Maand: september 2006

Poëzie moet rijmen en wiskunde moet toepasbaar zijn.

Nog nooit was de aandacht voor dit onderwerp zo groot! Verschillende media, politici en onderwijzers van alle rangen en standen discussiëren met elkaar en met zichzelf. Waar moet ons onderwijs naartoe?!?

Onze kenniseconomie kent sinds de jaren ’90 een regelmatig verval, volgens sommige trad de devaluatie zelfs eerder in, aan kennis en feiten. Echter zijn de communicatieve vaardigheden nog nooit zo groot geweest. Helaas weegt dit niet op tegen de ellende en achterstanden die studenten en scholieren deze dagen oplopen. Feitenkennis bestaat nagenoeg niet meer en examenkandidaten spreken niet meer volledig Duits en Engels. De Tweede Fase wordt zomaar ingevoerd en de Mavo wordt afgeschaft.

Om goed onderwijs te kunnen bieden is het belangrijk dat leerlingen je onderwijs kunnen en willen volgen. Er kunnen veel redenen zijn waarom dat niet lukt: beperkte intelligentie, problemen thuis, sociale handicaps, gedragsstoornissen enz. Leerlingen (óók leerplichtigen) die echt storend zijn in hun groep moeten (uiteindelijk) uit het onderwijs verwijderd kunnen worden. Om te zorgen dat ze niet op straat belanden moet daar goede opvang voor zijn; het liefst binnen de school zelf. Ik denk aan projecten voor voortijdig schoolverlaters binnen VMBO en MBO. Ook eerherstel voor het Speciaal Onderwijs is nodig. In geval dat leerlingen echt niet terug kunnen naar het onderwijs moeten ze begeleid worden tot ze een baan hebben.

Afgelopen woensdag, 06 september, vond het grote Varias Vias onderwijsdebat plaats in Zwolle. Varias Vias is een onafhankelijke studentenvereniging van studenten van de lerarenopleiding geschiedenis. Veel van de leden studeren aan de Hogeschool Windesheim.

De lijst van deelnemende partijen:

• Dr. Eddy van Hijum (lid Tweede Kamer, CDA)
• Peter Wester (voorzitter bestuur Vereniging Nederlandse docenten geschiedenis, VGN)
• Drs. Arie Wilschut (historicus, auteur Geschiedenisdidactiek, lid commissie De Rooy)

Helder toch… we hebben een kwalitatief en kwantitatief idee van het probleem, de onderwijs inspectie heeft de oorzaak geanalyseerd en nu heeft de gemeente Amsterdam de oplossing geïmplementeerd.
Je kunt het raden: ze hadden vast een uitgelekte versie van de rapportage van de inspectie. Hebben daar vast goed naar geluisterd en professionele docenten gezocht om het taalprobleem aan te pakken. Docenten die verstand hebben van de didactiek en daarvoor opgeleid zijn.

Helaas… nee hoor… In haar wijsheid heeft de gemeenste Amsterdam het project waarin Allochtone vrouwen andere allochtone vrouwen leren lezen tot winnaar en voorbeeld gesteld. Raar alleen. Ik lees nergens in dat project dat de (allochtone) docenten systematisch en professioneel geschoold zijn in wat ze moeten doen.

De onderwijs inspectie heeft een onderzoek gedaan naar de oorzaken van leesachterstanden. Je vindt de brochure hier: www.onderwijsinspectie.nl/Documents/pdf/Lezen_A5_1

Het is buitengewoon helder materiaal, en daar waar “lezen”of “nederlands” staat kan vast en zeker ook rekenen, aardrijkskunde, tekenen en lichamelijke opvoeding gelezen worden.

Wat blijkt: de inspectie heeft geconcludeerd dat een en ander bijna enkel en alleen afhangt van een juiste didactiek. Consequent en gestructureerd oefenen met specifieke oefeningen. “Leren lezen gaat niet vanzelf” is natuurlijk voor iedereen die enig verstand bezit een open deur, maar voor de natuurlijk leren adepten wellicht een eye-opener.

Naar aanleiding van de vele meldingen van intimidatie volgen hier een aantal tips:.
1 Vraag eerst of dat je werkgever tevreden is over je arbeidsprestatie in functionering
en of beoordelingsgesprekken. Geef alleen openlijke kritieken als
hieruit blijkt dat men tevreden is over je.
Het moet duidelijk zijn dat het over het beleid gaat, ze mogen geen kans hebben de kritische houding
te vertalen naar `slechte docent` .
2 Wil je iets extern uiten doe dat dan niet onder eigen naam. Let erop dat b.v. kritiek op een
onderdeel niet uitgelegd kan worden als kritiek op je werkgever.

Afgelopen dinsdag -5-9’06- las ik een verbluffende tekst van de lerarenopleider Ton van Haperen in het NRC Handelsblad.
Hij betoogt daarin over het fenomeen dat het VO tegenwoordig een angst of afkeer heeft ontwikkeld voor academisch opgeleiden. Ze zijn namelijk vervelend, lastig, luisteren niet of slecht naar het management en gaat zijn eigen gang. Academici blijken namelijk de tweede fase te negeren, geven klassikaal les en veranderen de van te voren afgekauwde lesstof. Daarnaast schrijven ze zelf hun lesmateriaal en negeren het boek.
Het hier aangekaarte loopt zelfs zo hoog op, volgens Van Haperen, dat nieuwe academisch opgeleide docenten zelfs achtervolgt worden tot de parkeerplaats door het management om hen tot de orde te roepen.

En wat is de oplossing: laten we de taal vooral leuk maken door een rapper binnen te halen (is ook taal hoor!!) en laten we eens een graffity activiteit organiseren in het fietsenhok. Dan zullen de leerlingen inzien dat taal niet saai is, maar ook leuk kan zijn.

Jaja… ik weet het, voetballen is niet saai, kan ook leuk zijn, maar daarmee kan ik het nog niet. Blurb

Beste Maurits,
Wat mij opvalt in jouw betoog is dat de regels en methodes etc. nogal zijn gewijzigd in de loop van de tijd. Ik had er geen idee van dat het zo veelvuldig is geweest en vaak ook zo ingrijpend. Zelf loop ik ook al heel wat jaren rond in het onderwijs en ik ben nog steeds van mening dat onderwijs managementtechnisch gesproken een uitermate simpele activiteit is. Feitelijk zit het werk vooral in de inhoudelijke aanpassingen binnen de vakken. Naast contacturen is vakbijhouden in mijn visie dan ook het meest wezenlijke voor een docent. Toch zie je steeds weer de hele school overhoop gehaald worden qua methodes etc. Er zijn momenten genoeg geweest waarin er geen een jaargang binnen het instituut was waar ik werkte waarvoor dezelfde regels golden. Bij het personeelsbeleid zag je soortgelijke ontwikkelingen. Dit alles brengt mij tot de volgende stellingen: