Voorstanders van tablets zeggen altijd dat je er zoveel mee kunt, maar dat is precies mijn probleem: je kunt er veel te véél mee. Je kunt er zowat alle dingen mee die je met mobieltjes en smartphones ook kunt, alleen dan ook nog met geluid erbij. Ed Nijpels wil dus van bovenaf in heel Nederland een dergelijk apparaat de les induwen, terwijl scholen het probleem met de mobieltjes nog niet eens goed onder controle hebben.
Hieronder geef ik een opsomming van de problemen die ik voorzie met tablets.
1) Met tablets kun je communiceren, bijv. mailen, facebooken, twitteren, skypen, chatten, etc. Veel leerlingen vinden dat natuurlijk leuk, maar in de les ondergraaft dat het werk van de docent. Leerlingen krijgen er extra afleiding bij, en dat maakt leren er niet makkelijker, maar juist moeilijker op: afleiding ondermijnt de wilskracht. Alleen al het bieden van weerstand kost energie die beter voor concentratie op de lesstof gebruikt kan worden.
2) Met tablets kun je ook nog foto’s maken, filmpjes opnemen en deze meteen uploaden. Vooral een docent die het vak nog moet leren, en dat zullen er in het Nederlandse onderwijs steeds meer worden omdat de oudere generatie met pensioen gaat, is dit een groot probleem.
3) Van e-readers (vooral populair bij mensen boven de 50) is bekend dat je er 10 procent langzamer mee leest. Het ligt voor de hand dat dat bij tablets ook zo is.
4) Als digitale boeken zo geweldig zijn, waarom zijn ze dan niet allang massaal doorgebroken op de markt? Verreweg de meeste boeken die verkocht worden zijn nog altijd papieren boeken. Daar geven consumenten kennelijk de voorkeur aan. Waarom moet het onderwijs iets worden opgedrongen waar de consument kennelijk niet zo enthousiast over is?
5) Voordeel van een tablet zou zijn dat de boeken makkelijker up-to-date kunnen worden gehouden en dat de actualiteit er makkelijker in opgenomen kan worden. Maar als docent is het helemaal niet handig als je boek steeds verandert: je verliest daardoor controle, bovendien is voor het overgrote deel van de vakken helemaal niet nodig dat het boek steeds “up-to-date” gebracht wordt. Daarbij heeft een goeie docent geen schoolboek nodig voor het leggen van koppelingen met de actualiteit; die doet dat liever zelf op z’n eigen manier dan dit centraal voorgekauwd krijgen door een uitgever.
6) Als docent heb je met een regulier lesboek veel meer controle over hoe leerlingen werken. Je ziet ook bij leerlingen die achterin de klas zitten of ze het open hebben liggen op de juiste bladzijde en dat ze dus niet met andere dingen bezig zijn.
7) Bij sommige toetsen (en dus ook examens) mag je soms een bepaald naslagwerk bij de hand houden, bijv. een binasboek, woordenboek of een grammaticaboek. Met boeken van papier is dat geen probleem, maar als die op een tablet staan, hebben leerlingen een enorm spiekapparaat bij de hand, want op een tablet kan veel méér staan, en je kunt er ook nog eens mee communiceren.
8) Een boek doet het altíjd. Bij een tablet kan de stroom opraken, en moet je ‘m weer opladen. Bij een schooldag van acht lesuren, kan dat met de huidige stand van de technologie een probleem worden. Leerlingen kunnen ook het leerproces saboteren door hun tabletbatterij expres op te laten gaan en niet te herladen. Stroomvoorziening in alle lokalen om dit probleem te ondervangen is zeer kostbaar om te laten aanleggen en in het gebruik zeer onpraktisch.
9) Als het geluid van een tablet aanstaat, kan al één leerling in een klas van 30 leerlingen geluidsoverlast veroorzaken voor alle anderen. Met z’n dertigen tegelijk het geluid aanhebben en bijvoorbeeld filmpjes afkijken, wordt één grote drukte waar niemand in kan werken. En als iedereen een koptelefoon opheeft, kan een docent weer niet weten of een leerling niet misschien naar zijn eigen muziekcollectie zit te luisteren, en kan een docent zijn leerlingen sowieso niet meer goed aanspreken.
10) Het gewicht van de zware boekentas zou een probleem zijn. Dat probleem is momenteel al een stuk minder groot omdat leerlingen op school kluisjes hebben en niet de hele dag met een volle tas hoeven te sjouwen. Maar sjouwen en fietsen met een zware tas is helemaal niet zo’n probleem: het is gezonde lichamelijke inspanning die obesitas helpt voorkomen.
11) Leerlingen zouden door tablets op school te gebruiken beter voorbereid worden op de digitale wereld. Maar de digitale wereld ís al overal om leerlingen heen en ook thuis allang aanwezig. Waarom ze op school in aanraking brengen met iets waar ze allang vertrouwd mee zijn? Je moet je op school juist richten op zaken waar leerlingen búiten school niet aan toe komen.
12) Als tablets wél enorme voordelen zouden bieden, zou het voor particuliere scholen zeer interessant zijn ze snel en massaal in te voeren, omdat ze daarmee een concurrentievoordeel opbouwen ten opzichte van andere al dan niet particuliere scholen. Maar particuliere scholen kiezen juist helemaal niet voor tablets. Financieel hebben ze geen grote beperkingen om ze in te voeren, maar voor hen loont het kennelijk niet. Waarom zou het dan wél lonen voor gesubsidieerde scholen?
13) Waarom zou een overheid moeten beslissen welke middelen een docent moet inzetten in zijn lessen? Of waarom zou een schoolleiding dat zelfs willen beslissen of beïnvloeden? Waarom zou je dit niet gewoon overlaten aan de vaksectie of de individuele docent zélf? Ik zie er zelfs het probleem niet van in dat de ene docent van een bepaald vak kiest voor een regulier boek, en een andere docent voor het laten gebruiken van een tablet. Ook qua kostendoorberekening naar ouders zijn heel goed modellen denkbaar waarbij dit geen probleem hoeft op te leveren.
14) Vaak wordt het argument gebruikt dat de invoering van tablets “onafwendbaar” is, en dat we er toch een keer aan zullen moeten. Dat klinkt al niet erg positief. Mensen die in een winkel een tablet aanschaffen, doen dat niet omdat het onafwendbaar is, maar omdat het hun voordeel oplevert. Bovendien heb je als school zelf de controle over het al dan niet invoeren van tablets, en kun je ouders gewoon uitleggen waarom je de voorkeur geeft aan boeken. Nog belangrijker is dat het niet gaat om óf tablets al dan niet moeten worden gebruikt, maar wát voor tablets zóveel voordeel bieden dat je ze graag wílt gebruiken. Ik zie het niet snél gebeuren, maar misschien komen er op een gegeven moment tablets (of schooltabletsystemen) op de markt die voor mij als docent inderdaad prettiger werken dan boeken. Tablets waarbij de docent geen controle verlíest, maar wínt. Maar zover is het dus nog lang niet. Tot die tijd wil ik in mijn werk niet omlaag gehaald worden door gebrekkige technologie. Een tandarts gaat ook niet boren met een nieuwe van hogerhand voorgeschreven boor die nog niet goed genoeg uitontwikkeld is. Waarom zou dat voor een docent anders moeten liggen?
15) Er is geen bewijs dat tablets betere onderwijsresultaten opleveren. Wél is het zo dat digitalisering van het onderwijs veel geld kost, en dat dat geld vervolgens niet meer aan andere zaken kan worden uitgegeven, zoals hogere salarissen om hogergeschoolde docenten mee te werven op de arbeidsmarkt, iets wat wél aantoonbaar beter onderwijs oplevert.
Zie hiervoor ook het uitgebreide artikel in de New York Times (eerder op deze site geplaatst):
(moet je helaas voor inloggen)
Een aantal invloedrijke mensen in de ICT sector, van wie je het dus niet direct zou verwachten, hebben zich tegen technologie (“gatgets”) in het klaslokaal gekeerd, onder andere Bill Gates (voormalig CEO van Microsoft) en Craig Barrett (voormalig CEO van computerprocessorfabrikant Intel). De laatste zegt bijvoorbeeld: “Putting all the new and fancy equipment found in today’s American classrooms aside [hij schampert ook nog even over digitale schoolborden] a good teacher is the best tool for a good education anywhere in the world,”
Extra
Nog wat extra informatie.
(Overigens, ik tikte dit hiervoor, ging naar "Meer informatie over tekstopmaak" en vervolgens was mijn commentaar verdwenen)
Tabletten kunnnen in ongerede raken, vergeten worden (dat is ernstiger dan een boek), gestolen worden.
In ongerede raken: hoe vaka moesten de ict-ers bij ons van lokaal naar lokaal rennen omdat er vanalles niet in orde was: een bladzijde bleef hangen, er porno op geplaatst was die niet weg te krijgen was, de calibratie niet meer te repareren was.
Ernstiger is dat schoolleidingen kunnen gaan verordeneren dat alleen digitale boeken nog maar gebruikt mogen worden. De kans op slechte, opgeleukte methode is dan levensgroot.
De leraar heeft geen overzicht meer over de klas, kan nauwelijks het tempo vaststellen van de instructie. Althans dat wordt ingewikkeld, het gebeurt niet meer automatisch.
nummer 16
16) Met een tablet heb je het tempo niet meer onder controle. De leerlingen gaan sneller door de stof dan hun hersenen kunnen verwerken. Gevolg is oppervlakkige kennis.
Zuid-Korea aan de tablet
En ik ben ook naïef ook: Nijpels zegt dat ze in Zuid-Korea uiterlijk in 2015 het hele onderwijs gedigitaliseerd willen hebben. Maar in Zuid-Korea zit Samsung, en dat is een grote producent van tablets. Het zou best kunnen dat er ook de nodige halfgeleiderproducenten zitten.
Als Zuid-Korea tablets invoert, is dat natuurlijk de perfecte reclame om wereldwijd nog meer van die tablets te kunnen verkopen. Ze horen daar de kassa al rinkelen.
Nijpels noemt ook Thailand, of Taiwan, als land dat hiermee bezig is. Ik kan het niet goed verstaan, maar Taiwan lijkt me qua land met eigen grote computerindustrie logischer dan het wat krapper bij kas zittende Thailand.
Hier nog Nijpels bij de NOS:
nos.nl/audio/374438-ed-nijpels-wet-schoolboeken-belemmert-opkomst-tablets.html
Tablets in onderwijs
Mooi commentaar op de site van BON over idee van Ed Nijpels om tablets op elke school ‘verplicht’ in te voeren. De auteur, Em70, ziet eigenlijk alleen maar nadelen en somt deze overzichtelijk op. Als rector van een school met ruime ervaring in het gebruik van tablets (iPads) in de klas plaats ik graag wat kanttekeningen bij de vijftien door Em70 genoemde argumenten.
1. Met tablets kun je communiceren!
Me dunkt dat communicatie de belangrijkste schakel is in een onderwijsproces. Een enorme verrijking dus van de mogelijkheden om leerlingen te laten samenwerken, werk delen met elkaar en de docent en geluidloos met elkaar te overleggen in de klas. Mét natuurlijk het grote voordeel dat er een ‘uit-knop’ op zit. Allemaal de tablet in de tas of op de hoek van de tafel en we zijn weer face-to-face.
2. Met tablets kun je ook nog foto’s maken.
Dat kan al jaren met mobieltjes in allerlei vormen. Het voordeel van de tablet is dat dit wat lastiger stiekem gaat. Als leerlingen dus een voor de docent ongewenst filmpje of foto willen maken, zullen ze daar eerder hun toch aanwezige mobiel voor gebruiken.
3. Van e-readers is bekend dat je er langzamer door leest. Naar de laatste generatie tablets is dit onderzoek nog niet gedaan, maar los daarvan vraag ik me af of we hier een probleem hebben. Het gaat om de kwaliteit van het lezen, niet zozeer om het tempo. Overigens bent ik het met Em70 eens dat een echt boek lezen veel prettiger is. Ik zie de tablet dus ook niet alle boeken vervangen. In elk geval niet de boeken die veel puur lezen vragen.
4. Waarom is het e-book niet allang doorgebroken? Zie hierboven. Bij de meeste mensen gaat toch gewoon een lekker stapeltje boeken in de koffer mee op vakantie!
5. Boeken meer up-to date. Dat zou voor veel vakken niet gelden en bovendien de docent van zijn stuk brengen? Ik denk dat het voor veel vakken wél geldt: maatschappijleer, economie, muziek, aardrijkskunde en ja, zelfs geschiedenis. Maar ook bij talen verandert er veel. Dat is ook te merken aan de snelheid waarmee methodes steeds opnieuw uitkomen. Wiskunde niet, dat is geloof ik al eeuwen hetzelfde, al zijn er wel nieuwe toepassingen. Een docent die de actualiteit niet aan zou kunnen, heb ik nog zelden van gehoord. Dat zou ook te gek voor woorden zijn!
6. Een regulier boek geeft de docent meer controle over hoe leerlingen werken.
Ja, als je er van uitgaat dat alle leerlingen in het zelfde tempo altijd op het zelfde punt in de stof zijn en allemaal dezelfde uitleg nodig hebben. We zijn toch al enkele decennia in de weer met leerstijlen en voorkeuren waarmee we elke leerling mee individueel proberen te benaderen. Je doet een grote groep zwakke en zeer sterke leerlingen enorm te kort door altijd voor het midden te gaan. Tablets zijn een geweldig hulpmiddel om te differentiëren en samen te werken in de klas. Dit levert een enorme kans voor de docent om meer en gerichter met individuele leerlingen aan het werk te kunnen.
7. Als naslagwerk is een tablet natuurlijk helemaal ideaal. Wat spieken betreft, hier geldt wederom dat een smartphone daarvoor vele malen handiger is en de kans op betrappen kleiner maakt. Ook dit jaar zijn weer voldoende gevallen bekend waarbij leerlingen bij het examen een oude telefoon inleveren, en de nieuwe gebruiken om tijdens de plaspauze even iets op te zoeken. De oplossing voor dit probleem is er gewoon nog niet, maar het is wel de realiteit. Overigens is er niets tegen het gebruik van Binas ten opzichte van tablets. Waarom zou de tablet alle móeten vervangen? Het is van zichzelf een verrijking op zich.
8. Een boek doet het altijd. Dat is op zich nog maar de vraag, boeken worden helaas vaak ‘vergeten’ en dan heb je er weinig aan. Overigens is de ervaring met iPads dat ze makkelijk een schooldag meegaan.
9. Het geluid van een tablet bij het kijken van filmpjes als onderdeel van de les kan uitstekend met een oortelefoon. Als docent kun je makkelijk door de klas lopend zien dat de gevraagde film wordt bekeken. Overigens is het onzinnig om bang te zijn dat een leerling ‘even iets voor zichzelf doet’. Dat doet een leerling ALTIJD, en gelukkig maar.
10. Het gewicht van de schooltas is wel degelijk een probleem. Dat ontkennen is ronduit naïef. Vooral brugklassers die zelf nog niet zo groot zijn en braaf alle boeken voor het huiswerk mee naar huis nemen is het soms niet anders dan ongezond.
11. Leerlingen beter voorbereiden op de digitale wereld. Ik ben het met Em70 eens dat je op school juist dingen moet leren waar leerlingen in het dagelijkse leven misschien niet direct mee in aanraking komen. De digitale wereld is toch al overal. Toch is het goed om leerlingen hier bewust mee te leren omgaan. Thuis wordt niet altijd aandacht besteedt aan zaken als veilig internetten en verificatie van bronnen. De school heeft daar wel degelijk een opdracht.
12. Dat particuliere scholen niet allang over gegaan zijn op het gebruik van tablets is logisch te verklaren. Op deze scholen wordt slechts het kale curriculum aangeboden en wordt de leerlingen geleerd examen te doen. Deze examens zijn nog analoog. Op particuliere scholen is weinig tot geen aandacht voor vorming en ontwikkeling van creativiteit. Als particuliere scholen de oplossing waren hadden we allang een systeem zoals in de V.S. waar public schools zwaar in de minderheid zijn.
13. Waarom de overheid of een schoolleiding zou moeten beslissen vind ik net als Em70 een goede vraag. Volledig eens met de stelling dat de docent als professional vooral zelf zijn keuzes moet kunnen maken. Ik vind alleen dat je als school wel alle middelen beschikbaar moet hebben om de docent die keuze dan ook te geven.
14. Of het gebruik van tablets onafwendbaar is? Ik denk van wel, maar de tijd zal het leren. Het is in elk geval geen argument om de apparaten wel of niet in te zetten. (zie 13)
15. Er is gene bewijs dat tablets betere onderwijs resultaten opleveren.
De tablet bestaat pas iets meer dan twee jaar. Voor een dergelijk onderzoek is simpelweg de tijd nog niet geweest en dit zal ook nog moeten blijken. Ik ben er echter wel van overtuigd dat de tablet een mooie toevoeging is bij reeds bestaande leermiddelen.
Leendert-Jan Veldhuyzen
Rector Berlage Lyceum Amsterdam
communiceren en samenwerken
Van de opmerkingen die u maakt valt me vooral de eerste op: communicatie is de belangrijkste schakel in het onderwijs. Deze uitspraak lijkt zo logisch en ontkennen is bijna onmogelijk: als een docent niet communiceert, dan is onderwijs onmogelijk. Maar toch: natuurlijk is communicatie een noodzakelijke voorwaarde om onderwijs te kunnen geven, maar daarme betekent meer communicatie nog niet dat het onderwijs beter wordt. Ik denk dat veel onderwijs juist gebaat is bij geconcentreerd leren. Zelf nadenken over de wet van Archimedes, zelf een tekst analyseren en de vragen daarover beantwoorden, zelf een tekening maken en zelf rondjes rennen om het veld. Allerlei communicatie verstoort die processen. Uw pleidooi voor communiceren en samenwerken lijkt gebaseerd of in ieder geval geïnspireerd te zijn op sociaal constructivistische onderwijstheorieën en die zijn gebaseerd op drijfzand, zie bv: www.beteronderwijsnederland.nl/gegevens-over-effectiviteit-van-onderwijsmethoden-frauduleus
Natuurlijk ben ik niet tegen communiceren, maar het idee dat nu juist dat het allergrootste goed is in het onderwijs is gevaarlijk. Het zet de leraar op het verkeerde been. Een mooi voorbeeld was de les van Prof Robbert Dijkgraaf afgelopen week over de oerknal. Er kwam geen iPad aan te pas, de vorm was traditioneel en het resultaat magistraal.
Ik ben zelfs niet tegen iPads in het onderwijs. Ik ben echter zeer tegen promotie van toevallige middelen door mensen (als Nijpels) die wellicht wel belangen hebben, maar geen verstand van onderwijs. Zo rennen leraren, scholen en politici achter e-book uitgevers, smartbord fabrikanten, Texas Instrumnents en Casio en Microsoft aan. En het beste werkt de hoog opgeleide leraar, laten we die promoten en hem ook de zelfstandigheid geven om zelf te beslissen over de inzet van middelen, zonder dat wijsneuzen als Nijpels zich er tegenaan gaan bemoeien. Zie ook www.beteronderwijsnederland.nl/forum/greep-naar-de-macht-door-cisco-intel-microsoft
Die les van Robbert Dijkgraaf
Die les van Robbert Dijkgraaf was goed voorbereid: materiaal was vooraf uitgezocht, opgehaald en uitgedacht. Dat levert dan een heel mooie les op, zoals veel leerkrachten zullen hebben ervaren.
Zo’n mooie les kost dus voorbereidingstijd; het frustrerende van de vernieuwingen was ook dat veel van deze tijd werd afgepakt: om te vergaderen, om beleid op papier te zetten, om zinloze cursussen te volgen, om formulieren in te vullen, om te evalueren met ouders en interne begeleiders, om te werken en te reflecteren aan en op de eigen ontwikkelingsprognoses en meer van die volstrekte flauwekul.
Tijd die afgepakt werd van een goede les voor de leerlingen.
Duidelijk is ook dat een tablet nooit de levende mens kan vervangen. Opgroeien en leren betekent altijd nog iets intermenselijks. De ene mens geeft door aan de andere mens.
Plaatjes en teksten op een tablet kunnen nooit deze menselijkheid vervangen.
Vandaar mijn eerdere opmerking dat ook de tablet, net als het boek, de dia, de wandplaat, de film, de t.v. en de geprogrammeerde instructie vooral een hulpmiddel moet blijven. Een hulpmiddel voor, en geen vervanging van, de leerkracht.
Maar ook dit hulpmiddel vereist goede voorbereiding gezien de enorme hoeveelheid informatie die opgeroepen kan worden.
Daar moet vooraf geschift worden door de leerkracht.
Verder is het mij een compleet raadsel hoe een tablet de creativiteit zou bevorderen. Volgens mij ontstaat creatief denken vooral als er gebrek is.
Interessante argumenten
Zonder op alles in detail in te willen gaan: dank voor uw uitvoerige bijdrage aan de 'iPad-discussie'. Gelukkig mag iedereen (in elk geval voorlopig) nog zelf kiezen welke methode men hanteert. Dat tablets voordelen hebben lijkt me evident, al zul je die zorgvuldig moeten afwegen tegen de nadelen. Of nog mooier: zorg voor een mix van lesmiddelen. Dan eens een papieren boek, dan weer de tablet, dan weer het bord met een krijtje, kortom: bied stof op diverse wijzen aan. En bovenal: zorg ervoor dat de stof wordt overgebracht door bevoegde en bekwame docenten die in vrijheid hun les kunnen vormgeven. Dus zonder dat ze bepaalde hulpmiddelen opgedrongen krijgen "omdat nou eenmaal de wereld verandert".
Reactie op dhr. Veldhuyzen
Geachte heer Veldhuyzen,
Bij deze wat commentaren bij uw uitgebreide reactie.
1. “Met tablets kun je communiceren, dat is juist goed”
Zelf heb ik er geen behoefte aan om mijn leerlingen meer te laten samenwerken, maar dat is een discussie apart. En ze geluidloos met elkaar te laten overleggen; ik denk dat ik wel weet welke kant dat al snel opgaat: niet de kant die ik wil. Ik wil voor mijn leerlingen geen rusteloze omgeving met eindeloze mogelijkheden. Ik wil dat ze zich goed kunnen concentreren.
2. “Foto’s maken kan al jaren met mobieltjes in allerlei vormen”
En dat is dus precies wat ik in mijn lessen niet wil. Onder meer daarom willen ik en veel collega’s die apparaten niet in onze lessen. In New York en Beieren zijn mobieltjes niet voor niets verboden in het schoolgebouw. Met een tablet is het stiekem fotograferen/filmen inderdaad lastiger, maar het maken van geluidsopnames wordt juist weer makkelijker. Leerlingen bij docent A in de klas kunnen zelf mee gaan luisteren met leerlingen die bij docent B in de les zit, en daar onderling over communiceren. Dat lijkt me niet iets om naar uit te kijken. Bij geluidsopnames kun je ook nog eens moeilijker traceren wie het maken van die opname op z’n geweten heeft.
3. “Het gaat om de kwaliteit van het lezen, niet zozeer om het tempo.”
Maar als je met dezelfde kwaliteit leest, maar dan 10 procent langzamer, dan lijkt me dat geen vooruitgang.
5. “Boeken meer up-to date geldt veel vakken wél”
Hieronder wordt dat al tegengesproken voor maatschappijleer; zelf geef ik aardrijkskunde, en zit ik niet op “up-to-date” te wachten. Het is een non-probleem. Ik kan geen voorbeelden bedenken waarbij ik denk: “Ha, met zo’n tablet ben ik eindelijk van dát nare probleem af!” Zelf zou ik liever bétere methodes uit zien komen, dan weer de zoveelste versuikerde nieuwe versie met werkboek. En ik heb niet beweerd dat docenten “de actualiteit niet aan zou[den] kunnen”; ik heb beweerd dat je daar als docent geen tablet voor nodig hebt die dat voorkauwt. Voor mij voelt dat actualiteit meteen doorvoeren in een (digitaal) lesboek als voorkauwen; als kinderachtig dus. Wilt u geholpen worden met iets wat u ook zelf prima kunt?
6. “We zijn toch al enkele decennia in de weer met leerstijlen en voorkeuren waarmee we elke leerling mee individueel proberen te benaderen.”
Als ik zó zou moeten werken, was ik óf in het bedrijfsleven blijven werken, óf had ik het onderwijs onmiddellijk verlaten. Het klinkt vast leuk naar ouders toe, en je kunt er eindeloos cursussen aan docenten over geven, maar in de dagelijkse praktijk van de middelbare school denk ik dat effectief iets doen met leerstijlen een fabeltje is. Ik geloof docenten die dat zeggen te doen ook niet; ik denk dat ze, als ze zeggen dat ze leerlingen individueel benaderen aan de hand van de leerstijl van die leerling, dat ze bezig zijn om zich sociaal wenselijk te uiten. Differentiëren kan goed werken op de basisschool, maar in klassen met pubers die doorgaans liever niets onbeloond te veel doen: vergeet het maar. Ben ik daarmee een slechte docent? Ik zou zeggen: ruil me gerust in voor een betere (die net zo eerlijk is). Maar iedereen heeft recht op z’n eigen onderwijsgeloof natuurlijk.
7. “Als naslagwerk is een tablet natuurlijk helemaal ideaal.”
Ja, maar dan zal je ook moeten kunnen leunen op WiFi in je hele schoolgebouw, en dat is knap duur. Daar krijg je als school geen extra geld voor. Dus moet dat ergens anders vandaan komen. Drie keer raden waarvandaan dat dan komt.
“Wat spieken betreft: een smartphone is daarvoor vele malen handiger”
Hangt ervan af: als je een tablet bij een toets zou mogen gebruiken terwijl een mobieltje verboden is, dan zal een aantal leerlingen dankbaar spieken op die toegestane tablet.
“Overigens is er niets tegen het gebruik van Binas ten opzichte van tablets. Waarom zou de tablet alle móeten vervangen?”
Mee eens, en van mij moet er natuurlijk sowieso niets.
8. “boeken worden helaas vaak ‘vergeten’”
Dan doen ze samen met het boek van de ander. En als het vergeten structureel is, dan onderneem je daar actie op, dan gebeurt het vanzelf minder vaak.
9. “Overigens is het onzinnig om bang te zijn dat een leerling ‘even iets voor zichzelf doet’. Dat doet een leerling ALTIJD, en gelukkig maar.”
Dat de boog niet altijd gespannen kan zijn is duidelijk, maar dat er een arsenaal aan verstrooiingsmogelijkheden bíjkomt dat moeilijker te controleren valt, daar bewijzen we leerlingen geen dienst mee.
10. “Het gewicht van de schooltas is wel degelijk een probleem.”
Waarom zijn hier dan nog geen rechtszaken over gevoerd door verontwaardigde ouders? Waar zijn de blessures?
11. “Thuis wordt niet altijd aandacht besteedt aan zaken als veilig internetten en verificatie van bronnen.”
Dat kan op school ook op een PC; heb je niet per sé een tablet voor nodig.
12. “particuliere scholen – op deze scholen wordt slechts het kale curriculum aangeboden en wordt de leerlingen geleerd examen te doen.”
Maar zelfs als dat zo was (ik denk dat dat buiten Nederland wel anders ligt), gaat het leren van het kale curriculum dan niet beter met een tablet? Zo nee: waarom niet? Zo ja: waarom voeren ze dan geen tablets in? Kunnen ze een hoop lesuren (kosten) mee besparen en/of hun slagingspercentages mee verhogen; daar zijn ze vast in geïnteresseerd.
“Deze examens zijn nog analoog.”
En ook dat is niet voor niets: bij digitale examens is frauderen veel gemakkelijker.
“Op particuliere scholen is weinig tot geen aandacht voor vorming en ontwikkeling van creativiteit.”
Er is, in Nederland, vast minder aandacht voor, maar of de inspanningen van de reguliere scholen ook daadwerkelijk substantieel iets uitmaken in creatieve ontwikkeling, daar ben ik niet zeker van. Creativiteit wil zich nogal eens tegen de klippen op ontwikkelen; niet met de stroom mee.
“Als particuliere scholen de oplossing waren ”
Ik ben niet voor particuliere scholen; ik zie alleen dat particuliere scholen, ook in andere landen waar ze een veel gangbaarder alternatief vormen, veel minder vatbaar zijn voor allerlei controversiële vormen van onderwijsvernieuwing. Kennelijk loont het voor hen niet. Als het dat wél zou doen, zou marktwerking ervoor zorgen dat de betreffende onderwijsvernieuwingen zich snel zouden verspreiden. Maar dat gebeurt dus niet.
13. “Ik vind alleen dat je als school wel alle middelen beschikbaar moet hebben om de docent die keuze dan ook te geven.”
_Alle_ middelen? Dát vind ik veel te ver gaan; de financiële middelen zijn nu eenmaal beperkt, en andere zaken zijn ook belangrijk, zo niet belangrijker.
Wat me verder nog een probleem lijkt met tablets, is dat het voor ouders moeilijker wordt een kind thuis zonder afleiding aan het schoolwerk te laten werken. Kun je er nú nog voor kiezen om een kind geen TV of PC op de kamer te laten hebben, en het mobieltje even te laten inleveren omdat er serieus huiswerk gedaan moet worden, wordt dat problematisch als er schoolboeken op een tablet staan; een tablet waarmee je én tv kunt kijken, én een computer met internet in handen hebt. Het maken en leren van huiswerk wordt er voor kinderen zo niet gemakkelijker op.
Om maar een punt te noemen
Ik ben specialist op het gebied van maatschappijleer (bovendien auteur van boeken havo/vwo). Het misverstand dat de basiskennis van dit vak door de actualiteit wordt ingehaald is hardnekkig. Dat duikt nu ook weer in uw punten op.
Nee, de kern van mijn boeken is in 35 jaar niet veranderd, wel kan ik wel beter omschrijven. Een digitaal aanbod voegt niets toe aan het basisboek. Voor vers nieuw materiaal is een tablet overdone. Je hebt – als je dit vak -gedegen wil aanbieden – je handen vol aan die fundamentele kennis over de samenleving met de paar uurtjes die ervoor gegeven zijn. Leerlingen kunnen thuis natuurlijk wel het een en ander aanvullen, en dat gebeurt ook bij huiswerk.
Tablets etc. in Zuid-Korea
In Washington Posts Answer Sheet van 26 maart “South Korea’s surprising stand-down on digital textbooks”.
Dat artikel van 2 maanden
Dat artikel van 2 maanden geleden is blijkbaar nog niet aangekomen op de iPad van Nijpels.
www.washingtonpost.com
www.washingtonpost.com/blogs/answer-sheet/post/south-koreas-surprising-stand-down-on-digital-textbooks/2012/03/25/gIQA6djvbS_blog.html
Evalueer ook eens het
Evalueer ook eens het rekenapparaat van Texas Instruments dat aan het VO is opgedrongen.
Volkomen achterhaald apparaat; lesstof en examenstof die erop is toegesneden om het nut uit te vergroten; de voordelen ervan zijn in het niets verdwenen door de nieuwere generaties apparatuur.
Zoiets staat ook de ipad te wachten. Tijdelijk en beperkt nuttig; maar niet iets dat de kwaliteit van het onderwijs fundamenteel verbeterd.
Leermiddelen
Ik val in herhaling: een leermiddel kan in twee situaties het juiste leermiddel zijn:
– Als de docent er bewust voor kiest en leerdoel en methode logisch in elkaar verlengde liggen
– Als de docent er zelf enthousiast voor is en erin gelooft.
Bij leermiddelen kan altijd gekozen worden uit talloos vele. Het is een geweldige stap achteruit als de keuze slechts tot de I-pad beperkt wordt. Het kan wat toevoegen, maar is lang niet in alle situaties het beste.
Ik heb al diverse leermiddelenmodes meegemaakt en telkens weer heeft men me wijs proberen te maken dat dit nieuwe je-van-het zou zijn. Ik denk aan het leren met de drukpers, leren met de videocamera, samenwerkend leren, zelfontdekkend leren, leren door er theater van te maken etc. etc.
Geloof ze toch niet, zéker niet als er zo overduidelijk veel centjes mee te verdienen zijn.
Goede discussie van kennelijk
Goede discussie van kennelijk een jaar geleden. Ik reageer desondanks even omdat op dit moment in de Volkskrant is te lezen dat de Tweede Kamer het oprichten van Steve Jobs-scholen in meerderheid ondersteunt.
Voor de geïnteresseerde lezer nog een paar opmerkingen:
De essentie, een middel niet tot doel verheffen, komt in deze discussie vele malen naar voren. Onderwijskwaliteit zit 'm uitsluitend in de kwaliteit van de docent en kinderen willen een apparaat niet nadoen, maar wel een kundige leerkracht waar terecht en op een gezonde manier tegenop wordt gekeken.
@Leendert-Jan Veldhuyzen over leerstijlen:
Het is voor u wellicht interessant om te lezen wat David Willingham, professor psychologie aan de University van Virginia hierover te vertellen heeft. Leerstijlen bestaan namelijk niet. Net zo min als meervoudige intelligentie dat in feite een variant van het geloof in leerstijlen is. Desondanks zijn er op Internet duizenden pagina's en cursussen over te vinden en dat zal ook nog wel een tijdje zo blijven.
Willingham legt dit bijvoorbeeld duidelijk uit in zijn voortreffelijke boek "When can you trust the experts" en 'Why Don’t Students Like School?
Lees om er snel meer over te weten te komen www.alfabetcode.be/leerstijlen/
(Lees op deze pagina ook de 'negen zekerheden' van Willingham.
EM70 heeft wat betreft zijn skepsis t.a.v. leerstijlen dus intuïtief groot gelijk.
Het onderwijs wordt steeds meer geannexeerd door de electronische handel en de onderwijskundige hulpverleners. De commercie dringt steeds dieper het onderwijs binnen en we laten het allemaal gebeuren.
Ben Hamerling
Stichting Schriftontwikkeling
www.schriftontwikkeling.nl
Meervoudige intelligentie
Meervoudige intelligentie (Howard Gardner) en meervoudige leerstijlen, zie www.illinoisloop.org/mi.html.
Eduspeak, 'learning the lingo', zie www.illinoisloop.org/lingo.html
Het grootste probleem zit wat
Het grootste probleem zit wat mij betreft in de orde. Op mijn school zijn klassen waar zoveel mogelijk op de laptop gedaan wordt en er zijn klassen waar ze die zorgvuldig buiten de deur houden.
Loop één keer onverwacht van achteruit een klas in met laptops (er zijn bij ons lokalen met twee deuren….) en je ziet in één oogopslag waarom de efficiëntie van het leren de deur uit vliegt. De helft van de leerlingen heeft een ander beeld voor zijn neus dan de bedoeling is. Met de zogenaamde tweeschermentechniek ben je altijd op tijd om de zo nu en dan rondlopende docent een rad voor ogen te draaien.
Daarnaast moet je natuurlijk alleen maar dure leermiddelen invoeren als ze aantoonbaar en bewezen beter werken. Ik geloof daar bij I-pads/tablets/laptops niet in, maar ik ben allerminst tegen goed vergelijkend onderzoek daarnaar.
Klassiek is het essay van
Klassiek is het essay van Nicholas Carr: Is Google making us stupid?