Rijk worden in het wetenschappelijk onderwijs

Op de universiteit waar ik werk wordt een nieuw stelsel de verdeling van het geld voor het onderwijs ingevoerd. Tot voor kort kreeg iedere faculteit een hoeveelheid geld naar rato van het aantal studenten aan wie onderwijs wordt gegeven. Kern van het nieuwe stelsel is, dat je betaalt krijgt voor het aantal studenten dat voor het onderwijs dat je geeft, slaagt. U voelt het al, dit kleine verschil leidt tot onvermoede kansen.
Zelf geef ik een cursus statistiek. Dat is geen populair vak, maar wel verplicht. Zo ongeveer de helft van de studenten probeert er met een minimum aan inzet onderuit te komen, zodat dit soort onderwijs niet altijd een genoegen is. Bovendien ben je bij dit soort vakken voortdurend bezig het zwakke VWO-wiskunde onderwijs te repareren. De gevolgen zijn er dan ook naar. Veel studenten zakken voor het tentamen. Niet erg efficiënt, want ze komen allemaal weer terug om het over te doen. Je kunt alleen het slagingspercentage opkrikken door heel veel te doen aan begeleiding: verplichte practica, veel assistentie bij het maken van opgaven. Het hoge aantal hertentamens zorgt er wel voor dat er ieder jaar veel studenten voor je cursus staan ingeschreven, zodat je je geld wel krijgt. Niet dat dat de drijfveer is – minder inspanning om de kids wat noodzakelijke kennis voor hun vak bij te brengen zou ook wel welkom zijn. Ik zit ook niet op veel werk te wachten en aan ongemotiveerde studenten heb ik een bloedhekel.
Het nieuwe financieringsstelsel biedt betere opportunities! Je kunt er veel sneller rijk mee worden! Dat doe je als volgt. In de eerste plaats gaan de eisen voor het vak omlaag. Dat moeilijke onderdeel multivariate statistiek er maar uit gooien. Ze snappen het toch nooit. Verder ook maar minder practicumopgaven, dan heb je ook al die assistenten niet nodig en kun je het wel alleen af met 60 studenten. Natuurlijk ga je dat merken bij het tentamen. Maar daar kun je ook wel wat aan doen…. Geef maar een zesje inplaats van een vier. Gauw doorsturen die sukkels – hoe minder je ze hoeft te zien, hoe beter, voor je eigen humeur en voor de kas van de afdeling. Goed voor de studenteninstroom is het ook. Zo jongen, had jij zo’n moeite met statistiek bij universiteit X? Kom bij ons, wij helpen je er wel doorheen.
U mag het zeggen – in welk systeem zitten de meest perverse prikkels en bij welk systeem is de kwaliteit van het onderwijs het best gegarandeerd? Overigens is het geld wat je krijgt voor je onderwijs ieder jaar weer minder – waarom dat zo is heeft niemand mij tot nu toe duidelijk kunnen maken. Wat ik wel weet: topbestuurders van verschillende Nederlandse universiteiten hebben zichzelf het laatste jaar weer flinke salarisverhogingen toebedeeld. Goed voorbeeld doet goed volgen, en na ons de zondvloed. Goed opgeleide mensen hebben we keihard nodig in een toekomst met klimaatverandering, zeespiegelrijzing en energie- en grondstoffenschaarste, veel meer dan graaiers en andere financiële goochelaars. Waar dat op uit draait laat de kredietcrisis wel zien.

7 Reacties

  1. hebben financiele goochelaars wel behoefte aan statistici?
    Ik krijg mijn cynische wereldbeeld opnieuw bevestigd door dergelijke verhalen. Lastig vak, dat statistiek. Kan dat niet anders?
    Op het HBO hebben we daar wel een oplossing voor. Maak van statistiek een module SPSS en je bent van een hoop ellende af. Voordeel: je hoeft helemaal geen VWO wiskunde meer op te halen. Die is helemaal niet meer nodig. Trukendoos statistiek gaat uitstekend als je de rekenmachine of de software maar kunt gebruiken. Daarvoor hoef je echt de formule van de standaardafwijking niet voor te kunnen begrijpen. Beter nog: verander het vak statistiek in onderzoeksvaardigheden. Een minimum aan serieuze theorie, een absoluut minimum aan statistiek en je krijgt toch flitsende rapportages met mooie plaatjes. Ruim voldoende om de financiële goochelaars ter wille te zijn, maar te weinig om wie dan ook op te leiden tot een niveau dat hij in staat is de goocheltruc te doorzien. Dat is voor de machtigen op deze aardkloot veel en veel beter. Wat een ramp had het niet betekend als we het gemarchandeer met de sub prime hypotheken eerder hadden doorgrond? Velen hadden enorme bonussen mis moeten lopen.

    • Gekke Gerritje
      Ook bij onderwijskunde is statistiek een verplicht module maar we zitten nu wel opgescheept met allerlei “wetenschappelijke onderzoek” dat de term wetenschap te schande maakt.
      Het verdedigen van standaarden voor goed onderwijs in “echte” vakken lijkt alleen nog weggelegd voor gewetensvolle, niet door commercie en eigenbelang verblinde, gekke-gerritjes.

  2. Ook bij andere studies gebeurt dit helaas….
    Ik kom zelf ook uit de universiteitswereld. Ik heb daar 7 jaar onderzoek verricht en ook daar zag je duidelijk een teruggang in de kwaliteit van de studenten. Toen ik ging studeren (Lucht- en Ruimtevaarttechniek) slaagden van de 220 deelnemers voor het eerstejaarsvak mechanica 10 studenten met een voldoende. Mede onder druk van de overheid moest dit percentage omhoog en werden er studiesteunlessen geintroduceerd in combinatie met een intensievere begeleiding en vereenvoudiging van de tentamens. Het slagingspercentage werd wel tegen de 75%. Wat men echter vergat is dat in het tweede jaar het vervolgvak opeens kelderde naar lagere percentages… En dus werden daar ook aanpassingen gedaan. Uiteindelijk gingen er studenten afstuderen waarvan je soms wel het idee had dat ze de basis niet echt begrepen.

    Dit onderbouwt denk ik wel de angst die je omschrijft in je artikel.

  3. De kern van het kwaad
    Beste meneer/mevrouw Van Huissteden, het hele HBO wordt al jaren door de overheid op deze wijze bekostigd, misschien de universiteiten ook wel. Dat is precies waardoor de kwaliteit van het hoger onderwijs in het gedrang is gekomen. Voorwaarde voor herstel is dan ook een drastische herziening van de bekostigingssystematiek, want die is de kern van het kwaad.

  4. Artikel in Ad Valvas
    Op bl. 4 van het laatste nummer van Ad Valvas (huisorgaan VU) staat een uitstekend artikel met dezelfde strekking. De kop vertelt dat het nieuwe financieringssysteem persver is. In de laatste alinea staat dat de universiteit Ad Verbrugge geen prijs moet toekennen, maar gewoon moet luisteren naar zijn club: BON dus.

    Voor het hele artikel: www.advalvas.vu.nl/images/AdValvasPDF/PDF/5603.pdf

  5. Aangifte
    Om van dit soort fraude aangifte te doen in Nederland zelf schijnt vrij hopeloos te zijn
    (in een land waar de metro…, waar de bouwfaculteit…, )

    Maar er zijn internationale ranglijstjes van universiteiten en die lijstemakers zullen wat beter op hun waar opletten.

    Je hoeft niet perse je eigen uni aan te geven, de buren mag ook.

Reacties zijn gesloten.