16 maart 2010
Onderwijs heeft toch meer om het lijf dan ‘taal en rekenen’ à la Dijsselbloem, het is ook redeneren; avoir un estime de soi; een Eigen Stem in stand houden; als land uitstralen; zich laten inspireren door het verleden; inhoud geven en transcenderen; beseffen dat goed inzicht afhankelijk is van een gedegen algemene kennis en van een goede taalbeheersing, dus dat kennisoverdracht centraal moet staan. En de helpende hand bieden bij de integratie. Die leidraad is moeilijk te definiëren en al helemaal niet te kwantificeren. De laatste tijd kwam ik 4 korte teksten tegen die de sluier een beetje oplichten en die als wegwijzer kunnen dienen.
Toen Albert Camus (1913-1960) in 1957 de letterkundige Nobelprijs kreeg, was dat voor hem een etappe van een uitzonderlijk parcours. Hij, een half wees, werd in Algiers opgevoed door een slechthorende analfabete moeder, die als poetsvrouw haar hele lange grauwe leven andermans trappen op en af moest gaan, maar nooit klaagde en ongeschikt was voor ressentiment. ‘Devant ma mère, je sens que je suis d’une race noble: celle qui n’envie rien’. Het anarchistische blad Le Monde Libertaire (1) van januari 2010, citeert ter herdenking van Camus’ noodlottige ongeval 50 jaar geleden, de brief aan zijn Meester van de lagere school “Zeer Geachte Meneer Germain, ik heb gewacht totdat het rumoer om me heen van deze dagen wat gedoofd was om me met mijn hele wezen tot U te richten. Men heeft mij net een veel te grote eer bewezen, die ik niet gezocht heb en ook niet ambieerde. Maar toen ik het bericht kreeg, was mijn eerste gedachte, na mijn Moeder, voor U. Zonder U, zonder de liefhebbende hand die U gereikt heeft aan het armzalige kind dat ik toen was, zonder Uw onderwijs en Uw voorbeeld, zou niets van dat alles hebben plaats gevonden. Voor mij is zo’n eerbewijs niet het einde van de wereld. Maar dat eerbewijs biedt mij ten minste de gelegenheid om U te verzekeren dat Uw inspanning, Uw werkzaamheid en niet te vergeten de hartelijkheid die U toepaste, nog altijd levend zijn bij één van Uw kleine scholieren, die, ondanks de jaren die voorbij zijn gegaan, nog steeds Uw dankbare leerling is. Ik omhels U met al met al mijn kracht”.