belangrijke bevinden was dat het brein niet makkelijk van structuur of patroon veranderd. Biologische feedback (verandering) heeft meer dan 50 sessies (herhalingen) nodig om resultaten te laten zien. Het ‘Fast forWard program, een leermethode van een bedrijf wat zich specialiseerd in neuro-educatie, gaat bijvoorbeeld uit de 100 minuten x 5 dagen per week x 10 weken voordat er zich een effect kan voordoen.

Meerdere uren per dag, meerdere dagen per week, scherpe focus – lijkt dit ergens op? Games, Internet, Mobiele communicatie en televisie? Kinderen hebben hun hersenen aangepast op snelheid, interactiviteit, dynamiek en programmeerbaarheid. Net als lezen van schrift vele jaren geleden heeft het brein geleerd hier mee om te gaan, het gaat niet vanzelf.

Kinderen die opgevoed zijn in en om de computer, mobiele telefoons, interactieve hi-speed televisie en andere vormen van technologie denken anders als de rest. Sommige leermethoden breken deze geleerde
vaardigheden zelfs af, zoals parallel (in tegenstelling tot lineair ) denken. Er moet gezegd worden dat de verschillen meer een vorm van verdeling als een vorm van soort zijn.

Bijvoorbeeld, hersen-vaardigheden die worden getraind door herhaalde blootstelling aan computer spelletjes en andere digitale media zijn: representatie van driedimensionale objecten, mentale-mappen (“mental paper folding”), inductieve ondekkingen (het maken van observaties, het formuleren van hypothesen en zelf uitvinden van de beherende processen of regels zijn), focus verspreiding en snellere reactie op verwachte en onverwachte stimulansen.

Hoewel de vaardigheden zelf misschien niet nieuw zijn, zijn de combinatie en de ontwikkeling ervan wel nieuw. We hebben een generatie met een hele nieuwe combinatie van vaardigheden.

Maar we hebben ook iets verloren. Reflectie. In een wereld van snelle verandering en snelle reactie is er vaak weinig kans voor reflectie. Het gebrek aan reflectie is ook iets wat mij zorgen baart. Zit zou een vaardigheid moeten zijn die we in het leren moeten invoegen, maar in de taal van de ‘Digital Natives’.

De ‘Digital Natives’ zijn gewend aan snelheid, multi-tasking, random-access, grafisch-eerst, actief, leuk, fantasie, snelle feedback in hun spelletjes, MTV en internet en zijn verveeld door de educatie van vandaag. De vele vaardigheden die nieuwe technologieën wel hebben verbeterd worden bijna totaal genegeerd in het leerproces op scholen.

De cognitieve verschillen schreeuwen voor nieuwe aanpakken in leren, die beter passen bij de leerling van de 21ste eeuw.

Onder “Motivatie”, een woord wat ik eerder in verschillende contexten heb gebruikt, versta ik dan ook de link tussen heet leerproces en de nieuwe vaardigheden. Die aansluiting is wat motiveert, is wat werkt. Hoe frustrerend ook, de veranderingen in cultuur en levensstijl gaan razendsnel en zullen alleen maar sneller gaan. Velen voorspellen een punt waarop jongeren alleen nog maar aan jongeren kunnen leren, niet omdat ze de kennis bezitten die ze daarvoor nodig hebben maar omdat de oudere generatie het ze niet meer op de juiste manier kan brengen. Ik geloof dat deze verschillen onderwerp moeten zijn van discussie en dat meer onderzoek en dialoog hierover (dialoog juist _met_ die generatie) benodigd is.

Ik ben benieuwd naar uw mening,
Met vriendelijke groet,
Joep Gommers

[1/2] www.marcprensky.com
[3] Alexandr Romanovich Luria (1902-1977), Soviet pioneer in neuropsychology, The Human Brain and Psychological Processes (1963), Dr. Richard Nisbett of the University of Michigan.


[4] Quoted in Erica Goode, “How Culture Molds Habits of Thought,” New York Times, August 8, 2000.

Meer leesvoer:


[3] John T. Bruer, The Myth of the First Three Years, The Free Press, 1999, p. 155.
[4] Paul Perry in American Way, May 15, 2000.
[5] Dr. Mriganka Sur, Nature, April 20, 2000.
[6] Dr. Michael S. Gazzaniga, neuroscientist at Dartmouth College quoted in Robert Lee Hotz “In Art of Language, the Brain Matters “ Los Angeles Times, October 18, 1998.
[7] “Evaluation of Lightspan. Research Results from 403 schools and over 14,580 students,” February 2000, CD ROM.

9 Reacties

  1. Waarom andere leerdoelen?
    Joep, je legt uit waarom in jouw ogen het leerproces anders moet. Maar waarom zouden we ook de leerdoelen veranderen? Mijn vak is wiskunde; daarin is correctheid, exactheid, degelijkheid centraal. Het lijkt me geweldig mooi als we deze zaken met nieuwe leermethoden en -technieken aan kunnen leren. Maar een leerling die ze vanwege ‘het nieuwe leren’ of om andere redenen ze niet beheerst, krijgt toch een onvoldoende.

    Dus: alle manieren om de klassieke leerdoelen te bereiken juich ik van harte toe! Maar leg me nog even uit waarom ik die leerdoelen zelf zou moeten veranderen ….

    • Beste Mark, we zijn het met
      Beste Mark, we zijn het met elkaar eens. De leerdoelen blijven het zelfde, namelijk een naadloze aansluiting op het beroep. Tegenwoordig willen leerinstituten dit uitdrukken in competenties, waar voorheen die anders ging. Ik denk dat de doelen, het beheersen van de vaardigheden en het paraat hebben van de correcte kennis het zelfde blijven. Misschien veranderen de wensen of invulling van het beroep, waardoor je leerdoelen veranderen maar verder lijkt me dit niet. Mijn verhaal gaat dan ook over de manieren om deze leerdoelen te bereiken, hoe we studenten beter kunnen aanspreken.

      Ik zal eens nagaan of ik misschien iets verkeerd verwoord heb. Bedankt!

    • leerdoelen
      Beste Joep,
      Ben verheugd dat je instemt met het gelijkhouden van de leerdoelen en dat je bent afgestapt van motivatie als doel. (zie vorige berichten van jou). We gaan elkaar naderen. Nu het leerproces. Ik ben het met je eens dat wij meer in een beeldcultuur leven dan 50 jaar geleden. Maar hou voor ogen dat 200 jaar geleden men nog veel sterker in een beeldcultuur leefde.Men was analfabeet. De beeldcultuur is dus niets nieuws onder de zon.Verwerking van informatie door beeld of tekst blijft even inspannend en moeilijk als altijd en training van de hersenen om dit te doen blijft even noodzakelijk als altijd.

  2. Hersens zijn niet anders
    Joep, je kunt je helemaal suf citeren en verwijzen, maar dat maakt je stellingen niet waarschijnlijker. Ja de mens is een lerende en zich ontwikkelende en hersentjes doen dat ook. Dat was honderd jaar geleden ook zo, al wisten de geleerden dat nog niet. Er is de afgelopen honderd jaar niets aan de capaciteiten van hersens veranderd al zullen sommige vaardigheden anders ontwikkeld zijn. Autorijden doet ook iets met je hoofd bijvoorbeeld.
    De waarde van kernvaardigheden als lezen en rekenen en het feit dat die vaardigheden niet bij wijze van biologie aan komen waaien maar kunstmatig aangeleerd moeten worden, rechtvaardigt het bestaan van georganiseerd onderwijs.
    En daar is wel wat veranderd. Waar Vygotskii begin vorige eeuw nog pleitte voor de speelse leeromgeving om letters en cijfers tot de denkwereld van kinderen te laten horen voordat je ze leerde lezen (de betekenisvolle context), is dat nu flauwekul. Kinderen groeien buiten school er al mee op. De school kan zich meer specialiseren en toeleggen op het doelgericht leren en hoeft zich juist steeds minder te bemoeien met de dingen van het leven. Die komen via tv, radio, internet en Ipod vanzelf de huiskamer in.
    Ja, er is een mentaliteitsverandering nodig in het onderwijs (en onder ouders). Maar die heeft vooral betrekking op de afkeer van doelgericht leren en ambitie. Dat is voor velen synoniem aan kindermishandeling terwijl het door de maatschappelijke veranderingen de kern van het bestaansrecht van georganiseerd onderwijs is. Het leven hoef je niet te organiseren. Dat komt vanzelf.

    • Beste Mariam, ik kom niet
      Beste Mariam, ik kom niet helemaal door je tekst heen maar ik zal proberen er uit te halen wat je bedoelt (correct me, if im wrong). 1) Hersencapaciteit groeit niet, sommige vaardigheden zijn slechts anders ontwikkeld 2) leren van kernvaardigheden gaat niet via biologie dus moet aangeleerd worden, wat georganiseerd onderwijs rechtvaardigd en 3) er is een mentaliteitsverandering nodig richting doelgericht leren en ambititie. De enige nuance die anders is in mijn verhaal is dat sommige _leer_ vaardigheden anders zijn ontwikkeld waardoor er _anders_ geleerd kan en dient te worden om zo beter aan te sluiten op de leerling en de kennis en ervaring die hij opdoet naast school.

      We zijn het dus, gelukkig, met elkaar eens. Wel wil ik je vragen de emotie niet in de discussie te brengen ‘je kunt je suf citeren, maar dat maakt het niet minder waar’ is onnodig. Citeren en refenties maken het mogelijk voor iedereen zijn eigen mening te vormen. Ik zie ook graag meer leervoer behorende bij jou argumenten, dan heb ik goed vergelijkingsmateriaal en kan ik wellicht mijn ideeen daarop aanpassen.

      • Flightsimulator
        Beste Joep, je hebt het inderdaad niet zo goed begrepen blijkt uit je samenvatting (wie heeft het over hersencapaciteit?). Ik weet niet wat je eigen vakgebied is, maar de speculaties die je loslaat over neurologische ontwikkelingen binnen de hersenpan gaan volstrekt voorbij aan het kerndoel van onderwijs.
        Je stelling blijft “mijn verhaal is dat sommige _leer_ vaardigheden anders zijn ontwikkeld waardoor er _anders_ geleerd kan en dient te worden” en die stelling blijft mager onderbouwd.
        Voorzover er iets verandert aan de taak van het onderwijs, ligt dat aan de veranderende maatschappij. Bijvoorbeeld die 200.000 emails. Die kreeg je honderd jaar geleden niet. We hebben geen nieuwe mens, alleen maar een nieuwe maatschappij. We zijn het denk ik niet eens tenzij je tussen al die woorden eigenlijk iets heel anders wil zeggen dan je schrijft.
        Je citaten en verwijzingen helpen niet. Ten eerste verwijzen de meesten niet concreet (we kunnen helemaal niks nalezen, zelfs niet of ze wel dezelfde bewering doen als jij doet) en voorzover ze te linken zijn naar iets dat wel leesbaar is, komen ze telkens uit bij commerciele aanbieders van computergames met leerpretenties. Vaak ook nog van dezelfde commerciele aanbieder (marc pensky).
        Wie weet draait Alexandr Romanovich Luria zich wel om in zijn graf door de wijze waarop zijn werk nu gebruikt wordt als legitimering voor de verkoop van spelletjes.
        Oh, begrijp me niet verkeerd: van computerspelletjes kun je ook leren. Volgens mij is er niemand die dat bestrijdt. Maar een spelletje dat doelgerichte instructie overbodig maakt, is nog niet uitgevonden.
        Zelfs voor autorijden en vliegen bestaat er nog steeds een school met instructeurs en aankomende dokters snijden nog steeds in echte lijken ook al is aangetoond dat het spelen van computerspelletjes hun coördinatie ten goede komt.

  3. ervaring en denken
    Beste Joep,
    objectieve factoren worden door de hersenen geïnterpreteerd waarna een reactie volgt. De interpretatie hangt af van de denkpatronen welke gevormd worden door een veelheid aan factoren{cultuur, religie,sociale omgeving, gebeurtenissen etc.} welke zijn samen te vatten in ervaring en opvoeding.Het gaat er niet alleen om wat je ziet en hoe maar vooral om hoe je het uitlegt en er dus wat mee doet. Wat wil je nu? Achter de prikkels van m.n. de commercie aan hobbelen als onderwijs of wil je opvoeden door te onderwijzen?
    Corgi

Reacties zijn gesloten.